SALİH DEMİRELLİ
Cilt sağlığını etkileyen yaygın bir sorun olan egzama, cildin iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Kaşıntılı bir rahatsızlık olan egzama, insanların gündelik hayatını zorlaştıran bir yerde durmaktadır. Bununla birlikte egzama nedir, belirtileri nelerdir ve nasıl geçer soruları sıklıkla sorulmakta ve araştırılmaktadır.
Egzama Nedir?
Egzama, ciltteki iltihaplanma nedeniyle ortaya çıkan genel bir terimdir ve bir dizi cilt durumunu tanımlar. Egzama, cildin kızarması, kaşınması, kuruması ve bazen kabuklanması gibi belirtilerle karakterizedir. Genellikle kronik bir durumdur ve tekrarlayabilir.
Egzama, genellikle cildin dış katmanı olan epidermise etki eden bir iltihaplanma tepkisidir. Bu durum, genetik faktörler, bağışıklık sistemi problemleri, alerjiler, çevresel faktörler veya cilt ile temas halindeki maddelere karşı aşırı reaksiyonlar gibi bir dizi faktörden kaynaklanabilir.
Egzama, farklı türleri olan bir grup cilt hastalığını içerir. En yaygın olanları arasında:
- Atopik Dermatit: Genellikle çocukluk döneminde başlar ve genetik yatkınlıkla ilişkilidir. Kuru, kaşıntılı cilt lezyonlarına neden olabilir.
- Kontakt Dermatit: Cilde temas eden alerjenlere veya tahriş edici maddelere karşı gelişen bir iltihaplanma türüdür.
- Seboreik Dermatit: Saçlı deride ve yüzde görülen bir tür egzama türüdür. Genellikle yağ bezlerinin aşırı çalışmasından kaynaklanır.
- Numular Egzama: Yuvarlak, kırmızı lekelerle karakterizedir ve genellikle kış aylarında daha belirgin hale gelir.
Belirtileri Nelerdir?
Egzama belirtileri, ciltteki iltihaplanmanın bir sonucu olarak ortaya çıkar ve tipik olarak şu şekillerde kendini gösterir:
- Cilt Kızarıklığı: Egzama, cildin etkilenen bölgesinde genellikle kızarıklığa neden olur.
- Kaşıntı: Egzama, kaşıntıya şiddetli bir şekilde neden olabilir. Kaşıma, cildin daha da tahriş olmasına ve lezyonların oluşmasına yol açabilir.
- Kuruluk ve Pullanma: Cilt, egzama nedeniyle kurur ve pullanır. Özellikle egzamanın kronik olduğu durumlarda, cilt genellikle kuru ve çatlaklarla kaplı olabilir.
- Küçük Kabarcıklar veya Sıvı Dolu Kesecikler: Egzama lezyonları genellikle küçük kabarcıklar veya sıvı dolu kesecikler içerebilir.
- Cilt Kalınlaşması: Kronik egzama durumunda, cilt zamanla kalınlaşabilir. Bu durum, cildin sürekli olarak tahriş olması ve iltihaplanma nedeniyle oluşabilir.
- Ağrı veya Rahatsızlık: Egzama, cildin hassasiyetine ve tahrişine bağlı olarak ağrı veya rahatsızlık hissine neden olabilir.
Nasıl Geçer?
Egzama tedavisi, genellikle belirtileri hafifletmeyi, inflamasyonu kontrol altına almaya çalışmayı ve cilt bariyerini güçlendirmeyi amaçlar. Ancak, tedavi bireyseldir ve herkesin durumu farklı olduğu için bir dermatolog tarafından kişiselleştirilmelidir. İşte yaygın egzama tedavi yöntemleri:
- Topikal Kortikosteroid Kremler ve Merhemler: Hafiften orta dereceye kadar olan egzama vakalarında, iltihaplanmayı azaltmak ve kaşıntıyı kontrol altına almak için topikal kortikosteroid kremler ve merhemler kullanılabilir.
- Topikal Kalsineurin İnhibitörleri: Bu ilaçlar, cildin iltihaplanmasını kontrol etmek için kullanılır. Özellikle yüz, boyun ve genital bölge gibi hassas alanlarda kullanılabilir.
- Topikal Krem ve Losyonlar: Egzama belirtilerini hafifletmeye ve cildi nemlendirmeye yardımcı olan topikal krem ve losyonlar kullanılabilir.
- Antihistaminikler: Kaşıntıyı azaltmak için antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Ancak, bu ilaçlar sadece kaşıntıya karşı yardımcı olur, egzama kendilerini iyileştirmez.
- UV Işınları (Fototerapi): Doktor kontrolünde, özellikle ciddi vakalarda, UV ışınları kullanılabilir. Ancak bu tedavi şekli, yan etkileri nedeniyle dikkatlice izlenmelidir.
- Oral veya Topikal İmmünosüpresanlar: İleri derecede egzamada, bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanılabilir.
- İzole Edici Krem ve Merhemler: Cilt bariyerini güçlendirmek ve tahrişi azaltmak için özel olarak formüle edilmiş kremler ve merhemler kullanılabilir.
- Alerjen Kaçınma: Egzamanın belirli alerjenlere tepki olarak ortaya çıkması durumunda, bu alerjenlerden kaçınmak önemlidir.
Tedavi seçenekleri kişisel duruma, egzamanın türüne ve şiddetine bağlı olarak değişebilir. Bu nedenle, egzama belirtileri gösteren kişilerin bir dermatologa danışması ve önerilen tedavi planını takip etmesi önemlidir.
