Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, 2024 yılının ilk dokuz ayında 720 milyon dolarlık makarna ihracatı gerçekleştirildiğini ve bu dönemde ihracatın değer bazında yüzde 6,4 oranında artış gösterdiğini açıkladı.
TİM, Türk Makarna Sanayicileri Derneği ile Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği'nin ortak açıklamasıyla "25 Ekim Dünya Makarna Günü" etkinliğini kutladı.
1997 yılından bu yana Uluslararası Makarna Örgütü (IPO) tarafından kutlanan bu özel günde, üç kurum Türkiye'nin makarna sektörü hedeflerini kamuoyuyla paylaştı.
Tiryakioğlu, IPO'nun 2022 yılı verilerine atıfta bulunarak, Türkiye'nin dünya makarna ticaretindeki payının miktar olarak yüzde 24,9'a yükseldiğini ifade etti. 2022 yılında dünya genelinde 5 milyon ton makarna ticaretinde, İtalya'nın yüzde 40’lik payla 1,25 milyon ton ile Türkiye'nin ikinci sırada yer aldığını vurguladı.
Tiryakioğlu, şunları kaydetti:
"2014'te dünya pazarındaki payımız yüzde 17,9 iken, 2022'de bu oran yüzde 24,9'a yükseldi. Türkiye, dünya genelinde köklü bir mutfağa sahip olup, makarna sektöründe uluslararası alanda tanınan markalara sahiptir. Sektör, ülke genelindeki yatırımlarıyla birlikte yaklaşık 50 bin kişiye doğrudan ve dolaylı istihdam sağlamaktadır. Yılın ilk dokuz ayında 720 milyon dolarlık makarna ihracatı gerçekleştirdik ve ortalama birim fiyatlarındaki düşüşe rağmen ihracatımızı değer bazında yüzde 6,4 artırmayı başardık. Makarna ihracatımızın 1970'te sadece 13 tonla başladığını düşünürsek, bu yıl sonunda 1,5 milyon tona ulaşmayı hedefliyoruz. Bu, global pazardaki payımızın yüzde 30’a yaklaşması anlamına geliyor."
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Aykut Göymen ise, ülke genelinde faaliyet gösteren 25 makarna fabrikasının toplam üretim kapasitesinin 3 milyon ton olduğunu bildirdi. Türkiye'de yılda ortalama 2 milyon ton makarna üretildiğini belirten Göymen, bu üretimin yaklaşık üçte birinin, yani 750 bin tonun yurt içinde tükendiğini açıkladı.
Bir bireyin Türkiye'deki yıllık makarna tüketiminin 8,5 kilogram civarında olduğunu, bu rakamın İtalya'da 23 kilogram seviyesine ulaştığını söyleyen Göymen, makarnanın besleyici ve doyurucu özellikleri, pişirme kolaylığı, çeşitliliği ve uzun süre saklanabilmesi gibi nedenlerin dünyada makarna tüketiminin artmasına katkı sağladığını vurguladı.
Türk firmalarının bu ticari potansiyeli görerek yatırımlarını ve teknolojilerini yenileyerek kapasitelerini artırdığını kaydetti. Makarna fabrikalarının Türkiye'nin buğday üretim alanları olan Orta Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Batı Anadolu'da yoğunlaştığını belirten Göymen, Gaziantep'in Türkiye'nin toplam kapasitesinin yüzde 53'üne ev sahipliği yaptığını ifade etti.
Türkiye'nin yüksek üretim kapasitesi ve kalite anlayışıyla dünyada makarna sektöründe marka ülke konumunda olduğunu dile getiren Göymen, şu anda iç ve dış talebe bağlı olarak 1 milyon tonluk üretim kapasitesinin atıl durumda bulunduğunu belirtti.
Göymen, "Yeni pazarlara açılmak ve Türkiye'nin marka kimliğini güçlendirmek istiyoruz. Dünya Makarna Günü’nü, kurucu üyesi olduğumuz IPO ile 1997'de tescil ettik. Bu özel günü dünyaya armağan eden Türk makarna sanayicileri olarak, 2025'te Dünya Makarna Günü etkinliklerini üçüncü kez İstanbul’da kutlamak için hazırlıklarımıza devam ediyoruz" şeklinde konuştu.
Makarna Üreticileri ve Sanayicileri Derneği Başkanı Nihat Uysallı da Türk makarna sektörünün ihracatta önemli bir konuma ulaştığını belirterek, "Ülkemiz durum buğdayının anavatanıdır ve bu yüzden büyük bir avantaja sahibiz. Ayrıca, sahip olduğumuz hammadde ve modern sanayi tesislerimizle, dünya makarna ticaretindeki payımızı daha da artıracak potansiyele sahibiz" dedi.
Uysallı, "Türk Makarnası" imajını güçlendirerek katma değerli ihracatı artırmak gerektiğini vurgulayarak, "İhracatta miktar ve markalaşmaya aynı derecede önem vererek, dünya pazarından daha fazla pay alabiliriz. Böylece sektörümüzün gelişimine ve ülke ekonomisine daha fazla katkı sağlayabiliriz" ifadesinde bulundu.
Ayrıca, Türkiye'nin Japonya gibi gıda güvenliği konusunda dünya çapında tanınan ülkelere makarna ihraç ettiğini belirten Uysallı, "Kalite standartlarımızı, dünya talebine uygun şekilde belirlemeliyiz. Türk makarnası, hak ettiği yere ulaşacaktır" şeklinde sözlerini tamamladı.
