Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bugün TBMM Başkanlığı'na sunulan yeni vergi paketini değerlendirerek, vergi paketinin 'Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınması' ilkesiyle hazırlandığını, dar gelirli vatandaşa yönelik hükümler içermediğini belirtti.
“Uzun Süredir Teklif Üzerinde Çalışılıyor”
Bakan Şimşek, uzun süredir teklif üzerinde ilgili tarafların görüşleri de alınarak çalışma yaptıklarını belirterek, “'Çok kazanandan çok, az kazanandan az vergi alınması' ilkemiz doğrultusunda dar gelirlilere yük getirmeyecek şekilde hazırlanan yeni vergi taslağımızın bakanlık bünyesindeki çalışmaları tamamlandı. İlk paket, hükümet ve partimizin ilgili organlarında da ele alındı. Artık konu Yüce Meclis'in takdirinde" dedi.
“Mali Disiplini Güçlendirecek Adımlar Atacağız”
Şimşek, kayıt dışılığı önleyecek, vergide etkinlik, adalet ve verimliliği sağlayacak düzenlemeler yaptıklarını, vergi güvenliğini önceliklendirdiklerini ve istisnaların kaldırılması yönünde adım attıklarını söyledi. Taslağa son şeklini verirken tarafların taleplerine yönelik de düzenlemelere gittiklerini ifade eden Şimşek, "Taslağımız, dar gelirli vatandaşa yönelik hükümler içermemesine karşın bu şekilde itham edildiğimiz yönlere çekildi. Pakette, vergi adaletinin güçlendirilmesi, sermayeye yönelik vergi uygulamaları getirilmesi ve doğrudan vergilerin payının artırılması için düzenleme önerileri bulunuyor. Çalışmalarımızı, Türkiye'de vergilendirilmemiş alan bırakılmaması amacıyla yürütmeye devam edeceğiz. Kayıt dışılıkla kararlı mücadele ve gönüllü uyumu artıracak, bu yolla mali disiplini güçlendirecek adımlar atacağız" diye konuştu.
Çok Uluslu Şirketlere Asgari Kurumlar Vergisi
Teklif ile yıllık konsolide hasılatı 750 milyon euro eşiğini aşan çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve iş yerlerinin asgari yüzde 15 kurumlar vergisine tabi tutulmasına yönelik yeni bir vergileme sistemi oluşturulacak. OECD'nin kurallarına uyumlu hazırlanan model, çok uluslu şirketlerin kazançlarının her hal ve takdirde yüzde 15 vergi yükü taşımasını amaçlıyor. Asgari kurumlar vergisi uygulamasına geçmeyen ülkeler, vergileme haklarını bir başka ülkeye devretmiş oluyor. Türkiye'de nihai ana işletmesi yurt dışında bulunan 1024 grup bulunurken, bunların ülkede 2 bin 134 işletmesi yer alıyor.
Teklif kapsamında, kurumlar vergisi mükelleflerinin hesaplayacakları kurumlar vergisinin belirlenmesine yönelik bir vergi güvenlik müessesesi getiriliyor. Mükelleflerin ödeyecekleri kurumlar vergisi, beyan ettikleri kazancın indirimler ve istisnalar düşülmeden önceki miktarının yüzde 10'undan aşağı olamayacak. Yeni işe başlayanlardan ilk 3 yıl boyunca asgari vergi alınmayacak, mevcut yatırım teşvik belgesi bulunan mükelleflerin hakları korunacak ve bazı istisna kazançlar kapsam dışında tutulacak. Ayrıca, mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri kazanç istisnası ve AR-GE ile tasarım indirimleri bu kapsamın dışında kalacak.
Yap-İşlet-Devret Modeline Kurumlar Vergisi
Teklif ile Türkiye'deki büyük yatırımlardan elde edilen kazançlara artırımlı kurumlar vergisi uygulanacak. Yap-işlet-devret modeli ile kamu işbirliği projelerinde faaliyet gösteren kurumların bu projelerden sağladıkları kazançlara uygulanan kurumlar vergisi oranı yüzde 25 yerine yüzde 30 olacak. Ayrıca, mevcut uygulamada yatırım fon ve ortaklıklarının kazançları tamamen kurumlar vergisinden muaf tutulmakta ve bu istisna kar dağıtım şartına bağlı olarak uygulanmaktadır. Teklif ile, istisna kazancın yüzde 50'si ortaklara dağıtıldığında, kar paylarını alanlardan hem gelir hem de kurumlar vergisi alınacak.
Serbest Bölgelerde Vergi İstisnasına Sınırlama
Mevcut uygulamada serbest bölgelerdeki üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançların tamamı, üretilen ürünlerin yurt içine ya da yurt dışına satılıp satılmadığına bakılmaksızın kurumlar vergisinden istisna. Ancak bu istisna artık sadece ihracat gelirleri ile sınırlandırılacak. Böylece yurt içine yapılan satışlardan elde edilen kazançlardan vergi alınacak.
Teklif ile yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulamasının yanı sıra, vergi güvenliğini sağlamak amacıyla ticari kazanç elde eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan bazı ödemelere gelir ve kurumlar vergisi kesintisi getiriliyor. Kapsama alınacak ödemeler Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek. Hasılat ile beyan arasındaki fark izaha davet nedeni olacak. Ayrıca, serbest meslek kazancı ve ticari kazanç yönünden gelir vergisi mükelleflerinin yılın belirli zamanlarında hasılatları tespit edilecek, beyanları ile tespit edilen hasılatları arasında uyumsuzluk olanlar izaha davet edilecek.
Cezalarda Etkinlik Artacak
Teklif, cezalarda etkinliği artırmak amacıyla çeşitli düzenlemeleri de içeriyor. Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları artırılıyor. Başkasına ait pos cihazı veya IBAN kullananlara ağır cezalar getiriliyor. Ödemeleri başkalarının hesaplarına yapan, bu ödemeleri kabul eden ve hesaplarını başkalarına kullandıran kişiler de cezalandırılacak. Ayrıca, kayıt dışı faaliyetlerde bulunulması durumunda artırımlı vergi ziyaı cezası uygulanacak. Kayıt dışı faaliyetlerde bulunanlara kesilecek vergi ziyaı cezaları; verginin 1 katı kadar olan cezalarda 1,5 kat, verginin 3 katı kadar olan cezalarda ise 4,5 kat olarak uygulanacak.
Mevcut durumda mükellefler haklarında yazılan raporlar üzerine kaçakçılık cezası olmadığı sürece uzlaşma isteyebiliyor. Teklif ile uzlaşmanın konusu ceza ile sınırlandırılıyor. Vergi asılları için uzlaşma istenilemeyecek.
