‘Kendi isteğiyle’ İngiliz Dış İstihbarat Sevisi MI6’e önemli bilgiler sağlayan KGB Casusu Oleg Gordievsky, Rus istihbaratında derin yaralar açmıştır.
Casuslar savaşının tüm hızıyla devam ettiği ‘Soğuk Savaş’ yıllarında İngiliz Dış İstihbarat Sevisi MI6’e çalışmaya başlayan KGB casusu Oleg Gordievsky’nin sıradışı yaşamını okumak için koltuklarınıza yaslanın…
NKVD'nin (Sovyet gizli polisi ve KGB'nin öncüsü) bir memurun oğlu olan Gordievsky, 1938'de doğdu.
Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde okudu ve daha sonra NKVD eğitimini aldı. Burada casusluk becerilerine ek olarak Almanca konusunda uzmanlaştı ve ayrıca İsveççe ve Norveççe konuşmayı öğrendi.
Öğrenimini tamamladıktan sonra dışişlerinde çalışmaya başladı. 1961 yılında -Berlin Duvarı'nın inşasından hemen önce- Doğu Berlin'e gönderildi. Duvarın inşası onu dehşete düşürmüş, Sovyet sistemi onu hayal kırıklığına uğratmıştı. Berlin’de bir yıl geçirdikten sonra Moskova'ya döndü.
Gordievsky, 1963'te KGB'ye katıldı, 1966'da Kopenhag'daki Sovyet büyükelçiliğine atandı. 1974 yılında İngiliz dış istihbarat servisi MI6 ile temasa geçti. Londra'da açılan bir pozisyon için yoğun lobi faaliyetleri yürüttükten sonra KGB, Gordievsky'yi Haziran 1982'de Londra'ya gönderdi.
Daha sonra Londra’daki Sovyet büyükelçiliğinde KGB istasyon şefliğine terfi eden Gordievsky, birçok KGB operasyonunu deşirfe etti ve Rus gizli servisine ciddi zararlar verdi.
Gordievsky, 16 Mayıs 1985'te bir telgrafla aniden Moskova'ya geri çağrıldı. MI6, bu ani talimattan şüphelenmesine rağmen, gitmemesi halinde daha da dikkat çekeceği için, talimata uyuldu ve Gordievsky, Moskova'ya gitti.
MI6 her ihtimale karşı, Gordievsky’in Moskova’dan kaçışı için de acil bir kaçma-kurtulma operasyonu planlanladı. Bu operasyonun adı da ‘Pimlico’ydu.
KGB’nin Gordievsky’ye yönelik şüpheleri yoğundu ancak, elinde delil yoktu. Gordievsky, bu nedenle ilaçlı ve sert bir sorguya alındı.
Ağır sorgulara dayanan Gordievsky, gözetim altında olmak şartıyla serbest bırakıldı. MI6 ise Gordievsky’i Moskova’dan kaçırma planını çoktan devreye koymuştu.
(Gordievsky’nin gözetim altındayken MI6 ile nasıl bağlantıya geçtiği bugün bile gizemini korumaktadır.)
Gordievsky’yi kurtarmak için bir MI6 case officer’ı, (istihbarat görevlisi) Moskova’ya gitti.
MI6 case officer’ı, Gordievsky ile birbirlerini şu şekilde tanıyorlar; Gordievsky’in elinde bir Safeway market zinciri torbası, İngiliz’in elinde ise bir Harrods market zinciri torbası olacak!
Ayrıca İngiliz case officer’ı, bir çikolata yiyerek buluşma yerine gelecek. Bu parola ve işaretler, kaçma için her şeyin uygun olduğunu göstermek için, önceden Pimlico operasyonu kapsamında belirlenmişti.
Her şeyin tamam olduğu anlaşılınca, Gordievsky peşindeki KGB takipçilerini atlatıyor ve diplomatik plakalı bir araç ile Finlandiya sınırdan İngiltere’ye kaçırılıdı.
KGB hakkında birçok kitap yazan Gordievsky, şu anda 85 yaşında ve İngiltere’de yaşamaya devam ediyor.
