"Nükleer Enerji için Yeni Bir Döneme Giden Yol" başlıklı rapor, artan elektrik talebinin karşılanmasında nükleer enerjinin kritik bir çözüm sunduğunu ortaya koyuyor. Ayrıca, rapor, yeni projelerin finansmanı, inşası ve güvenilir tedarik zincirlerinin sağlanması için öneriler de sunuyor.
Küresel elektrik ihtiyacındaki hızlı artışa paralel olarak, temiz ve güvenilir enerji kaynaklarına olan talebin giderek arttığına dikkat çeken rapor, nükleer enerjinin bu ihtiyacı karşılamada önemli bir potansiyele sahip olduğunu vurguluyor. Nükleer enerji, hidroelektrikten sonra dünyanın en büyük ikinci düşük emisyonlu enerji kaynağı olup, küresel elektrik arzının yaklaşık yüzde 10’unu sağlıyor.
Rekor Elektrik Üretimi Bekleniyor
Raporda, bu yıl dünyadaki 420 nükleer reaktörden elde edilen elektriğin tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması öngörülüyor. Japonya’da reaktörlerin yeniden devreye alınması, Fransa’daki bakım çalışmalarının tamamlanması ve Çin, Hindistan, Güney Kore gibi ülkelerdeki yeni projelerin hayata geçirilmesi, bu artışta etkili faktörler olarak sıralanıyor.
Küresel Nükleer Enerji Haritası Değişiyor
Rapora göre, nükleer enerji filosunun büyük bir kısmı hala gelişmiş ekonomilerde yer alıyor. Ancak küresel nükleer enerji haritası hızla değişiyor. Özellikle Çin’de, son yıllarda inşasına başlanan reaktör projelerinin sayısı artmış durumda. 2017 yılından itibaren inşasına başlanan 52 reaktörden 25’i Çin tasarımı, 23’ü ise Rus tasarımı olarak dikkat çekiyor.
Küçük Modüler Reaktörlere (SMR) İlgi Artıyor
Nükleer enerji teknolojilerindeki yenilikler, özellikle küçük modüler reaktörlerin (SMR) sektörde önemli bir rol oynamasına olanak tanıyor. SMR'ler, daha hızlı inşa edilebilen ve maliyet etkin olan reaktörlerdir. Raporda, bu teknolojilerin 2040 yılına kadar 80 gigavat kapasiteye ulaşabileceği ve küresel nükleer enerji kapasitesinin yüzde 10’unu oluşturabileceği belirtiliyor. Ancak bu başarı, SMR'lerin maliyetlerinin diğer temiz enerji projeleriyle rekabet edebilir seviyelere çekilmesine bağlı olacak.
Finansman ve Tedarik Zincirindeki Engeller
Nükleer enerjideki yeni projelerin hayata geçirilebilmesi için yıllık 120 milyar dolarlık yatırımların yapılması gerektiği hesaplanıyor. Bu miktar, mevcut yıllık yatırımların iki katına çıkması anlamına geliyor. Bu büyüklükteki yatırımlar için, kamu finansmanının yanı sıra özel sektör sermayesinin de sektöre çekilmesi büyük önem taşıyor.
IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, nükleer enerjinin güçlü bir geri dönüş yaşadığını ve bu yıl rekor seviyede elektrik üretileceğini belirtti. Birol, inşa halindeki nükleer enerji kapasitesinin arttığını ve 40’tan fazla ülkenin enerji sistemlerinde nükleerin rolünü artırma planları olduğunu vurguladı.
Birol, nükleer enerjide zenginleştirme kapasitesinin neredeyse tamamının sadece 4 tedarikçi ülkede yoğunlaştığını belirtti. Rusya, küresel kapasitenin yüzde 40'ını oluşturarak bu alanda en büyük paya sahip. Bu durum, gelecekteki enerji güvenliği açısından bir risk oluşturuyor. Tedarik zincirlerinde çeşitliliğe ihtiyaç duyulduğunun altı çizildi.
