Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük hükümdarlarından Fatih Sultan Mehmet Han’ın çağ açıp - kapatan Şahi toplarının hikayesini siz değerli okurlarımız için derledik.
Osmanlı İmparatorluğu'nun zirvesinde, Fatih Sultan Mehmet döneminde, tarihin akışını değiştiren olaylardan biri olan İstanbul'un fethi için özel olarak dökülen devasa top, "Şahi" veya "Şahi Topu" olarak adlandırılmıştır.
Bu muazzam savaş topu, İstanbul'un sağlam surlarını aşmak ve şehri fethetmek için kullanılan, devrin en büyük ve etkili silahlarından biriydi.
Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'un fethi için stratejik bir plan oluştururken, şehrin muazzam surlarını aşmak için özel olarak tasarlanan Şahi toplarını döktürmüştür.
Bu toplar, 800 kilogramlık gülleleri atabilme kabiliyetiyle öne çıkıyordu.
Yapım sürecinde, Osmanlı İmparatorluğu'nun yerli mühendisleri, Mimar Saruca Sekban ve Mimar Muslihiddin'in yanı sıra Macar Urban ve Cenevizli Donar Usta gibi uzmanlar görev almıştır.
Topların yapımı için kullanılan balistik hesaplamalar ve ateşleme açıları, dönemin topçu teknolojisinin ötesindeydi.
Şahi topları, 1453 yılında İstanbul'u kuşatan ordunun elinde önemli bir avantaj sağlamıştır.
Bu devasa toplar, surları yıkarak şehri fethetmekte etkili olmuş ve Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri gücünü bir kez daha kanıtlamıştır.
Topların dökümü sırasında, üç tanesi yerli mühendisler tarafından, bir tanesi ise Macar Urban tarafından dökülmüştür.
Ancak, bazı kaynaklara göre Macar Urban'ın döktüğü topların, diğerlerine göre daha kısa bir süre sonra parçalandığı belirtilmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu'nun döneminde, topların taşınması da büyük bir lojistik zorluktu.
Şahi topları, 30 araba ve 140 öküzle çekilmiş, devrilmesini önlemek için ise 200 asker görevlendirilmiştir.
Şahi topları, sadece İstanbul'un fethi sırasında değil, sonrasında da tarih sahnesinde önemli bir rol oynamıştır.
1464 yılında, Fatih Sultan Mehmet tarafından toplardan kırk iki tanesi Çanakkale Boğazı'nın savunması için gönderilmiştir.
Ancak, yıllar içinde unutulan bu toplar, 1807 yılında İngiliz donanmasına karşı kullanılarak şaşırtıcı bir başarı elde etmiş ve bir İngiliz gemisini etkisiz hale getirmiştir.
Fatih döneminden sadece altı Şahi topu günümüze ulaşmıştır.
Bunlardan biri İngiltere'de, bir diğeri ise İtalya'da sergilenmektedir.
Bu toplardan en büyüğü olan ve İstanbul'da, boğazlarda kullanılan Şahi, günümüzde hala İngiltere'de bulunmaktadır.
Sultan Abdülâziz tarafından 1866 yılında Kraliçe Victoria'ya hediye edilen bu top, Kraliyet Cephaneleri koleksiyonunun bir parçası olarak sergilenmiş ve daha sonra Fort Nelson, Hampshire'a taşınmıştır.
Diğer Şahi topları ise Harbiye'deki askeri müze bahçesinde korunmaktadır ve tarihi birer anıt olarak günümüzde ziyaretçilere hizmet vermektedir.
