Çarşamba günleri Radyo Trafik Ankara’da yayınlanan Teknoloji Trafiği programının geçtiğimiz haftaki konuğu Siber Güvenlik Uzmanı Onur Oktay ile yapay zekâ alanında dünya gündemini meşgul eden kritik gelişmeler ele alındı.
Teknoloji dünyasında Çin’in geliştirdiği yeni yapay zekâ teknolojisi DeepSeek, özellikle son R1 güncellemesi ile tüm dikkatleri üzerine çekti. Wall Street’ten Silikon Vadisi’ne kadar birçok kişi bu gelişmeyle sarsılırken, olayın detayları Teknoloji Trafiği programında ele alındı. Siber güvenlik uzmanı Onur Oktay, programda yaptığı açıklamalarla Çin ve ABD arasındaki yapay zekâ rekabetine ışık tuttu.
(Teknoloji Trafiği Sunucusu Burak Balcı)
ABD'nin Trilyon Dolarlık Yapay Zekâ Hamlesi
Onur Oktay, DeepSeek’in ortaya çıkış sürecini değerlendirirken, ABD'nin yapay zekâ alanındaki stratejik hamlelerini şu ifadelerle değerlendirdi:
“Gerçekten dikkat çekici ve beklenmedik bir gelişme oldu. Durumu daha iyi anlayabilmek için olayları biraz geriye sararak anlatmak istiyorum. Donald Trump, başkanlık seçimleri öncesinde Amerika'yı yeniden ‘altın çağına’ yükselteceğini vadetmişti. Bu vizyonun altında yapay zekâ ve blockchain teknolojilerine ciddi yatırımlar yapmak vardı. Trump, bu amacına ulaşabilmek için Elon Musk, Mark Zuckerberg ve daha pek çok teknoloji milyarderi ile ortak projelere imza attı. Bir trilyon dolarlık devasa bir bütçeyle bu projelere başladılar. OpenAI gibi yapay zeka geliştiricileri, Microsoft'un ProPilot projesi ve Tesla gibi şirketler bu sürece dâhil edildi.”
DeepSeek R1: Yapay Zeka Dünyasını Nasıl Değiştirdi?
Çin'in uzun süredir sessizce yürüttüğü çalışmaların sonucu olarak ortaya çıkan DeepSeek’in, R1 güncellemesiyle yapay zekâ dünyasında dikkatleri üzerine çektiğini ifade eden Siber güvenlik uzmanı Onur Oktay, bu gelişmenin önemini vurgulayarak, “Bu yeni sürüm, DeepSeek'in tıpkı ChatGPT gibi gelişmiş yanıtlar verebilmesini sağladı. En dikkat çeken fark ise enerji tüketimi konusunda oldu. DeepSeek, Amerikan yapay zekâ modellerinin aksine daha az GPU gereksinimiyle çalışıyor. Bu da maliyetlerin düşmesine yol açtı” dedi.
Amerika’da yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanılan 8-bit kayan noktalı eğitim metodunun yoğun GPU kullanımını gerektirdiğini ve oldukça maliyetli bir süreç olduğunu belirten Onur Oktay, DeepSeek’in bu alandaki avantajlarına dikkat çekti. Oktay, bu teknolojinin GPU gereksinimini önemli ölçüde azaltarak maliyetleri ciddi anlamda düşürmeyi başardığını dile getirdi.
Oktay ayrıca, DeepSeek'in enerji verimliliği ve düşük maliyet avantajları sayesinde ekonomik bir çözüm olarak öne çıktığını ifade ederek, bu gelişmenin teknoloji dünyasında devrim niteliğinde kabul edildiğini vurguladı.
(Siber Güvenlik Uzmanı Onur Oktay)
Borsa Şokta: Nvidia’nın Devasa Kayıpları
DeepSeek’in sağladığı avantajların, Amerikan borsalarında büyük bir etki yarattığına dikkat çeken Oktay, Nvidia gibi dev şirketlerin, ciddi zararlarla karşı karşıya kaldığını söyleyerek, bu durumu şu sözlerle açıkladı:
“GPU ihtiyacı azalınca maliyetler düştü ve bu durum verimliliği artırdı. Bunun sonucunda hem şirketler hem de bireysel kullanıcılar DeepSeek'e yoğun ilgi gösterdi. Amerikan borsalarında inanılmaz bir düşüş yaşandı. Nvidia 600 milyar dolar değer kaybına uğradı. Yapay zekâ teknolojilerinin borsada ve teknoloji dünyasında ne kadar hassas dengelere sahip olduğunu bu gelişme ile bir kez daha görmüş olduk.
GPU gereksiniminin azalması, DeepSeek’in ekonomik bir çözüm olarak öne çıkmasını sağladı. Bu durum Amerikan borsalarında büyük bir düşüşe yol açtı. Örneğin, Nvidia yaklaşık 600 milyar dolar değer kaybetti. ABD'nin lider yapay zekâ projelerine olan güven, bu gelişmeyle birlikte ciddi şekilde sarsıldı.”
ABD ve Çin Arasındaki Teknoloji Savaşı Kızışıyor
DeepSeek’in başarısının, ABD ile Çin arasındaki teknoloji rekabetini iyice alevlendirdiğini dile getiren Oktay bu gerilimi, “Teknoloji savaşı şu anda oldukça hararetli bir hale gelmiş durumda. Bazı kaynaklara göre, ABD kaynaklı siber saldırıların DeepSeek'e yöneldiği belirtiliyor. Şirketlerin yeni teknolojiye yönelmesi, borsa düşüşleri gibi etkenlerle birlikte ABD ve Çin arasındaki rekabet daha da kızıştı. Bu gelişmeler, bize teknolojinin ne kadar güçlü olursa olsun, lider konumunuzun bir anda tehlikeye girebileceği ve yerinizin sarsılabileceğini gösteriyor. DeepSeek, bu gerçeğin çarpıcı bir örneği olarak karşımıza çıkıyor.” sözleriyle özetledi.
ABD’nin Yanıtı Ne Olacak?
Çin’in DeepSeek ile meydan okumasına karşılık, ABD’nin nasıl bir strateji izleyeceğinin merak konusu olduğunu belirten Oktay, “Meta, Nvidia, Elon Musk’ın şirketleri gibi dünya çapında büyük oyuncular mevcut. Ayrıca ABD, hâlâ büyük bir bütçe avantajına sahip. Çin bu süreçte daha çok devlet destekli ilerlerken, Amerika özel sektörün dinamizmiyle fark yaratabilir” dedi.
QWen Güncellemesi ile Alibaba Sahneye Çıkıyor
Onur Oktay, Çin’in sadece DeepSeek ile değil, aynı zamanda Alibaba’nın yapay zekâ sistemi QWen ile de rekabetin içinde yer aldığını belirtti. Oktay, QWen'in son gelişmelerine değinerek, “DeepSeek dışında Çin’in diğer bir yapay zekâ projesi olan QWen de önemli bir gelişme kaydetti. Alibaba’nın yapay zekâ sistemi QWen, 2.5 Plus güncellemesi aldı. Bu sistem, açık kaynaklı bir yapıya sahip ve oldukça etkili. Her ne kadar DeepSeek kadar güçlü olmasa da, Çin bu hamlelerle 'Yapay zekâda lider biziz' mesajı vermek istiyor.” dedi.
Yapay Zekâda Geleceğin Rotası Ne Olacak?
Son olarak, Oktay yapay zekâ yatırımlarının neden bu kadar büyük bütçeler gerektirdiğini şu sözlerle açıkladı:
“Yapay zekâyı internetin ilk çıktığı döneme benzetebiliriz. O dönem bilgi kaynakları sınırlıydı, ancak artık basit donanımlarla bile yapay zekâ modelleri geliştirilebiliyor. ABD’nin trilyon dolarlık yatırımları, bu stratejik gücü kontrol altında tutma çabasıdır.”