Dünya genelinde piyasalar, yeni haftaya sert düşüşlerle başlarken, ABD'nin Meksika, Kanada ve Çin'e ek gümrük tarifeleri uygulama kararı küresel ticaret üzerindeki baskıyı artırıyor.
4 Şubat itibarıyla yürürlüğe girecek bu yeni vergiler, ekonomi çevrelerinde büyük yankı uyandırdı. ABD Başkanı Donald Trump'ın, Avrupa Birliği'ni (AB) de benzer vergilerle karşı karşıya bırakacağını açıklaması, küresel piyasalardaki belirsizliği derinleştiriyor. Konuyla ilgili konuşan Avrupa Komisyonu sözcüsü, "AB mallarına yönelik keyfi veya haksız gümrük vergileri uygulanırsa buna karşılık verilecektir" ifadelerini kullandı.
Kanada ve Çin'den Sert Yanıt
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, düzenlediği basın toplantısında, ABD'nin hamlesine misilleme olarak 155 milyar Kanada doları tutarındaki ithalata yüzde 25 ek gümrük vergisi getireceklerini duyurdu. Trudeau, bu vergilerin bir kısmının salı gününden itibaren, geri kalanının ise 21 gün içinde yürürlüğe gireceğini belirtti.
Çin ise Trump yönetiminin ek vergi kararına karşı çeşitli tedbirler alacağını açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’nin tek taraflı vergi artırımlarının Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) kurallarına aykırı olduğunu belirterek, bu durumu DTÖ’ye taşıyacaklarını duyurdu.
Ekonomik Endişeler Artıyor
Analistler, bu gelişmelerin küresel ticaret savaşlarını yeniden alevlendirebileceğine dikkat çekiyor. ABD’nin korumacı politikalarının enflasyonist baskıları artırabileceği endişeleri de yatırımcıların kararlarını etkiliyor. ABD Merkez Bankası (Fed) yetkilileri, bu süreçte ihtiyatlı bir yaklaşım benimsemeye devam ediyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman, mevcut politika duruşlarının, ekonomik verileri yakından izlemek için uygun olduğunu belirtti.
Öte yandan, Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, Trump’ın ticaret ortaklarına yönelik sert vergi politikalarının piyasalarda belirsizliği artırdığını vurguladı. Son açıklanan veriler, ABD’de kişisel tüketim harcamalarının aralık ayında beklentileri aşarak yüzde 0,7 arttığını gösterdi. Fed'in dikkate aldığı çekirdek enflasyon göstergesi de yıllık yüzde 2,8 artarak hedef seviyenin üzerinde kalmaya devam etti.
Hisse Senetleri ve Kripto Paralar Geriledi
Beyaz Saray'ın gümrük vergileri kararının ardından, otomotiv sektörü hisseleri düşüş yaşadı. Ford Motor'un hisseleri yüzde 1'e yakın değer kaybederken, ABD'li enerji devi Chevron'un hisseleri yüzde 4,5 geriledi. Exxon Mobil ise beklentilerin üzerinde kâr açıklamasına rağmen yüzde 2,5 değer kaybetti.
Kripto para piyasasında da düşüş eğilimi hakim. Bitcoin yeni haftaya yüzde 4 değer kaybıyla 93.927 dolardan başlarken, Ethereum yüzde 15 düşüşle 2.510 dolar seviyesine geriledi.
Tahvil ve Altın Piyasasında Son Durum
ABD 10 yıllık tahvil faizleri yüzde 4,55 seviyesine yükselirken, dolar endeksi yüzde 1,1 artarak 109,7 seviyesine ulaştı. Altının ons fiyatı, geçtiğimiz hafta 2.817 dolara çıkarak rekor kırmasının ardından, doların güçlenmesiyle yeni haftaya yüzde 0,7 düşüşle 2.798 dolardan başladı. Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 0,3 azalarak 76,1 dolara geriledi.
ABD ve Avrupa Borsaları Negatif Seyirde
New York Borsası, haftanın son işlem gününde satıcılı seyretti. S&P 500 endeksi yüzde 0,50, Nasdaq endeksi yüzde 0,28 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,75 düşüş yaşadı. Vadeli kontratlar da yeni haftaya negatif başladı. Avrupa piyasalarında ise Trump’ın AB’ye yönelik tarife söylemleri endeksleri baskı altında tutuyor.
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Konseyi üyesi Klaas Knot, "Ekonomik açıdan en iyi yanıt, herhangi bir karşılık vermemek olurdu, ancak ülkelerin siyasi nedenlerle misilleme yapacağını düşünüyorum. Ticaret savaşları kazanan üretmez, yalnızca kayıplar doğurur" dedi.
Avrupa’da Enflasyon Beklentileri Gündemde
Avro Bölgesi’nde enflasyon ve resesyon kaygıları sürerken, bugün açıklanacak enflasyon ve imalat sanayi PMI verileri yakından izleniyor. Almanya'da ocak ayına ilişkin öncü enflasyon verileri beklentilerin altında kalarak yıllık yüzde 2,3 seviyesine indi.
Tüketicilerin 2025 yılı enflasyon beklentileri yüzde 0,2 yukarı yönlü revize edilirken, 2026 beklentilerinde değişiklik olmadı. Cuma günü Avrupa borsalarında DAX 40 endeksi yüzde 0,02, FTSE 100 endeksi yüzde 0,31, Fransa CAC 40 endeksi yüzde 0,11 ve İtalya FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,12 yükseldi.
Asya Borsalarında Satış Baskısı Hakim
Asya piyasaları haftaya negatif bir seyirle başladı. ABD’nin Çin'e yönelik ek gümrük vergisi açıklamaları bölge borsalarında baskı oluşturuyor. Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 3, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 2,8 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,1 değer kaybetti.
Borsa İstanbul ve Enflasyon Beklentileri
Yurt içinde, geçen haftanın son işlem gününde Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi yüzde 0,77 düşüşle 10.004,38 puana geriledi. Bugün açıklanacak ocak ayı enflasyon verileri piyasaların odak noktası olacak.
AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, ocak ayında Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) yüzde 4,29 arttığını tahmin ediyor. Bu verilere göre, yıllık enflasyonun yüzde 44,38’den yüzde 41,11’e gerilemesi bekleniyor.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, Türkiye’nin kredi notunu "BB-" ve görünümünü "durağan" olarak teyit etti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) politika faizini 2025 sonuna kadar yüzde 28'e düşürebileceği öngörülüyor.
Dolar/TL ve Teknik Görünüm
Dolar/TL, cuma gününü yüzde 0,2 yükselişle 35,8469 seviyesinde tamamlarken, haftanın ilk gününe yüzde 0,2 artışla 35,9020 seviyesinde başladı.
Analistler, BIST 100 endeksinde 10.000 ve 9.900 puan seviyelerinin destek, 10.200 ve 10.250 puan seviyelerinin ise direnç noktası olarak takip edileceğini belirtiyor.
