SİBEL BAY
Şirket, pilotsuz olarak güncellediği Starship’in ilk kez uzaya çıkarmaya çalışacağını duyurarak bir ilke imza attıklarını açıklamıştı.
Fırlatma işlemi cuma günü için onaylanmıştı ancak İcra Kurulu Başkanı Elon Musk, uçuş kontrol donanımının değiştirilmesi gerektiğini söyledi.
Musk, gecikmenin nedeninin, roketin ızgara kanatçıklarından birindeki bir aktüatörün (ya da harekete izin veren mekanik bir bileşenin) değiştirilmesi ihtiyacı olduğunu paylaşarak Perşembe günü sosyal medya platformu X’te şunları yazdı:
"Bir ızgara kanatçık aktüatörünü değiştirmemiz gerekiyor, bu nedenle lansman Cumartesi gününe ertelendi."
Izgara kanatçıkları, Starship'in Süper Ağır roket iticisinin tepesini kaplayan metal, örgü karelerdir ve uçuştan sonra inişe doğru ilerlerken iticiyi yönlendirmek için kullanılırlar. Starship'in nihai başarısı, şirketin Ay’ın ve Mars'ın insan tarafından keşfedilmesine yönelik umutlarıdır.
Uzun Bekleyiş Sona Eriyor
Haftalarca süren bir bekleyişin ardından Federal Havacılık İdaresi çarşamba günü SpaceX'e gerekli fırlatma lisansını verdi ve roketin Nisan ayındaki ilk uçuşu sırasında birden fazla arızaya maruz kalması ve kendini havaya uçurmasından yaklaşık yedi ay sonra kalkışın önünü açtı.
O zamandan bu yana SpaceX, şirket kurucusu Elon Musk'un 1000'den fazla yükseltme ve iyileştirme uyguladığını ve uçuş güvenliğini ve performansını artırmak için zorunlu tutulan "düzeltmeyi" gerçekleştirdi.
SpaceX Starship Cumartesi Günü Fırlatılıyor
Super Heavy'nin, SpaceX'in Teksas Körfez Kıyısı'ndaki Boca Chica uçuş testi tesisinden havalanması, Musk'un ertelemeyi duyurmasından önce Cuma günü sabah 08.00'de hedeflenmişti.
Uçuşun amacı, Starship'i, Hawaii'nin kuzeyindeki Pasifik Okyanusu'na yeniden girip suya düşmeden önce gezegenin etrafında döngüsel bir yörüngeye göndermek olduğu açıklanmıştı.
Starship'in üst kademesi çarşamba öğleden sonra Süper Ağır iticisinin üzerine manevrayla yerleştirildi. Super Heavy'nin tepesindeki havalandırmalı bölüm, Starship'in motorlarından çıkan egzozun, ateşleme sırasında hâlâ alt kademeye bağlıyken denize doğru saptırılmasına olanak sağlayacak.
Şimdiye Kadar Yapılmış En Büyük ve Güçlü Roket
30 metre genişliğindeki Süper Ağır Yıldız Gemisi, şimdiye kadar yapılmış en büyük, en güçlü rokettir. 397 metre yüksekliğindedir ve tamamen yakıtla doldurulduğunda maliyeti 11 milyon poundun üzerinde bir değere çevirmektedir.
Super Heavy'nin ilk aşamasındaki 33 Raptor motoru, tam gazda 16 milyon poundluk itme kuvveti üretme kapasitesine sahiptir; bu, şu anda dünyanın en güçlüsü olan NASA'nın Uzay Fırlatma Sistemi Ay roketinin gücünün kabaca iki katıdır.
Başarılı bir uçuş testi, hem SpaceX hem de Artemis astronotlarını ay yörüngesinden ay yüzeyine taşımak için Starship'in üst kademesinin bir çeşidine milyarlarca dolar harcayan NASA için önemli bir dönüm noktası olacaktır.
SpaceX, Starlink internet uydularından oluşan takımyıldızını büyük ölçüde genişletmek ve aya, Mars'a ve ötesine düşük maliyetli hükümet ve ticari uçuşlara güç sağlamak için rokete güveniyor.
Bizi Neler Bekliyor?
İlk uçuşunda Starship fırlatma rampası ağır hasar görmüştü. O zamandan bu yana güçlendirildi ve motorun ateşlenmesinden kaynaklanan akustik şokun azaltılmasına yardımcı olmak için güçlü bir su baskını sistemi ile donatıldı.
Starship'in üst kademesinin altı Raptor motorunu hala Super Heavy birinci kademeye bağlıyken ateşlemeye başlamak için yeni bir "sıcak aşamalandırma" tekniği uygulandı. Geleneksel teknik (ayrıldıktan sonra motorun çalıştırılması) ilk uçuş sırasında düzgün çalışmadı.
Super Heavy ayrıca, uygun yörüngeyi korumak için motor nozüllerini gerektiği gibi hareket ettirmek veya gimbal yapmak için daha sağlam bir elektronik direksiyon sistemi ile donatılmıştı. Ve roketin kendi kendini imha sistemi, gerektiğinde anında harekete geçmesini sağlayacak şekilde yükseltildi.
Uçuş planı, Süper Ağır birinci aşama güçlendiricinin, Starship'in üst aşamasını alt atmosferden dışarı ittikten sonra Meksika Körfezi'ne düşmesini gerektiriyor.
Starship gezegenin etrafında dönecek ve kalkıştan yaklaşık 90 dakika sonra Hawaii'nin kuzeyine inecek. Her iki aşama da yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlandı ancak SpaceX bu ikinci test uçuşu için kurtarma girişiminde bulunmuyor.
Yeni aşamalandırma sistemi, roketi yoğun alt atmosferden dışarı fırlattıktan sonra ilk aşama motorları kapanmaya başladığında, kalkıştan yaklaşık iki dakika 40 saniye sonra teste tabi tutulacak.
Tamamen yeniden kullanılabilecek şekilde tasarlanmış olmasına rağmen Starship, sanki bir iniş pistine gidiyormuş gibi yavaşlamak için roket atışları gerçekleştirecek ancak bunun yerine önce Meksika Körfezi'ne düşecek.
Bu arada Starship'in motorları yaklaşık beş dakika daha ateş etmeye devam edecek. Daha sonra gezegenin çevresinden dolaşması ve fırlatılmasından yaklaşık bir saat 20 dakika sonra tekrar fark edilebilir atmosfere düşmesi bekleniyor.
SpaceX'in şirketin web sitesindeki geri sayımı özetlediği gibi: "Heyecan garantili" bir an için bekleyiş devam ediyor.
