Tıp dilinde tırnak üzerinde oluşan beyazlıklar genel olarak ‘lökonişi’ (leukonychia) olarak adlandırılmaktadır. Tırnak üzerindeki beyaz çizgiler, farklı şekil ve biçimlerde olabilmektedir ve her biri farklı nedenlerden kaynaklanabilmektedir. Bu çizgiler bazen basit bir travma sonucu oluşabilirken bazen de vitamin eksiklikleri gibi farklı faktörlere bağlı olabilmektedir.
Tırnak üzerindeki beyaz çizgiler çoğu zaman zararsız olsa da, bazı durumlarda altta yatan ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilmektedir. Tırnaklar, vücudun genel sağlığı hakkında önemli ipuçları verir. Eğer çizgiler tırnakla birlikte uzuyorsa, genellikle travmatik bir neden söz konusudur. Fakat sabit kalan çizgiler veya birden fazla tırnakta görülen anormallikler için mutlaka uzman doktora başvurulmalıdır.
Beyaz Tırnak Çizgilerinin Türleri Nelerdir?
1. Lökonişi Striata (Melanonychia Transversalis)
2. Lökonişi Punctata
3. Lökonişi Totalis
4. Muehrcke Çizgileri
5. Mees Çizgileri
Beyaz Tırnak Çizgilerinin Nedenleri Nelerdir?
Travma (Darbe): Bu çizgiler tırnağın köküne gelen küçük darbeler sonucu oluşabilir ve özellikle manikür sırasında yapılan sert hareketler, tırnağın aşırı törpülenmesi de bu duruma yol açabilmektedir.
Vitamin ve Mineral Eksiklikleri: Çinko, kalsiyum ve B12 vitamini eksiklikleri tırnaklarda beyaz çizgilere ve noktalara yol açabilir.
Protein Eksikliği (Hipoproteinemi): Muehrcke çizgileri, özellikle albümin gibi kan proteinlerinin düşüklüğünde ortaya çıkabilirken karaciğer hastalıkları, nefrotik sendrom gibi hastalıklar da bu duruma neden olabilmektedir.
Zehirlenmeler: Mees çizgileri, arsenik ya da kurşun zehirlenmesi sonrası tırnaklarda görülebilirken bazı ağır metal maruziyetlerinde de tırnaklarda beyaz enine çizgiler oluşabilmektedir.
Sistemik Hastalıklar: Böbrek yetmezliği, karaciğer hastalıkları, kalp yetmezliği, siroz, HIV/AIDS gibi durumlarda tırnaklarda yapısal değişiklikler meydana gelebilir.
Kemoterapi ve İlaç Kullanımı: Bazı kanser ilaçları, antibiyotikler veya yoğun ilaç tedavileri de tırnaklarda beyaz çizgilerin ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Tırnak Mantarı: Tırnak yüzeyinde opak beyaz çizgiler veya lekelerle başlayabilmektedir. Tırnak kalınlaşabilir, sararabilir ve şekli bozulabilir.
Hangi Durumlarda Doktora Gidilmelidir?
Aşağıda gelişen durumlarda mutlaka bir dermatoloğa veya ilgili bir uzmana başvurulması önerilmektedir:
· Beyaz çizgilerin tırnağın tümüne yayılması
· Birden fazla tırnakta aynı anda oluşması
· Çizgilerin tırnakla birlikte yukarı hareket etmemesi
· Tırnaklarda renk değişikliği, kırılma, kalınlaşma gibi ek belirtiler oluşması
· Kişide bilinen kronik hastalıklar olması
Tırnak Sağlığı İçin Öneriler
· Çinko, B12, kalsiyum ve protein yönünden zengin beslenmek tırnak sağlığını korumaktadır.
· Tırnak köklerine zarar vermemek için manikür sırasında nazik olunması gerekmektedir.
· Kimyasallarla çalışılıyorsa mutlaka eldiven kullanılmalıdır.
· Yeterli miktarda su içmek, tırnakların sağlıklı uzamasına katkı sağlamaktadır.
· Doktor kontrolünde vitamin veya mineral takviyesi alınabilir.