Gülgiller familyasına ait olan ayva, genellikle sert ve ekşi bir meyve veren, yaprak döken bir ağaç türüdür. Anavatanı Güneybatı Asya ve Kafkasya olsa da dünya genelinde ılıman iklimlerde yetiştirilmektedir. Taze tüketilebildiği gibi pişirilerek de ayvayla lezzetli tatlar elde edilebilmektedir. Ayva özellikle kış aylarının vazgeçilmez meyvelerinden biridir.
Ayva sert, yoğun lifli, genellikle sarı renkte ve tüylü kabukludur. Çiğ olarak tüketildiğinde ekşi ve buruk bir tada sahip olan ayva pişirildiğinde yumuşar ve tatlanır. 8 metreye kadar uzayabilen ayva ağacı ilkbaharda pembe veya beyaz çiçekler açar. Ayvanın içinde bulunan çekirdekler, siyanür türevleri içerdiği için fazla tüketilmemelidir.
Ayvanın Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Ayvanın içeriğindeki vitaminler, mineraller ve antioksidanlar sayesinde sağlığa faydaları şunlardır:
Ayva, mideyi yatıştırıcı etkisiyle mide rahatsızlıklarına iyi gelirken gastrit ve reflü gibi mide problemlerinde faydalı olabilmektedir. Aynı zamanda lif açısından zengin olan ayva, sindirimi kolaylaştırarak kabızlığı önler. Ayva haşlanarak suyu içildiğinde ishali kesici etkiye sahip olabilmektedir.
C vitamini kaynağı olan ayva, bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara karşı koruma sağlar. İçeriğindeki antioksidanlar sayesinde soğuk algınlığı ve grip için faydalıdır. Ayva çayı veya ayva reçeli, boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi gelmektedir.
Ayvanın içeriğindeki lifler kolesterol seviyesini dengeleyerek kalp hastalıkları riskini azaltabilmektedir. Potasyum içeriği sayesinde ise kan basıncını ve tansiyonu dengeleyerek kalp sağlığını destekler. Bunun yanında kan şekerini yavaşça yükselttiğinden diyabet hastaları için güvenli bir meyvedir. Lif oranı yüksek olan ayva, kan şekerinin ani yükselmesini de önleyebilmektedir.
Ayva çekirdeğinin jeli, doğal bir cilt bakım ürünü olarak kullanılmaktadır. Ayva, egzama ve cilt tahrişlerine karşı rahatlatıcı etkiye sahipken saç köklerini besleyen vitaminler içerdiğinden saç dökülmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Antioksidan bakımından zengin olduğu için kanserojen maddelere karşı vücuttaki hücreleri korur. İçerdiği polifenoller ve flavonoidler sayesinde de kansere karşı doğal bir kalkan oluşturabilmektedir.
Oldukça düşük kaloriye sahip ayva, diyet dostu bir meyvedir. 100 gram ayva yaklaşık 57 kalori içerirken lif oranı yüksek olduğu için uzun süre tok tutar ve aşırı yemeyi önler.
Ayva, hamilelik döneminde özellikle sabahları yaşanan bulantılara karşı iyi gelebilir. İçerdiği folik asit sayesinde bebeğin sağlıklı gelişimine yardımcı olur.
Lezzetli Ayva Tatlısı Tarifi için Malzemeler
· 3 büyük ayva
· 6 yemek kaşığı toz şeker
· 1 çubuk tarçın (isteğe bağlı)
· 4-5 adet karanfil
· 1 su bardağı su
· Kaymak veya krem şanti
· Ceviz veya fındık içi
Hazırlanışı
1. Ayvaları yıkayıp ikiye kestikten sonra çekirdeklerini çıkarın. Tatlıya doğal kırmızı renk ve kıvam verdiği için çekirdekleri atmayın.
2.Ayvaların kabuklarını soyarak düz bir tencereye iç kısmı yukarı bakacak şekilde yerleştirin.
3. Her ayva yarısının üzerine 1 yemek kaşığı toz şeker serpiştirin.
4. Çekirdekleri renk vermesi için tencereye koyun ve tarçın çubuğu ile karanfilleri ekleyin.
5. Tencereye suyu ekleyerek tencerenin kapağını kapatın ve kısık ateşte yaklaşık 40-50 dakika pişirin.
6. Ayvalar yumuşayıp kırmızı bir renk aldıktan sonra ocaktan alın.
7. Tatlıyı soğumaya bırakın ve tamamen soğuduktan sonra üzerine kaymak veya krem şanti ekleyin.
8. Son olarak ceviz veya fındık serperek servis edin.