Tarım ve Orman Bakanlığı, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait olup, üst üste iki yıl boyunca işlenmeyen tarım arazilerini tarımsal faaliyetler için sezonluk olarak kiraya vereceğini açıkladı.
Bakanlık tarafından hazırlanan "İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu yönetmelik, tarım arazilerinin kiralanması sürecinde izlenecek iş ve işlemleri düzenliyor.
İki yıl üst üste ekilmemiş olan tarım arazileri, arazi vasfının korunması ve kiracı tarafından tarımsal üretimde kullanılması şartıyla Bakanlık tarafından sezonluk olarak kiraya verilecek. Kiraya verilecek arazilerin belirlenmesi için il veya ilçe müdürlükleri bünyesinde "Arazi Tespit Komisyonu" oluşturulacak. Bu komisyon, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ise ilçe müdürü başkanlığında toplanacak ve beş asil, iki yedek üyeden oluşacak.
Tarım Arazilerinin Tespiti ve Kiralanması Süreci
Arazi Tespit Komisyonu, işlenmeyen tarım arazilerini tespit etmek amacıyla kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri ve coğrafi bilgi sistemleri gibi kaynaklardan faydalanacak. Ayrıca, diğer kamu kurumlarından elde edilen veriler ve yerinde gerçekleştirilen arazi kontrolleri de bu çalışmalara dâhil edilecek. Arazilerin işlenip işlenmediğinin tespitinde, yılın 1 Eylül tarihi ile hasat dönemine kadar olan süre dikkate alınacak.
Kontrol süreci tamamlandığında, ekonomik tarımsal üretim yapılabileceği değerlendirilen parseller belirlenecek. Bununla birlikte, dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama kapsamı dışında tutulacak. Tarımsal üretim için ekonomik olmayan araziler, bu durumu belgelemek suretiyle kiralama sürecine dâhil edilmeyebilecek.
Kira bedeli, komisyon tarafından belirlenen rayiç değerden düşük olmayacak ve kiralanacak tarım arazilerinin listesi, il müdürlüğünün internet sitesinde yedi gün süreyle ilan edilecek. İlgili kişiler, ilan süresi içinde tarım arazisi kiralama talep formunu doldurarak başvuru yapabilecek. Ayrıca, başvurular "Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi" üzerinden de gerçekleştirilebilecek.
Kiralama Önceliği Yerel İkamet Edenlere Verilecek
Kiralama işlemleri öncelikli olarak, tarım arazisinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına yapılacak. Birden fazla öncelikli grup talepte bulunursa, en yüksek teklifi veren kiralamayı kazanacak. Öncelikli gruplardan talep gelmediği takdirde, diğer istekliler arasından en yüksek teklifi veren kiralamayı gerçekleştirecek.
Kiraya verilen tarım arazisi, sözleşme tarihinden itibaren on beş gün içinde arazi teslim tutanağıyla kiracıya devredilecek. Ayrıca, kiralanan araziler Bakanlık tarafından belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek ve kiracılar bu arazilerle ilgili tarımsal desteklerden faydalandırılacak.
Arazi sahiplerine kira bedeli ödenecek olup, arazi maliklerine ulaşılamaması durumunda, kira bedelleri Bakanlıkça belirlenen bir kamu bankasında açılacak vadeli hesapta değerlendirilecek. Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ihtilaf giderildiğinde biriken kira gelirleri hak sahiplerine payları oranında dağıtılacak.
Kiracı, kira sözleşmesine veya yönetmeliğe aykırı hareket etmesi durumunda, takip eden yıl için yapılacak kiralamalara teklif veremeyecek.
Tarım Arazilerinin Rayiç Kira Bedeli Tespiti
Kiralanacak tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin tespitinde, benzer özelliklere sahip en az üç adet kiralanmış arazi emsal alınacak. Akrabalar veya hissedarlar arası kiralama gibi özel durumlar, piyasa koşullarını yansıtmayabileceği için dikkatle değerlendirilecek.
Bu yönetmelik kapsamında yapılacak tarım arazisi kiralamaları, ülke genelinde tarımsal üretimin artırılması ve atıl durumdaki tarım arazilerinin ekonomiye kazandırılması amacını taşıyor.
