Güney Kore’de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, başarısız sıkıyönetim ilanıyla başlayan kriz nedeniyle soruşturma ve azil süreçleriyle karşı karşıya. Hakkında “ayaklanmaya teşebbüs” ve “görevi kötüye kullanma” suçlamaları bulunan Yoon’un, bu hafta ifadeye çağrılacağı bildirildi.
Soruşturmalar Hız Kazanıyor
Yolsuzluk Soruşturma Ofisi (CIO) ile savcılık tarafından ortak yürütülen soruşturmada, Yoon'un sıkıyönetim girişiminde "şebeke lideri" olarak suçlandığı ifade ediliyor. Savcılık yetkilileri, Yoon’un daha önce ifade vermeyi reddetmesi nedeniyle tutuklanma ihtimalinin gündemde olduğunu belirtti.
Azil Süreci Resmen Başladı
Güney Kore Ulusal Meclisi, 14 Aralık’ta yapılan oylamada Yoon’un azil önergesini 204 oyla kabul etti. Ana muhalefetteki Demokrat Parti ve diğer muhalefet partilerinin hazırladığı önergeye, Yoon’un üyesi olduğu PPP partisinden 12 milletvekili de destek verdi. Bu durum iktidar partisinde parti disiplini tartışmalarına yol açtı.
Azil kararının ardından Anayasa Mahkemesi, Yoon’un görevden alınma sürecine ilişkin hazırlıklara başladı. Mahkeme, delillerin değerlendirilmesi ve duruşma tarihleri gibi süreçleri planlıyor. Mahkeme tarafından azil onaylanırsa, Yoon, 2017’de görevden alınan Park Geun-hye’den sonra bu şekilde azledilen ikinci lider olacak.
Sıkıyönetim Krizi Nasıl Gelişti?
Devlet Başkanı Yoon, 3 Aralık’ta yaptığı açıklamada, "muhalefetin devlet karşıtı faaliyetler içinde olduğu" gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak Ulusal Meclis, bu kararı kısa sürede iptal etti ve Bakanlar Kurulu da oylamayı onayladı. Yoon, sıkıyönetimin "anayasal düzeni koruma amacı taşıdığını" savunsa da karar, iç ve dış kamuoyunda tepkiyle karşılandı.
Savunma Bakanlığı tarafından orduya teyakkuz emri verilmiş ve "sıkıyönetim birlikleri" olarak görevlendirilen askerler, Ulusal Meclise kadar ilerlemişti. Ancak mecliste yapılan oylamayla sıkıyönetim kaldırıldı ve karar hükümsüz ilan edildi.
İktidar Partisi Lideri İstifa Etti
Azil süreci, iktidar partisinde de ciddi çatlaklara neden oldu. Yoon’un azli yönünde oy kullanan PPP milletvekilleri parti disiplinini zedeledikleri gerekçesiyle eleştirildi. Parti lideri Han Duck-soo, gelen baskılar sonucunda istifa ettiğini açıkladı.
Han, yaptığı açıklamada, "Azil süreci partimiz için ciddi bir sınavdır. Bu süreçte milletvekillerimizin vicdanlarıyla hareket etmeleri gerektiğini savundum ve bunun arkasında duruyorum." ifadelerini kullandı.
Azil Sürecinde Anayasa Mahkemesi’nin Rolü
Güney Kore’de devlet başkanlarının azil süreci, Ulusal Meclis oylamasıyla başlıyor ve ardından Anayasa Mahkemesine taşınıyor. Mahkeme, delilleri değerlendirip 6 ay içinde kararını açıklamak zorunda. Mahkeme, 9 yargıçtan en az 6’sının onayıyla azil kararını kesinleştiriyor.