Manisa’da volkan patlama riski bilim insanlarını alarma geçirdi. Türkiye'nin en genç volkanlarının yer aldığı Kula-Salihli bölgesinde, yerin 5 kilometre derinliğinde keşfedilen devasa bir magma odasının püskürme riski olduğu tespit edildi. Bilim insanları, bölgedeki aktif faylar ve depremler nedeniyle bu volkanik yapının harekete geçebileceğini açıkladı.
Manisa’da Magma Odası Keşfi
Türkiye'nin UNESCO tescilli tek jeoparkı olan Kula-Salihli Jeoparkı, tarihi mirası ve volkanik yapılarıyla dikkat çeken bir bölge. Antik dönem tarihçisi Strabon’un “Yanık Ülke” olarak adlandırdığı bu bölge, bilim insanları için adeta bir açık hava laboratuvarı niteliğinde. Son yapılan araştırmalar ise bölgenin altındaki devasa magma odalarının varlığını ortaya çıkardı.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'nin yürütücülüğünde TÜBİTAK destekli proje kapsamında Ankara Üniversitesi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Kocaeli Üniversitesi'nden bilim insanlarının yer aldığı ekip, bölgeye özel olarak tasarlanmış sismometreler yerleştirerek çalışmalara başladı. Yerin 5 ila 30 kilometre altında akışkan haldeki 8 magma odası tespit edildi. Bu magma odalarından en büyüğünün ise yüzeye sadece 5 kilometre uzaklıkta olduğu belirlendi.
Depremler Volkanları Tetikleyebilir
Bilim insanları, yüzeye oldukça yakın olan bu magma odasının yer kabuğundaki hareketler ve depremler nedeniyle aktif hale gelebileceğini ve püskürme riski taşıdığını belirtti. Proje yürütücüsü Prof. Dr. Özgür Karaoğlu, özellikle bölgedeki aktif fay hatlarının bu volkanik yapıyı tetikleyebileceğine dikkat çekti. Alaşehir grabeni ve diğer aktif fayların yer kabuğunu sürekli olarak deforme ettiğini vurgulayan Karaoğlu, "Bu deformasyonlar devam ettikçe magma kütlesinin yüzeye yaklaşması ve bir patlama yaşanması muhtemel" dedi.
4.700 Yıl Önce Patlamıştı
Kula-Salihli Jeoparkı, yaklaşık 2 milyon yıldır volkanik aktiviteye sahip bir bölge olarak biliniyor. Son volkanik patlama ise yaklaşık 4.700 yıl önce gerçekleşmişti. Bilim insanları, bu volkanik aktivitenin gelecekte tekrar edebileceği konusunda uyarıyor. Jeolojik yapılar ve aktif faylarla sürekli hareket halinde olan bölgenin, yeniden volkanik faaliyetlere sahne olabileceği değerlendiriliyor.
Prof. Dr. Karaoğlu, "Tespit ettiğimiz magma odalarının pozisyonları ve yüzeye yakınlıkları, bu odaların tekrar faaliyete geçip püskürme riskini ortaya koyuyor" diye konuştu. Bölgedeki aktif fay hatlarının da bu riski daha da artırdığı belirtiliyor.
Jeotermal Kaynaklar İçin Kritik Bilgiler
Projede yer alan Ankara Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Bülent Kaypak ise, araştırma sırasında elde ettikleri verilerin sadece bilimsel değil, ekonomik anlamda da önemli sonuçlar doğuracağını söyledi. Jeotermal enerji araştırmaları için bu keşiflerin rehber niteliğinde olacağını belirten Kaypak, "Bu çalışma, Türkiye’de bu alanda yapılan ilklerden biri. Yerin altını adeta tomografi yöntemiyle inceledik ve magma odalarının yerini tespit ettik. Bu bilgiler hem bilimsel dünyaya hem de jeotermal enerji sektörüne büyük katkı sağlayacak" dedi.
Bölge İçin Olası Tehlike
Manisa’daki bu keşif, hem bilimsel hem de halk sağlığı açısından büyük bir öneme sahip. Depremler ve volkanik hareketlerin etkisiyle magma odalarının yüzeye yaklaşması, bölgede büyük bir tehlikenin kapıda olabileceğini gösteriyor. Bilim insanları, bu riske karşı bölgede gözlemlerin artırılması gerektiğini vurguluyor.
Sonuç olarak, Manisa’nın Kula-Salihli bölgesi, Türkiye’nin volkanik ve jeotermal zenginliklerinin yanı sıra, olası bir volkan patlaması tehlikesiyle de karşı karşıya. Depremler ve yer kabuğundaki hareketler, bölgedeki magma odalarını harekete geçirebilir ve ciddi bir volkanik patlamaya yol açabilir. Bilim insanları, bu tehlikenin göz ardı edilmemesi gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.
