Tıp dilinde polip olarak adlandırılan bu oluşum, mukoza zarından çıkıntı yapan anormal doku büyümesidir. Poliplerin yüzeye dar ve uzun bir sapla tutturulduysa bu poliplere saplı, sapsız takılıysa sapsız denir. Genellikle iyi huylu olan bu oluşumlar, mukozal yüzeylerde ortaya çıkar ve saplı veya geniş tabanlı olabilir.
Poliplere genel olarak kolon, mide, burun, kulak, sinüs, idrar kesesi ve rahimde rastlanmaktadır. Bunun dışında polip, vücudun rahim ağzında, ses tellerinde ve ince bağırsak gibi mukoza zarlarının bulunduğu başka kısımlarda da görülebilmektedir.
Oluşan poliplerin birçoğu belirti göstermezken polibin büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak kanama, ağrı veya tıkanıklık yapabilir. Bazı polipler de rahatsız edici semptomlara yol açabilmektedir. Belirtiler kendini gösterdiğinde özellikle bağırsak kanamaları veya uzun süren burun tıkanıklığı gibi durumlar görülebilir. Bu durumlarda erken teşhis, kansere dönüşme potansiyeli olan polipler için oldukça mühimdir. Polipler, genellikle endoskopik veya cerrahi yöntemlerle alınabilir.
Poliplerin Vücutta En Sık Görüldüğü Yerler
Bağırsaklar (Kolon Polipleri): Polipler kalın bağırsakta oluşabilmekte ve bazıları zamanla kansere dönüşebilmektedir. Kolon poliplerinin belirtilerinde dışkıda kan (kırmızı veya koyu renkli) görülebilmektedir. Bunun yanı sıra karın ağrısı, demir eksikliği anemisi, ishal, kabızlık veya dışkı çapında incelme de bağırsak poliplerinin oluşumunda sıkça rastlanan belirtilerdendir. Bu polipler 50 yaş üstü kişilerde daha sık görülmektedir.
Burun (Nazal Polipler): Bu polip türü sinüslerde oluşarak nefes almayı zorlaştırabilmektedir. Burun tıkanıklığı, solunum güçlüğü, burun akıntısı, geniz akıntısı, koku ve tat duyusunda azalma, sinüzit ve buna bağlı olarak baş ağrısı nazal poliplerde görülen durumlardandır.
Rahim (Endometrial Polipler): Bu polip türü genellikle rahim iç zarında oluşur ve adet düzensizliğine neden olabilir. Düzensiz adet kanamaları, adet dönemleri dışında kanama, aşırı veya uzun süren adet kanaması ve kısırlık sorunları belli başlı belirtilerdendir.
Mide ve Mesane: Polipler bu bölgelerde daha nadir görülmektedir. Mide ağrısı veya midede oluşan rahatsızlık hissi, mide bulantısı, kusma, şişkinlik, hazımsızlık en sık görülen durumlardır. Siyah renkli dışkı, bu poliplerin oluşumunda gastrointestinal kanama belirtisi olabilmektedir.
Polipler Neden Oluşur?
Doku büyümelerine neden olan kesin faktörler tam olarak bilinmese de, poliplerin oluşumunda risk taşıyan bazı durumlar şunlardır:
Ailede polip veya kanser geçmişi olan biri varsa, kişide polip oluşma riski artabilir. Kalıtsal hastalıklar da polip oluşumuna yol açabilir.
Enflamasyon ve kronik hastalıklar polip oluşumunu tetikleyebilir. Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi iltihabi bağırsak hastalıkları kolon poliplerine neden olabilmektedir. Kronik sinüzit de burun poliplerinin oluşumunu tetikleyebilmektedir.
Lifsiz, yağ ve işlenmiş gıdalar açısından zengin diyetler bağırsak poliplerine yol açabilir. Sigara ve alkol kullanımı da polip riskini artırabilir.
Vücutta görülen östrojen ve progesteron dengesizlikleri rahim poliplerinin oluşumunda etkili olabilirken bağışıklık sistemi bozuklukları ve alerjik rinit de burun poliplerine yol açabilir.