Obezite ve diyabet gibi sağlık sorunları, yalnızca kalp ve damar hastalıklarını değil, sinirlerle ilgili rahatsızlıkları da beraberinde getiriyor. Bu rahatsızlıklardan biri, el ve ayaklarda hissedilen karıncalanma şikayetidir.
El ve ayaklardaki bu karıncalanma genellikle nöropati adı verilen, kollara, bacaklara, ellere ve ayaklara giden sinirleri etkileyen hastalıklarda sıkça görülmektedir. Toplumun yaklaşık yüzde 10’u el ve ayak karıncalanmasıyla karşı karşıya kalmaktadır.
Nöropati Vakaları Neden Artış Gösteriyor?
Nöropatinin artışındaki en önemli etkenlerden biri, obezite ile ilişkili olarak diyabetin yaygınlaşmasıdır. Aşırı kilo problemi toplum genelinde büyüdükçe, nöropati vakalarının sayısında da artış gözlemlenmektedir. Ayrıca, özellikle B12 vitamini eksiklikleri ve bağışıklık sisteminin anormal işleyişi gibi diğer faktörler de nöropatiye yol açabilmektedir.
El ve Ayak Karıncalanmasının Günlük Yaşama Etkisi
El ve ayaklarda hissedilen karıncalanma, bireyin yaşam kalitesini olumsuz etkileyerek ciddi rahatsızlık hissine neden olur. Eğer bu durum ilerlerse, karıncalanmanın yanı sıra kuvvet kaybı ve his kaybı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Aslında bu belirtiler ortaya çıkmadan önce tanı konulup tedavi edilmesi gerekmektedir.
Hangi Hastalıklar El ve Ayak Karıncalanmasına Yol Açar?
El ve ayaklarda karıncalanma, bazen başka hastalıkların habercisi olabilir. Bunlar arasında diyabet, B12 vitamini eksikliği ve tiroit bozuklukları başı çeker. Ellerde ve ayaklarda karıncalanma çoğu zaman bu hastalıkların ilk belirtisi olarak ortaya çıkar. Bu nedenle, uzun süre geçmeyen, bazen şiddetlenen bazen hafifleyen karıncalanma ve uyuşma şikayetlerinde mutlaka bir doktora başvurulması gerekmektedir.
Genel olarak bu tür his kayıpları, nöropati adı verilen ve sinirlerin zarar görmesiyle oluşan bir hastalık sonucu meydana gelir. Nöropati, genetik faktörler, bazı virüsler, bağışıklık sisteminin farklı çalışması, diyabet, guatr, böbrek veya karaciğer yetmezliği gibi hastalıklar ya da B12 vitamini ve folik asit gibi maddelerin eksikliği gibi nedenlerle ortaya çıkabilir.
Nöropatiye Yol Açan Faktörler
Diyabet: Kontrol altına alınamayan diyabet, nöropati için en önemli risk faktörlerinden biridir. Diyabet, çeşitli mekanizmalarla el ve ayaklarda uyuşma, ağrı ve karıncalanma gibi belirtilere yol açabilir.
Tiroit Bozuklukları: Tiroit hormonlarının normalin dışında seyretmesi de nöropatiye neden olabilir. Hormon seviyelerindeki uzun süreli dengesizlik, bu hastalığın temel nedenlerinden biri olarak kabul edilir.
Böbrek Yetmezliği: Böbrek yetmezliği sonucu kanda sinirler için toksik olan maddelerin birikmesi, el ve ayaklarda karıncalanma gibi şikayetlere yol açabilir.
El ve Ayak Karıncalanması Ne Zaman Ciddiye Alınmalıdır?
Ellerde ve ayaklarda karıncalanmanın yanı sıra ağrı, uyuşma veya his kaybı da söz konusuysa, bu durumda mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır. Ayrıca, daha önce var olan karıncalanmanın şiddetinde artış, karakterinde değişiklik ya da vücudun farklı bir bölgesinde hissedilmesi, hekime başvurmayı gerektiren durumlar arasında yer alır.
El ve Ayak Karıncalanmasının Tedavisi Nasıl Yapılır?
Elde ve ayakta karıncalanma hissi yaşandığında, öncelikle bir nöroloji uzmanının değerlendirmesi gerekmektedir. Tanı koymak için çeşitli kan testleri ve EMG gibi sinir ve kasların çalışmasını değerlendiren testler yapılabilir.
Tanı kesinleştikten sonra ise nedene yönelik bir tedavi planı oluşturulur. Eğer karıncalanma, bir hastalığın sonucu olarak ortaya çıkmışsa, bu durumda tedavi bu hastalığa yönelik yapılır. Eğer bağışıklık sisteminin normal dışı çalışması sonucunda gelişmişse, bağışıklık sisteminin düzenlenmesi hedeflenir.
Eğer bir vitamin veya mineral eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkmışsa, eksik olan madde yerine konularak tedavi edilir.