NECMETTİN KURUCU
Bir yargı kaynağı ve davanın davacıları 15 Kasım Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Fransa'nın 2013'te insanlığa karşı işlenen kimyasal saldırılarda suç ortaklığı yapmakla suçlanan Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad için uluslararası tutuklama emri çıkardığını söyledi.
Adli kaynak, Esad'ın, muhalefet tarafından rejime atfedilen ve Ağustos 2013'te Şam yakınlarında 1.400'den fazla kişinin ölümüne yol açan saldırılarda savaş suçlarına da karıştığından şüphelenildiğini söyledi.
Ayrıca, Suriye elit askeri birliğinin fiili şefi olan Esad'ın kardeşi Maher ve iki silahlı kuvvetler generalinin tutuklanması için de uluslararası tutuklama emri çıkarıldı.
Paris mahkemesinin insanlığa karşı suçlarla ilgili birimi 2021'den bu yana kimyasal saldırıları araştırıyor. Fransa, iddia edilen savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar konusunda dünya çapında yargı yetkisine sahip olduğunu iddia ediyor.
"Bu Çok Büyük Bir Gelişme"
Soruşturma, Suriye Medya ve İfade Özgürlüğü Merkezi (SCM) STK'sı, avukatlar derneği Açık Toplum Adalet Girişimi (OSJI) ve Suriye'deki insan hakları ihlallerini belgeleyen bir kuruluş olan Suriye Arşivi tarafından yapılan yasal şikayetin ardından geldi.
SCM başkanı Mazen Derviş, Esad'ın tutuklanması emriyle ilgili olarak "Bu çok büyük bir gelişme" dedi. AFP'ye verdiği demeçte, "Bağımsız bir yargı yetkisi, kimyasal saldırının Suriye cumhurbaşkanının bilgisi olmadan gerçekleşemeyeceğini, sorumluluğu olduğunu ve sorumlu tutulması gerektiğini kabul ediyor." Derviş, Esad ve diğerlerine karşı açılan davanın ilk elden tanık ifadeleri ve Suriye askeri komuta zincirinin derin analiziyle desteklendiğini söyledi.
Aktivistler 2013 yılında YouTube'da, çoğu çocuk olan düzinelerce cesedin yerde uzandığı görüntüler de dahil olmak üzere, saldırının etkilerini gösterdiği söylenen amatör videolar yayınladılar. Diğer görüntülerde baygın çocuklar, ağızlarından köpükler saçan insanlar ve doktorların nefes almalarına yardımcı olmak için onlara oksijen verdikleri görülüyor. Bu sahneler dünya çapında tepki ve kınamalara neden oldu. Daha sonra yayınlanan bir Birleşmiş Milletler raporunda sarin gazı kullanıldığına dair açık kanıtların olduğu belirtildi.
Le Monde muhabirleri 2013'teki kimyasal saldırılar sırasında Şam'da bulunarak, Esad hükümetinin bu silahları nasıl kullandığını ilk elden aktarmış ve örmekler geliştirmişti.
Suriye Hükümeti Yasal Şikayetlere Yol Açan İddiaları Reddetti
Suriye, 2013 yılında Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (OPCW) küresel gözlemcisine katılmayı ve tüm kimyasal silahlardan vazgeçmeyi kabul etti. OPCW o zamandan bu yana iç savaş sırasında gerçekleşen bir dizi kimyasal saldırıdan Şam'ı sorumlu tutuyor. Suriye hükümeti, Almanya ve diğer Avrupa ülkelerinde de yasal şikayetlere yol açan iddiaları reddetti.
Suriye'deki iç savaş, Esad'ın barışçıl gösterilere yönelik baskısının, yabancı güçleri ve küresel cihatçıları da içine çeken ölümcül bir çatışmaya dönüşmesinin ardından 2011 yılında patlak verdi. Savaş yarım milyondan fazla insanı öldürdü ve ülkenin savaş öncesi nüfusunun yarısını yerinden etti.