Asıl adı Ali Nurullah Hasan olan Filiz Nurullah, 1867 yılında, Bulgaristan’ın Şumen iline bağlı Bortsi köyünde doğmuştur.
Türk güreş tarihinin en iri ve heybetli güreşçisi olarak kabul edilen Filiz Nurullah, 2.18 metre boyu ve 175 kilo ağırlığı nedeniyle Filiz lakabıyla anılmaktadır.
Filiz Nurullah, pehlivan bir sülâleden gelmektedir. Osmanlı’nın bir başka meşhur güreşçisi Koca Yusuf’un köylüsü ve yakın arkadaşıdır. Güreş hayatı boyunca Koca Yusuf dışında kimseye yenilmemiştir. Her zaman Koca Yusuf’un destek ve himâyesini görmüştür. Ona hocalık yapan, pehlivanlığın sırlarını öğreten, Avrupalılara “Türk gibi kuvvetli” sözünü söyleten Koca Yusuf’tur.
Koca Yusuf’un yanında idmanlara başladıktan sonra Deliorman’daki yağlı güreş müsabakalarında boy gösteren Filiz Nurullah, zaman içinde önce Trakya’daki, sonra da Osmanlı memleketindeki ünlü pehlivanlarla güreş tutarak adını duyurmuştur. Nihayetinde Osmanlı’nın ünlü güreşçilerinden biri olarak nâmını tarihe nakşettirmiştir. Osmanlı, tarih sahnesinde büyük zaferlere imza atarak cihan devleti olurken, o da güreş minderinde üst üste rekorlar kırarak cihan pehlivanı konumuna yükselmiştir.
Ününü Osmanlı'da yaydıktan sonra, 1900 yılında Fransa'ya giderek Paris'te düzenlenen altın kemer turnuvasına katılmıştır. Paris’te önüne çıkan bütün güreşçileri en fazla on dakika içinde yenmiştir.
Avrupa'nın en önemli güreşçilerinin yer aldığı altın kemer turnuvasında şampiyon olduktan sonra ABD'ye, daha sonra da 1902 yılında İngiltere'ye gitmiştir. Londra’da bir ay içinde 40’a yakın karşılaşma gerçekleştirmiş ve hepsini de tuşla kazanmıştır.
1906’da Amerika turnesine çıkmış ve Koca Yusuf’un şöhretini tazelemiştir. Amerika’da kendisine, 1,75 metre boyundaki Amerikalı Martin Julian menajerlik yapmıştır. Turnuvalarda, “Sultanın Aslanı” olarak tanıtılmıştır. Pasifik kıyılarına kadar gitmediği şehir kalmamış; en çok da New York, Chicago ve Boston’da müsabakalar yapmıştır.
Filiz Nurullah, Macarların 24 yaşındaki ünlü güreşçisi Yanos Çaya’yı da yendikten sonra 1911 yılında güreşi bırakmıştır. Öyle ki, Filiz Nurullah onu yeninceye kadar Avrupa’da, Çaya’ya denk, sırtını yere getirebilecek güç ve heybette bir güreşçi olamayacağı iddia ediliyordu.
Filiz Nurullah, 1912 yılında doğduğu köyde vefat etmiştir. Kabri, köyündeki mezarlıkta bulunmaktadır.
2014 yılında doğduğu ve vefat ettiği köyde anısına bir anıt dikilmiştir. Aynı yıl, Şumen’in Köklüce köyünde de anıt yaptırılmış ve adına etkinlikler düzenlenmiştir.
Ne yazık ki “Filiz Nurullah” ismi, Koca Yusuf, Kurtdereli Mehmed ve Adalı Halil gibi hafızalarda kalıcılığını koruyamamış, zamanla unutulmaya yüz tutmuştur. Oysa yaşadığı dönemde adı cihana sığmayan pehlivanımızı her dâim hayırla yâd etmek onun hakkı, bizim de boynumuzun borcudur.
