İzmir'in UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil olan Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı'nda, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında yürütülen kazı ve restorasyon çalışmaları hızla devam ediyor. Bu çalışmalar arasında, Roma dönemine ait "Mozaikli Ev" olarak bilinen yapı kompleksi öne çıkıyor.
Geleceğe Miras Projesi ve Arkeolojik Çalışmalar
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Sezgin, proje çerçevesinde yapılan kazıların Eylül 2024'te başladığını belirtti. Türkiye'deki arkeolojik kazılara büyük yatırımlar yapıldığını ve bu çalışmaların Türk arkeolojisinin yeni bir döneme adım atmasını sağladığını vurguladı.
Pergamon Antik Kenti'nde yapılan kazılar arasında "Mozaikli Ev" adı verilen büyük bir yapının bulunduğu, bu yapının Roma dönemine ait önemli bir konut kompleksi olduğuna dikkat çeken Sezgin, özellikle Kızıl Avlu'nun yakınlarındaki kazı alanında, tarihi önem taşıyan bu evin gün yüzüne çıkarılmaya çalışıldığını ifade etti.
Mozaikli Ev: Roma Döneminin İzleri
"Mozaikli Ev" olarak bilinen yapı, antik dönemde önemli kişiler tarafından kullanılmış. Yapının en dikkat çekici özelliklerinden biri, iç mekanlarında yer alan mozaik zeminler. Prof. Dr. Sezgin, yapının, milattan sonra 2. ve 3. yüzyıllara ait olduğuna inandıklarını belirtti. Ayrıca, yapının Hristiyanlık döneminde de kullanıldığını düşündüklerini ifade etti.
Yapının, 7. yüzyılda Arap akınları sırasında büyük bir yangınla terk edildiği tahmin ediliyor. Kazılarda, bu yangının izlerini gösteren çatı kiremitleri ve yanmış kaplar bulundu.
Mozaiğin Estetik Detayları ve Tarihi Yansımalar
Mozaikli Ev'in içinde bulunan dört farklı noktada, 3. ve 4. yüzyıla tarihlenen mozaikler dikkat çekiyor. Bu mozaiklerde geometrik şekiller ve bitkisel motifler ile farklı renkler kullanılmış. Bu özellikler, yapının dönemin estetik anlayışını ve zenginliğini yansıttığına işaret ediyor.
Helenistik Dönemden Kalma Kraliyet Mührü
Bergama'nın Helenistik dönemde bir krallık başkenti olduğu biliniyor. Kazılarda, bu döneme ait bir çatı kiremidi parçası bulundu. Üzerinde "Bazilike" yazan bu kiremit, dönemin kraliyet yapılarında kullanılan mühürlü bir parça olarak büyük önem taşıyor. Bu tür mühürler, o dönemdeki kraliyet binalarının özelliklerini belirlemek açısından kritik bir rol oynuyor.
Mezar Taşından Çıkan Hikayeler
Mozaikli Ev’in avlusunda yer alan havuzda bulunan bir mezar taşı, kazı ekibini şaşırttı. Taş, çocuk figürleri ve yanında köpeğiyle tavşan avına çıkmış bir görüntüyle betimlenmiş. "Dünyanın en tatlı çocuğu" yazılı taş, hem duygusal bir hikaye sunuyor hem de dönemin sosyal yaşamına dair önemli ipuçları sağlıyor.
Bergama'da Bizans Dönemi İzleri
Kazılarda ayrıca, Bizans dönemine ait bir mezarlık alanı tespit edildi. Bu alan, Türklerin Bergama'ya gelmeden önceki son Bizanslıların mezarlarını içeriyor. Mezarlar arasında birden fazla gömüye rastlanması, dönemin yaşam koşullarının oldukça zor olduğunu gösteriyor.
Günlük Hayattan Kalıntılar: Roma ve Bizans Dönemi Eserleri
Kazı alanlarında ayrıca Roma ve Bizans dönemlerine ait çeşitli günlük yaşam eşyaları bulundu. Mutfak gereçleri, savaş aletleri, takılar ve sikkeler, dönemin halkının günlük yaşamını anlamamıza yardımcı olacak önemli veriler sunuyor. Bu eserlerin uygun olanları, Bergama Müzesi'nde sergilenerek ziyaretçilere sunulacak.
Bergama'da Geleceğe Yatırım
Sezgin, proje kapsamında ayrıca Dionysos Tapınağı'nda restorasyon çalışmalarının yürütüldüğünü ve gece müzeciliği için Asklepion ve Akropolis'te aydınlatma projelerinin devam ettiğini belirtti.
Pergamon Antik Kenti ve çevresindeki kazılar, tarihsel mirası gün yüzüne çıkarmak için büyük bir adım atıyor ve bölgenin tarihini derinlemesine keşfetmeye olanak tanıyor.
