Tarım ve Orman Bakanlığı, tarımsal bitki türlerinin kayıt altına alınması ve özel sektör tarımsal araştırma kuruluşlarının yetkilendirilmesi ile denetimine ilişkin esasları belirleyen yeni yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlayarak yürürlüğe soktu. Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği, tarımsal üretimde stratejik öneme sahip tohumluk sektöründe meydana gelen değişimleri ve teknolojik gelişmeleri yansıtacak şekilde güncellenmiştir.
Yeni yönetmelik, tarımsal bitki çeşitlerinin kayıt altına alınması, başvuru süreçleri ve tescil aşamaları ile ilgili önemli değişiklikler getirmektedir. İşte öne çıkan bazı düzenlemeler:
Çeşit Kayıt Süreçlerinde Yenilikler
Çeşitlerin kayıt altına alınmasıyla ilgili başvuru ve toplantı tarihleri yeniden düzenlendi. Resmi kurum tarafından düzenlenmiş çeşit özellik belgesi bulunmayan serbest çeşitler için, ıslahçının veya çeşidin devamlılığından sorumlu temsilcisinin teknik soru anketi doldurması sağlandı. Ayrıca, başvuru sahiplerinin çeşit adayının çevre, insan ve hayvan sağlığına karşı risk oluşturup oluşturmadığına dair beyanları da istenmektedir.
Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) Taahhüdü
Başvuru sahipleri, tohumluk materyalinin genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) olmadığını ve çeşidin özelliklerini etkileyebilecek herhangi bir uygulama yapılmadığını taahhüt etmek zorundadır. Tescil aşamasında veya tescil edildikten sonra çeşidin GDO olduğu belirlenirse, tüm sorumluluğun başvuru sahibine ait olduğu kabul edilecektir.
Çeşitlerin Kayıt Sürelerinin Uzatılması
Kayıtlı çeşit sahipleri, çeşitlerinin kayıt sürelerini yazılı olarak uzatma talebinde bulunabilecek. Bu talepler, 10'ar yıl süreyle kayıt sürelerinin uzatılmasını sağlayacak.
Tohumluk Üretiminde Yeni Test ve Kriterler
Sertifikalı tohumluk üretimi olmayan veya düşük miktarda üretimi yapılan tarla bitkileri türlerinde, sadece farklılık, yeknesaklık ve durulmuşluk (FYD) testleri ile kayıt altına alınabilecek. Tarla bitkilerinde tarımsal değerlerin ölçülmesi (TDÖ) denemeleri yapılacak bitki türleri, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek ve ilan edilecektir.
Özel Sektör Tarımsal Araştırma Kuruluşlarına Yönelik Yeni Şartlar
Özel sektör tarımsal araştırma kuruluşlarının başvurularında, ıslahçı personelden en az biri ile yapılmış en az bir yıllık iş sözleşmesi ve istihdam edilen ziraat mühendislerinin sigortalı hizmet listesi veya işe giriş bildirgesi istenecektir. Ayrıca, Özel Sektör Tarımsal Araştırma Kuruluşları İnceleme Komisyonu üyeleri yeniden belirlenecektir.
Bu yeni düzenlemeler, Türkiye'nin tarımsal üretim sektöründe uluslararası standartlarla uyumlu bir yapının güçlendirilmesine yönelik önemli adımlar atmaktadır. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu düzenlemeleri, ülke menfaatlerinin korunması ve tohumculuk sektörünün daha etkin bir şekilde denetlenmesi için önemli bir temel oluşturmaktadır.
