Dünyada genellikle inç, fit, mil veya santimetre, metre ve kilometre gibi ölçüm birimleri kullanılır; ancak bu birimlere aşina olmamız nedeniyle ışık yılı gibi daha az bilinen birimi anlamak zor olabilir.
Gökbilimciler, yıldızlar arasındaki devasa mesafeleri ölçerken ışık yılına başvururlar. Örneğin, Dünya’ya en yakın yıldız olan Proxima Centauri, yaklaşık 24 trilyon mil (38 trilyon kilometre) uzaklıktadır. Bu kadar büyük sayılarla ifade edilen mesafeler için mil veya kilometre kullanmak pratik değildir; bu durumda ışık yılı devreye girer.
'Işık Yılı' Teriminin Kökenleri
"Işık yılı" terimi, 1838 yılında Alman astronom Friedrich Bessel tarafından, Dünya’dan 61 Cygni adlı bir yıldıza olan uzaklığı ölçerken ortaya atılmıştır. Bessel, ışığın bu yıldıza ulaşmasının yaklaşık 10 yıl süreceğini hesaplamıştır. O tarihten sonra gökbilimciler, evrendeki büyük mesafeleri anlamak için bu terimi standart hale getirmiştir.
Bir Işık Yılı Ne Kadar Uzaklıdır?
Işık, saniyede yaklaşık 186.000 mil (300.000 kilometre) hızla hareket eder. Bu da bir ışık yılının yaklaşık 5.865.696.000.000 mil (9.460.800.000.000 kilometre) olduğu anlamına gelir. Işık yılı, astronomik mesafeleri ifade etmede son derece kullanışlıdır.
Işık Yılı ile Yaş Hesaplama
Işık yılı kullanmanın bir diğer avantajı, yaşınızı belirlemenize yardımcı olmasıdır. Örneğin, 1 milyon ışık yılı uzaktaki bir yıldızdan gelen ışık, yıldızın bir milyon yıl önceki halini gösterir. Aynı şekilde, Güneşimiz yaklaşık 8 ışık dakikası uzaklıktadır; dolayısıyla Güneş aniden patlasa, bunun ışığı Dünya’ya ulaşana kadar sekiz dakika beklememiz gerekir.
Bir ışık nanosaniyesi — ışığın bir saniyenin milyarda biri süresinde kat ettiği mesafe — yaklaşık 1 fit (30 santimetre)dir. Radar sistemleri, bu bilgiye dayanarak nesnelerin uzaklıklarını ölçmekte kullanılır. Bir radar anteni kısa bir radyo darbesi gönderir ve bu darbenin bir nesneden yankılanmasını bekler. Geçen nanosaniye sayısını hesaplayarak, nesnenin ne kadar uzakta olduğu belirlenir.