Gölge bankacılık, bankacılık düzenlemelerine tabi olmayan fakat ticari bankaların verdiği hizmetlere benzer hizmetler sunan finansal kurumların çalışmalarını tanımlayan bir terimdir. Söz konusu kurumlar, bankacılık lisansı olmadıkları halde kredi verme, yatırım yapma veya likidite sağlama gibi işlemleri gerçekleştirir. Geleneksel bankalarla benzer işlevlere sahip olmalarına karşın, bu kurumlar yasal denetim ve düzenlemelere tabi değildir, bu da onları daha az şeffaf dolayısıyla da daha riskli hale getirir.
Gölge bankacılık sisteminde faaliyet gösteren kurumlar, bankaların maruz kaldığı sıkı denetimlerden kaçınarak daha esnek ve yenilikçi hizmetler sunabilirler. Ancak bu esneklik, finansal istikrarsızlık riskini artırabilir. 2008 küresel finans krizinde, gölge bankacılık sisteminin büyüklüğü ve denetim eksikliklerinin krizin derinleşmesinde mühim bir etkisi olduğu düşünülmektedir.
Gölge bankacılık, ekonomik büyüme için önemli bir finansman kaynağı olma potansiyelini barındırıyor olmasına rağmen, kontrolsüz büyümesi ve denetimsiz faaliyetleri, sistemik riskleri doğurabilir. Bu sebeple de düzenleyici otoriteler, gölge bankacılık sistemini izlemekte ve gerekli gördüklerinde önlemler almaktadır. Gölge bankacılık faaliyetlerinin denetlenmesi ve şeffaflığın artırılması, finansal sistemin sağlıklı işleyişi için büyük önem arz etmektedir.
