Deprem bölgelerinde hayvancılık, halk sağlığı ve zoonotik hastalıklarla mücadelede veteriner hekimlerin rolüne dikkat çeken Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, afet yönetiminde sürdürülebilir çözümler üretilmesi gerektiğini vurguladı.
Veteriner Hekimleri, Deprem Sonrası Hızla Sahada Oldu
TVHB Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, 6 Şubat depremi sonrası bölgedeki veteriner hekimlerin büyük bir özveriyle çalıştığını ve birçok önemli müdahalede bulunduklarını ifade etti. Eroğlu, deprem sonrası ilk etapta bölgedeki 11 ildeki oda başkanlarıyla iletişime geçtiklerini belirterek, şu bilgileri verdi:
“Deprem bölgesinde yapılacak ilk çalışmalar için hayvan sağlığını koruma ve sahipsiz hayvanlara acil yardım sağlama konusunda hızlı bir şekilde harekete geçtik. 2021 yılında Türk Kızılay ile imzaladığımız protokol sayesinde, sadece depremler değil, yangın ve sel gibi felaketler için de veteriner hekimlerin görev alacağı bir organizasyon planı hazırlanmıştı. Antalya ve Muğla’daki yangın felaketlerinde olduğu gibi, Kastamonu’daki sel felaketi sonrasında da ekiplerimiz hızla sahaya inmişti. Deprem sonrası da aynı şekilde, il tarım müdürlükleriyle koordinasyon içerisinde 24 saat esasına dayalı nöbetler tutuldu.”
Hızlı Müdahale Hayat Kurtardı
Eroğlu, deprem sonrası sahada veteriner hekimlerin çok kısa sürede tespit çalışmalarına başladığını ve hayvan barınaklarının kurulmasıyla konteyner desteği sağlamak için hızlı adımlar attıklarını kaydetti. Ayrıca, Konya ve Afyon gibi illerden gelen yardım sayesinde barınma alanlarının oluşturulmasının ardından, hasar gören binalarda görev yapmak için alternatif yerler yapıldığına dikkat çekti.
Bölgedeki veteriner hekimlerin, hayati tehlikesi bulunan hayvanlara hızla tıbbi müdahalelerde bulunduklarını ve enkaz altından çıkarılan hayvanların tedavi sürecini de yakından takip ettiklerini belirten Eroğlu, “Hayvanların sağlık sorunlarına acil müdahalelerde bulunarak, hem yaralı hayvanlara bakım sağladık hem de onların su ve beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için büyük bir çaba sarf ettik.” ifadelerini kullandı.
Afet sonrası, yalnızca büyükbaş hayvanların değil, kedi, köpek, kuş gibi küçük hayvanların da kurtarılmasının sağlandığını dile getiren Eroğlu, arama kurtarma köpeklerinin enkaz çalışmaları sırasında aktif rol aldığını belirterek, “Bu tür afetlerde yalnızca çiftlik hayvanları değil, evcil hayvanlar da hayata döndürüldü. Veteriner hekimlerimiz, çok sayıda yaralı ve stres altında olan hayvanın sağlığına kavuşması için büyük çaba sarf etti.” şeklinde konuştu.
64 Veteriner Kliniği Yıkıldı, 106 Klinik Ağır Hasarlı
TVHB Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, deprem nedeniyle birçok veteriner kliniğinin kullanılamaz hale geldiğini belirterek şu bilgileri paylaştı:
“Deprem nedeniyle veteriner kliniklerinin büyük çoğunluğu ağır hasar almış veya tamamen yıkılmıştır. Yapılan tespitlere göre, bölgede 106 klinik ağır hasar görmüş, 64 klinik ise tamamen yıkılmıştır. Bazı veteriner hekim meslektaşlarımız, uygun çalışma ortamlarından yoksun bir şekilde halen konteynerlerde hizmet vermeye devam etmektedir. Depremzede veteriner hekimlerimiz depremin enkazını omuzlamaya devam ediyor.”
Veteriner hekimlerin sahadaki müdahaleleriyle depremde yaralanan hayvanlara tedavi sağladıklarını ifade eden Eroğlu, sahipsiz hayvanların bakımının da öncelikli olduğunu belirtti.
Deprem Bölgelerinde Halk Sağlığı Tehlikede: Zoonotik Hastalıklara Dikkat
Zoonotik hastalıkların deprem sonrası büyük bir risk oluşturduğuna dikkat çeken Eroğlu, bulaşıcı hastalıkların yayılmasını önlemek için veteriner hekimlerin hem kamuda hem özel sektörde etkin çalışmalar yürüttüğünü ifade ederek, “Zoonotik hastalıklar yani hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklar, bu tür felaketlerde büyük risk oluşturur. Bu konuda basın açıklamamızda da özellikle dikkat çektik. Deprem sonrası bulaşma ve enfeksiyon kaynakları oluşabiliyor.Veteriner hekimler olarak hem kamuda hem özel sektörde bu risklere karşı hızlı müdahalelerde bulunduk. Özellikle hastalıklı hayvanların tespiti ve izolasyonu gibi tedbirlerle enfeksiyonların yayılmasını önlemeye çalıştık.” dedi.
Ayrıca arama kurtarma çalışmalarına katılan köpeklerin sağlık kontrolleri ve bakım süreçlerinin titizlikle yürütüldüğü bilgisi verildi.
Veteriner Hekimlere Devlet Desteği Şart
Depremde kliniği ve deposu yıkılan veteriner hekimlerin ilaç stoklarının zayi olduğunu belirten Eroğlu, meslektaşlarına herhangi bir devlet desteği sağlanmamasının hayvancılığı olumsuz etkilediğine dikkat çekerek, "Meslektaşlarımızın zararlarının bir kısmının karşılanması yalnızca onların değil, aynı zamanda bölgedeki hayvancılığın ayakta kalabilmesi için hayati bir gerekliliktir." diye konuştu.
Veteriner hekimlerin ilaç ve tıbbi malzeme temininde ciddi sıkıntılar yaşadığını belirten Eroğlu, altyapı eksiklikleri nedeniyle İlaç Takip Sistemi (İTS) ve ATS sistemlerine erişimde yaşanan aksaklıkların cezai yaptırımlara neden olduğunu kaydetti.
Uzun Vadeli Kredi İmkânları Sağlanmalı
Eroğlu, deprem bölgesinde işyeri kiralarındaki artış ve yem fiyatlarının yükselmesinin veteriner kliniklerinin sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini belirterek şunları kaydetti:
“İşyeri kiralarındaki fahiş artış, yem fiyatlarının yükselmesi ve hayvancılığın ciddi oranda gerilemesi, mevcut veteriner kliniklerinin sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir. Ayrıca, rezerv ilan edilen veya edilmeyen inşaat alanlarındaki gecikmeler nedeniyle yeni bir işyeri bulmak da büyük bir sorun haline gelmiştir. Uzun vadeli kredilerle desteklenen TOKİ projeleri kapsamında veteriner hekimlerin kendi işyerlerine kavuşması artık bir zorunluluktur. Bölgedeki meslektaşlarımız ekonomik olarak büyük bir darboğaza sürüklenmiştir. Bu nedenle uzun vadeli, düşük faizli kredi imkânları ivedilikle sağlanmalıdır.”
Deprem bölgelerinde görev yapan veteriner hekimlerin ekonomik olarak büyük bir darboğaza sürüklendiğini ifade eden Eroğlu, düşük faizli kredi imkânlarının acilen sağlanması gerektiğini vurguladı.
Veteriner Hekimlerin Talepleri Görmezden Gelinmemeli
Eroğlu, veteriner hekimlerin rolünün sadece hayvan sağlığıyla sınırlı olmadığını, aynı zamanda insan sağlığı ve toplum refahı açısından kritik bir görev üstlendiğini vurgulayarak şu şekilde konuştu:
"Türk Veteriner Hekimleri Birliği olarak, yıkılan kliniklerin yerine yenilerinin yapılabilmesi için ayni ve nakdi yardımların artırılması gerektiğini yinelemek istiyoruz. Veteriner hekimlerin sahip olduğu bilgi ve uzmanlık sadece hayvan sağlığını etkilemekle kalmaz, aynı zamanda insan sağlığını ve toplum refahını doğrudan etkiler. Veteriner hekimlerin eksikliği, halk sağlığını, gıda güvenliğini ve hayvancılık sektörünü ciddi şekilde tehdit eder. Bu nedenle, veteriner hekimlerin talepleri dikkate alınmalı ve göz ardı edilmemelidir."
Türk Kızılayı ile yapılan iş birliği protokolüne dikkat çeken Eroğlu, afet ve kriz anlarında veteriner hekimlerin halk sağlığı ve hayvan sağlığının korunması için hazır olduklarını bir kez daha vurguladı.
Hayvancılığın Devamlılığı ve Gıda Güvenliği için Alınması Gereken Önlemler
Ali Eroğlu, depremlerin hayvancılık sektörü üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, “Depremler, hem hayvan kayıplarına hem de üretimin sekteye uğramasına yol açıyor. Deprem sonrası gıda üretiminin aksamaması için alınması gereken önlemler son derece önemlidir” dedi.
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın depremden etkilenen üreticilere sağladığı bazı kolaylıkları ise olumlu bir adım olarak nitelendiren Eroğlu, veteriner hekimlerin bu süreçte desteklenmemesinin hayvancılık hizmetlerini olumsuz yönde etkilediğini vurguladı. Eroğlu, “Veteriner hizmetleri aksarsa, bu durum sadece hayvan sağlığını değil, aynı zamanda hayvancılıkla ilgili tüm sektörleri ve dolayısıyla gıda güvenliğini de tehdit eder. Üreticilerin desteklenmesi, hayvancılığın teşvik edilmesi, sadece hayvan sağlığı için değil, ülke ekonomisi için de son derece kritik bir öneme sahiptir” şeklinde açıklama yaptı.
“Veterinerler, Sadece Hayvan Sağlığına Değil, İnsan Sağlığına da Hizmet Ediyor”
Eroğlu, Türkiye’de veteriner fakültelerinin sayısındaki artışla birlikte işsiz veteriner hekim sayısının da yükseldiğine dikkat çekerek, “Veteriner fakültelerinin sayısının artmasıyla birlikte çok sayıda işsiz veteriner hekim bulunuyor. Bu da sektördeki önemli bir sorunu oluşturuyor” dedi. Deprem bölgelerinde ise sahada yapılacak çalışmalarda veteriner hekimlere acil bir ihtiyaç olduğunu belirten Eroğlu, bu konuda Tarım ve Orman Bakanlığı ile temaslarının devam ettiğini söyleyerek, “Deprem bölgesindeki hayvan sağlığı ve hayvan bakımı için veteriner hekimlerimize duyulan ihtiyaç büyük. Bu bağlamda, sahada aktif görev alacak veteriner hekim istihdamına acil ihtiyaç vardır” şeklinde konuştu.
Eroğlu, veteriner hekimlerin sadece hayvan sağlığına değil, insan sağlığına da hizmet ettiklerinin altını çizerek, “Veteriner hekimlerin önemi sadece hayvan sağlığında değil, aynı zamanda toplum sağlığında da çok büyüktür. Sağlıklı hayvanlardan elde edilen gıda, sağlıklı bir toplumun temelini oluşturur. Bu yüzden ‘tek sağlık’ yaklaşımını son derece önemsiyoruz. Bu yaklaşımı, ülkemizde daha etkin bir şekilde uygulamak için çalışmalarımız devam ediyor” ifadelerini kullandı.
