ADIM ADIM BAŞKENT
POLATLI
NECMETTİN KURUCU
Polatlı'nın Tarihçesi
M.Ö. 3.000 yılı civarında kurulmuştur. Yerleşim merkezi bugünkü yerinde değil, tarihi Gordion kenti ve çevresinde idi. Toprakları Hitit ve Frig uygarlıklarının, Pers İmparatorluğu'nun, Büyük İskender'in, Roma ve Bizans imparatorluklarının yönetiminde kalmıştır. Bölge 1516 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Osmanlı İmparatorluğu'nun topraklarına katılmıştır.
Atatürk bu savaştan ilçenin Alagöz köyünde kurulan karargâhından yönetmiştir. Bu günlerin anısını yaşatmak için karargâh olarak kullanılan bu ev bir müze haline getirilmiştir. Ankara'yı ele geçirmek isteyen Yunan kuvvetleri Polatlı sınırına kadar gelmiş ancak Sakarya Savaşı'nda yenilerek geri çekilmek zorunda kalmıştır. Türk kuvvetlerinin Başkomutanlık karargâhı Alagöz köyünden Polatlı'ya taşınmıştır. Bugünkü Polatlı ilçesinin 20 kilometre kuzeybatısında yer alan Yassıhöyük köyü ve çevresi bölgede gerçek bir tarih başlangıcı sayılabilir.
13. yüzyılın ilk yarısında Menteşeoğulları Beyliği'nden bazı aşiretlerin ilçeye geldiği ve Menteşe ile eski Polatlı köyleri civarlarına yerleştikleri tespit edilmiştir. Polat kelimesinin Fars dilinde karşılığı "Pulat" olup "çevik, kuvvetli" anlamına gelir. Frig Krallığının başkenti olan Gordion kenti yapılan kazılar sonucu bulunmuştur. Günümüzde Polatlı ilçesinin en çok turist çeken ören yeridir. "Eşek Kulaklı Midas" ve "dokunduğu her şeyi altına çeviren Midas" efsaneleriyle ün yapmış Kral Midas'ın mezarı burada bulunmaktadır.
Polatlı İsminin Anlamı
Osmanlı belgelerinde “Polad”, “Poladlar”, “Poladlı” kelimesi Ulu-Yörük ve Aydın-Beylü kabilelerine mensup Türkmen Yörük cemaatlerine verilen addır. 1530 yılına ait Tapu Tahrir Defteri’nde Ankara Livası dahilinde bulunan Padişah Hasları arasında, Seferihisar (Sivrihisar) kazası hudutları içinde olup da Erkonmadı adlı kişiye “tımar” olarak verilen Aydın-Beğlü kabilelerinin geliri bu şahıstan alınarak Haymana’ya dahil edilir.
Polatlı’nın Coğrafi Özellikleri
İlçe toprakları, ortalama yükseltisi 500-1.000 değişen dalgalı düzlükler görünümündedir. Yükselti, kuzeye doğru artar. Çile Dağı (1.437 m) en yüksek noktadır. Güneyde dalgalı düzlükler, Haymana bozkırlarıyla birleşir. Kuzeyinden Ankara Çayı, batısından Sakarya Irmağı, ilçe toprakları içerisinden Sakarya’ya karışan Porsuk Çayı geçer.
İklim ve Bitki Örtüsü
İç Anadolu karasal iklimi egemendir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuktur. Yağışlar genelde azdır, kışın kar düşer. Yıllık ortalama sıcaklık 11-12°C, yağış tutarı 350 mm’dir. Doğal bitki örtüsü, tümüyle bozkır bitkilerinden oluşur. Orman örtüsü yoktur. Kuzeyde çalılaşmış meşe kümeleri görülür.
Polatlı’nın Ekonomisi
Polatlı ilçesinin ekonomisi tarih boyunca tarım ağırlıklı olagelmiştir. Yöre topraklarında en fazla üretilen ürünler buğday, arpa, şeker pancarı, kavun ve soğandır. İlçede hayvancılık; büyükbaş, küçükbaş ve kümes hayvancılığına dayalıdır. İlçe merkezinde kentsel ekonomik faaliyetlerin ve buna bağlı olarak sanayinin ve hizmet sektörünün gelişimi Ankara-İstanbul demiryolunun 1892 yılında Polatlı’dan geçmesi ile başlamıştır. İlçede Ticaret Odasına kayıtlı 613 limited şirket, 56 anonim şirket, 7 kolektif şirket, 83 kooperatif, 2 müessese ve 388 gerçek kişi olmak üzere toplam 1.149 üye bulunmaktadır. İlçede toplam 13 banka şubesi mevcuttur.
Nallıhan’da Gezilecek Yerler
Duatepe
Duatepe Anıtı Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası sayılan Sakarya Meydan Savaşı’nın yapıldığı son savunma hattı üzerindeki Gazi Tepe, Türbe Tepe ve Mangal Dağı’nın ağaçlandırılmasıyla yapılmıştır. Duatepe’de Ekim 1999 tarihinde çalışmalar başlamış ve 20 bin ağaç dikilmiş ve anıt tamamlanarak 12 Eylül 2000 tarihinde açılmıştır. Polatlı, Duatepe Anıtı otopark, bağlantı yolu, yürüme yolu, tören alanı ve anıt olmak üzere beş kısımdan oluşur. Anıt duvarlarında Duaepe’deki 81 şehidin pirinç harflerle yazılmış bilgileri yer alır. Anıtın ve heykellerin yaratıcısı Devlet Sanatçısı heykeltıraş Metin Yurdanur’dur. Duatepe, Mustafa Kemal Paşa’nın Gazi Tepe’den attan düşmesi sonucu kaburga kemiklerinin kırılmasına rağmen görevini ısrarla sürdürdüğü ve bu nedenle Türk’ün azim ve kararlılığının simgesi olmuştur. Anıtta bulunan iki bayraktan biri 38'inci Alay’ın sancağını, diğeri ise Türk Bayrağı’nı ifade eder.
Dünya Mirası Gordion Antik Kenti
Arkeolojik bulgulara göre Frigler, Gordion'a Hititlerin yıkılması sonucu MÖ 12. yüzyılın sonları gibi erken bir tarihte gelmiştir. Kazılarda gün ışığına çıktığı kadar en erken Frig yerleşim yerleri gündelik hayata ilişkin malzemeler içeren, hafif konstrüksiyonlu küçük evlerden oluşan köy karakterine sahiptir. MÖ 9. yüzyılda ise büyük bir dönüşüm gerçekleşir ve yerleşim, içinde büyük yapıların yer aldığı muazzam surlarla çevrili bir kale halini alır. Yerleşimdeki bu önemli değişim muhtemelen bu şekilde büyük inşaat projelerinin yapımını yürütebilecek merkezî bir Frig devlet yönetiminin oluşmasıyla açıklanabilir. 9. yüzyılın sonuna gelindiğinde, Frig kalesi birkaç inşaat evresinin ardından kazılarla açığa çıkartılmış olan yerleşim planına sahiptir. Güneydoğudaki ana kale kapısının hemen içerisinde üstü açık, büyük avlunun çevresinde dizili dikdörtgen binalar, saray alanını oluşturmaktadır.
Polatlı Özel Müzesi
Polatlı Belediyesi Bünyesinde kurulan Polatlı Tarihi Alanlar Tanıtım Merkezi günümüze kadar etkin bir tanıtımı yapılamayan bölgenin tarih ve kültür zenginliğini geniş kitlelere tanıtımını sağlamayı kendisine amaç edinmiştir. Tanıtım merkezi bu amacı gerçekleştirmek için, siz değerli ziyaretçilerine bir çok faklı yöntem ve araçlarla teknoloji ile donatılmış üç katlı binasında haftanın yedi günü hizmet vermeye hazır personeli ile sizleri beklemektedir. İki atı müze olarak düzenlenen tanıtım merkezinde birde araştırma ve dökümasyon merkezi bulunmaktadır. Her yıl birçok yeni çalışmaya imza atan POTA çeşitli kurumlar ile yaptığı işbirliği sonucu Gordion'un Dünya Mirası listesine alınması için 2017 yılından itibaren tarihi miras konusunda farkındalık yaratmaktadır.
Alparslan Türkeş Bilim Merkezi ve Uluğ Bey Gökevi
Her yıl on binlerce ziyaretçiyi bilimin gizemli dünyası ile buluşturan Alparslan Türkeş Bilim Merkezi ve Uluğ Bey Gökevi; BRESSER SolarX güneş teleskobu, MEADE LX70 aynalı teleskoplar ve içerisinde bulunan Planetaryum Salonu ile gökyüzünün ihtişamını ayağınıza getiriyor. Aydınlık, ferah ve nezih tasarımı ile şehrin girişinde güvenli bir yeşil alan meydana getiren Alparslan Türkeş Bilim Merkezi Ve Uluğ Bey Gökevi; anayol kenarına da canlılık katıyor. Park alanı içerisinde bulunan; dinlenme alanları, oyun alanları ve özel etkinlik alanları Polatlılılara hem de yoldan geçen misafirlere ev sahipliği yapıyor.