Merkez Bankası’ndan İki Vadeli TL Depo Alım İhalesi Merkez Bankası’ndan İki Vadeli TL Depo Alım İhalesi

Nixon Şoku, ABD Başkanı Richard Nixon'ın 15 Ağustos 1971'de yürürlüğe koyduğu bir takım iktisadi tedbirlerle başlayan bir dönemi ifade eder. Bu önlemler, yükselen enflasyona karşı çeşitli mücadeleleri kapsıyordu. Ücret ve fiyatların dondurulması, ithalata ek ücretler ve ABD dolarının uluslararası dönüştürülebilirliğinin kaldırılması gibi hamleler yapıldı. Nixon'un bu kararları, Bretton Woods sisteminin çöküşüne zemin hazırladı ve küresel finansal sistemde köklü değişiklikler meydana getirdi. 

Bretton Woods sistemi, II. Dünya Savaşı’nın ardından uluslararası para sistemini dizayn eden bir anlaşmaydı ve ülkeler arasında döviz kurlarının sabit kalmasını sağlayarak ticaret ve ekonomik dengeyi teşvik etmeyi hedefliyordu. Fakat Nixon'un aldığı önlemler, bu sistemin temel taşlarından birinin, yani doların doğrudan dönüştürülebilirliğinin, askıya alınmasına yol açtı. Bu adım, Bretton Woods sisteminin etkili bir şekilde ortadan kaldırılmasına ve doların altınla olan doğrudan bağlantısının kaybolmasına neden oldu. Yani artık dolar doğrudan somut, fiziki altına bağlı olmaktan çıktı.

Nixon, bu reformların geçici olduğunu ve gelecekte doların yeniden dönüştürülebilir hale geleceğini belirtmişti. Ancak bu reform girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı. 1973 yılı itibarıyla, Bretton Woods sisteminin yerini dalgalı döviz kurları sistemine bırakmasıyla birlikte, küresel finansal yapı köklü bir değişime uğradı. Değişim çok büyük olunca ve tüm dünya ekonomilerini etkileyince “şok” ifadesinin kullanılması da kaçınılmaz oldu.

Nixon Şoku, para sistemindeki büyük dönüşümün başlangıcı olarak kabul edilir ve modern uluslararası finansal işleyişin temel yapı taşlarını biçimlendiren bir nokta olarak literatürde yer alır.

Muhabir: Utku Kabakcı