Havuç, maydanozgiller ailesine ait yeşil yapraklı ve kök kısmı tüketilen bir sebzedir. Yıl boyunca bulunabilen bu besin, özellikle sonbahar ve kış aylarında hasat edilir. Kendine has bir lezzeti ve aroması olan havuç, çeşitli renklerde bulunabilir. Renk farklılıkları bazı ek avantajlar sunsa da her renk havucun genel faydaları aynıdır. Havucun besin değeri, içerdiği çözünür ve çözünmez lifler, renk pigmentleri, vitaminler ve minerallerden kaynaklanır.
Havucun Yararları Nelerdir?
Havuç, yüksek miktarda ß-karoten içeriği ile güçlü bir antioksidan kapasiteye sahiptir. Bilimsel araştırmalar, ß-karotenin kanserden korunmada etkili olduğunu göstermektedir. Havuç tüketimi fazla olan erkeklerde prostat kanseri riski azalırken, düzenli havuç yiyen kadınlarda meme kanseri görülme oranı düşmektedir. Ayrıca havuç, akciğer kanserinin önlenmesinde de etkili bir rol oynar. Sigara kullanan bireylerde plazma ß-karoten seviyeleri düşebilir, bu yüzden sigarayı bırakmak ve ciğerleri onarmak için düzenli havuç tüketimi önemlidir. Ancak, akciğer kanserine yakalanmış kişilerde uzun süreli ß-karoten alımı tümörün büyümesine sebep olabilir.
A vitamini ve potasyum içeriği sayesinde havuç, kalp sağlığına da katkıda bulunur. Koroner kalp hastalarında plazma ß-karoten seviyeleri genellikle düşüktür ve diyetle yeterli ß-karoten alımı kardiyovasküler hastalık riskini azaltabilir.
Göz sağlığı üzerinde de oldukça etkili olan havuç, A vitamini eksikliğinde ortaya çıkan kseroftalmi (göz kuruluğu) hastalığının önlenmesine yardımcı olur. Beta karoten, vücutta A vitaminine dönüşerek göz sağlığını korur. Düzenli havuç tüketimi, katarakt riskini azaltır ve çocukların erken yaşlardan itibaren havuç yemeye alıştırılması, ileride sağlıklı gözlere sahip olmalarını sağlar.
Diyabet hastaları için de uygun ve besleyici bir sebze olan havuç, lifli yapısı sayesinde kan şekerinin hızlı yükselmesini önler. Düşük glisemik indeksi ile kan şekerini dengelemeye yardımcı olur. Havuçtaki ß-karoten, diyabete bağlı komplikasyonların önlenmesinde ve tedavisinde etkilidir. Diyabet hastalarının, şeker oranı yüksek bebek havuçlar yerine, posa oranı yüksek büyük havuçları tüketmeleri daha faydalıdır.
Havuç, hem çözünür hem de çözünmez lif içerir. Çözünür lifler, bağırsaktaki yararlı bakterileri besler ve sayılarını artırır. Çözünmez lifler ise feçesin (gaita) geçişini kolaylaştırarak kabızlığı önler. Bu sayede havuç, bağırsak sağlığı için de önemli faydalar sunar. Farklı renklerdeki havuçların, renk pigmentleri sayesinde bazı ek özelliklere sahip olduğu da unutulmamalıdır. Kırmızı ve mor havuçlar, bu renk pigmentleriyle bazı ekstra faydalar sunabilir.
