Dünya genelinde 55 milyondan fazla insan bu hastalığın etkisiyle yaşam mücadelesi veriyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine dayanarak, her yıl yaklaşık 10 milyon yeni Alzheimer vakası kaydediliyor ve bu durumun 2050 yılına kadar 139 milyon hastaya ulaşacağı tahmin ediliyor.
Farkındalık Yaratma Çabaları
Alzheimer hastalığının yaygınlığına dikkat çekmek ve bu hastalıkla mücadele eden bireylere destek sağlamak amacıyla her yıl 21 Eylül’de "Dünya Alzheimer Günü" etkinlikleri düzenleniyor. Bu özel gün, hastalık hakkında toplumda farkındalık yaratmak için önemli bir fırsat sunuyor.
Alzheimer Nedir?
Alzheimer, beyin hücrelerinin zamanla ölmesi sonucu hafıza kaybı, bunama ve genel bilişsel işlevlerin azalması ile karakterize edilen bir sağlık sorunudur. 1906 yılında Alman psikiyatrist Alois Alzheimer tarafından ilk kez tanımlanan bu hastalık, 65 yaş ve üzeri bireylerde ciddi beyin hasarına yol açıyor. Alzheimer, günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayan ve bilişsel yetenekleri zayıflatan nöropsikiyatrik semptomlarla birlikte görülüyorve şu anda kesin bir tedavi yöntemi mevcut değil.
Düşük ve Orta Gelirli Ülkelerdeki Etkisi
Alzheimer hastalığına her yıl eklenen 10 milyon yeni vaka ile birlikte, hastaların yüzde 60’tan fazlası düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşıyor. Ayrıca, bu hastalığın küresel maliyetinin şu an 1,3 trilyon ABD doları olduğu, ancak 2030 yılına kadar bu rakamın 2,8 trilyon dolara yükselebileceği tahmin ediliyor. Bu durum, Alzheimer’ın sağlık sistemleri üzerindeki baskısını artırıyor.
Türkiye’deki Durum
Türkiye’de ise yaklaşık 700 bin Alzheimer hastası olduğu belirtiliyor. Alzheimer, demansın en yaygın türü olarak biliniyor ve genellikle ileri yaşlarda daha sık rastlanıyor. Alzheimer’s Disease International (AZI) tarafından hazırlanan 2021 yılına ait bir raporda, dünya genelindeki demans hastalarının yüzde 75'inin teşhis edilmediği öngörülüyor. Farkındalık eksikliği, bu konuda önemli bir engel teşkil ederken, bazı düşük ve orta gelirli ülkelerde bu oran yüzde 90'a kadar yükselebiliyor.
Risk Faktörleri ve Önleyici Tedbirler
Uzmanlar, hipertansiyon, diyabet, obezite, sigara ve alkol tüketiminin yanı sıra depresyonun Alzheimer riskini artırabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Mevcut tedavi yöntemleri, hastalığın ilerlemesini iyileştirmek için yeterli olmamakla birlikte, klinik araştırmalarda birçok yeni tedavi seçeneği inceleniyor. Araştırmalar, düzenli fiziksel aktivite yapmanın, dengeli beslenmenin, kilonun kontrol altında tutulmasının ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmanın bunama riskini azaltabileceğini gösteriyor.
