Kısa çalışma ödeneğinden faydalanma koşullarını kısmen esneten kanun değişikliği doğrultusunda, uygulama yönetmeliğinde de düzenlemeye gidildi. Buna göre, afetlerden doğrudan etkilenmeyen işyerleri için yapılan başvurular otomatik olarak reddedilecek.
"Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Yönetmelikle, İşsizlik Sigortası Kanunu'na göre sigortalı sayılan kişileri hizmet akdine tabi olarak çalıştıran işverenin, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın ile zorlayıcı sebeplerle iş yerindeki haftalık çalışma sürelerini geçici olarak önemli ölçüde azaltması veya iş yerinde faaliyeti tamamen veya kısmen geçici olarak durdurması hallerinde sigortalılara kısa çalışma ödeneği ödenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.
Buna göre, kısa çalışma dönemi, kısa çalışma başlama tarihi dahil olmak üzere 3 ayı geçemeyecek. İşveren tarafından farklı tarihlerde aynı başvuru gerekçesiyle birden fazla kısa çalışma talebinde bulunulması halinde 3 aylık süre ilk talebin kısa çalışma başlangıç tarihinden itibaren hesaplanacak.
Başvuruya konu kısa çalışma dönemi, işyeri için 4 haftadan az olamayacak. Başvuruda kısa çalışma uygulamasına tabi tutulacağı bildirilen sigortalılar için kısa çalışma dönemi, sigortalının iş sözleşmesinin sona ermesi, aynı işverene ait diğer iş yerine nakli veya iş sözleşmesinin askıya alınması durumları hariç 4 haftadan az olamayacak.
Kısa çalışma süresi işyerinin haftalık normal çalışma süresinin üçte birinden az olamayacak. SGK işverenin talebini sebep ve şekil yönünden değerlendirecek. Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın ile dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebeplerin varlığı, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonlarının iddia etmesi ya da bu yönde kuvvetli emarenin bulunması halinde, SGK tarafından karara bağlanacak.
Asgari Ücretin Yüzde 150’sini Aşamayacak
Afetten doğrudan etkilenen işletmelerin başvurularında SGK Yönetim Kurulu Kararı aranmayacak. Fakat afetten direkt olarak etkilenmeyen işletmelerin, nakit sıkıntısı, ödeme güçlüğü, pazar daralması veya stok artışı gibi nedenlerle Kısa Çalışma Ödeneği'nden yararlanmak amacıyla yaptığı başvurular doğrudan reddedilecek.
Sigortalı; kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması ve son üç yılda en az 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması halinde KÇÖ’den yararlanabilecek.
Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150’sini geçmemek üzere, sigortalının son 12 aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60’ı düzeyinde olacak. KÇÖ ödeme süresi 3 aşı aşamayacak.
Kısa Çalışma Ödeneğinin Durdurulacağı Haller
Zorlayıcı sebep tanımına "iş yerinin fiziken doğrudan olumsuz etkilendiği" ifadesi eklendi.
Kısa çalışma ödenecek gün sayısı belirlenirken işverenler tarafından kısa çalışma bitiş tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapılacak bildirimler esas alınacak.
Kısa çalışma ödeneği alanların, kısa çalışmaya tabi tutulduğu iş yerinde iş sözleşmesinin sona ermesi, farklı iş yerine nakli, iş sözleşmesinin askıya alınması, yaşlılık aylığı almaya başlaması, herhangi bir sebeple silah altına alınması, herhangi bir kanundan doğan çalışma ödevi nedeniyle işinden ayrılması, tutuklanması, hüküm giymesi, yurt dışına çıkması, ölümü hallerinde söz konusu durumun gerçekleştiği tarih itibarıyla ödenekleri kesilecek veya durdurulacak. Geçici iş göremezlik raporu alınması durumunda da raporun başladığı tarih itibarıyla kısa çalışma ödeneği durdurulacak.
Ayrıca yönetmelikle, kısa çalışma başvurularının alınması ve güncellenebilmesine ilişkin kurallar düzenlendi.
Söz konusu yönetmelik hükümleri, 1 Mart 2024'ten itibaren geçerli olacak.
Öte yandan bu yönetmelikle, 30 Nisan 2011 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik" yürürlükten kaldırıldı.
Kısa çalışma başlama tarihi, 1 Mart 2024'ten önce olan kısa çalışma uygulamalarında yürürlükten kaldırılan "Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Hakkında Yönetmelik" hükümlerinin uygulanmasına devam edilecek.
Kısa çalışma başlama tarihi, 1 Mart 2024'ten önce olan sigortalının, kısa çalışma döneminde sigortalıya herhangi bir ödeme yapılmaması ve işveren tarafından sigortalının fiilen kısa çalışmaya tabi tutulmadığına dair bildirim yapılması halinde kısa çalışma ödeneği hak sahipliği iptal edilecek.
