Çift başlı kartal motifi, 13. yüzyılın başlarında Orta Çağ Anadolu’sunda özellikle Anadolu Selçuklu Devleti ve Türk beyliklerinde mühim bir sembol olarak kullanılmıştır. Bu motif, sembolik anlamının yanı sıra, siyasi ve kültürel bir ifade aracı olarak da önemlidir.

Akdeniz Tipi Beslenme Neden Öneriliyor? Akdeniz Tipi Beslenme Neden Öneriliyor?

I. Alâeddin Keykubad döneminde Konya’da yapılan kalenin kemerinin kilit taşında yer alması, motifin kraliyetle bağlantılı bir sembol olarak kullanıldığını göstermektedir. Söz konusu kullanım, çift başlı kartalın sadece sanatsal bir motif olmadığını, hükümdarın gücünü ve otoritesini simgeleyen bir imge olduğunu bizlere göstermektedir.

Çift başlı kartal dönemin Türkmen sikkelerinde kullanılmıştır. Özellikle Artuklu hükümdarı Hasankeyfli Nasreddin Mahmud döneminde basılan sikkelerde, çift başlı kartal motifi sıkça görülmektedir. Bu sikkeler, kartalın dönemin egemen güçleri tarafından benimsendiğini ve onların kimlik ve otoritelerini ifade etmek için kullanıldığını göstermektedir. Çift başlı kartalın bu dönemdeki yaygın kullanımı, onun yalnızca sanatsal bir süsleme unsuru değil, aynı zamanda güçlü bir siyasi ve manevi sembol olduğunu ortaya koyar.

Diyarbakır Kalesi’nin kulelerindeki taş kabartmalarda da görülen çift başlı kartal motifi, bu sembolün Anadolu’nun farklı yerlerinde kullanıldığını göstermektedir. Çift başlı kartal, mimari ve sanatsal eserlerinde, hükümdarlığın ve devletin simgesi olarak yer almıştır.

Muhabir: Utku Kabakcı