Türk siyasetçi ve hukukçu Turan Güneş, 1922 yılında İstanbul'da doğmuş ve 1982’de Çanakkale’de yaşamını yitirmiştir.
Ortaöğrenimini Galatasaray Lisesinde tamamlayan Turan Güneş, 1945'te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini (İÜHF) bitirmiştir. Doktora çalışmasını Fransa'da Paris Hukuk Fakültesinde yapmış, 1951'de İÜHF Anayasa Kürsüsünde asistan olmuştur. 1954'te ise doçent unvanını almıştır.
Güneş, 1947'de Demokrat Parti (DP) Kandıra örgütünün kurucuları arasında yer almış ve böylece siyasi kariyeri de başlamıştır. 1954'te DP'den Kocaeli milletvekili olarak seçilmiştir. Bir süre sonra parti politikalarına yönelik olumsuz eleştirileri sebebiyle parti içindeki kimi isimlerin hedefi hâline gelmiştir. Bu sürecin neticesinde basına “ispat hakkı” verilmesini talep eden arkadaşlarıyla birlikte 1955'te DP'den ihraç edilmiştir.
Güneş, sonrasında Hürriyet Partisi’nin (HP) kurucu isimleri arasında yer almış ve partinin genel sekreterliği görevini yürütmüştür. 1958 yılında HP'nin feshi kararı alınınca çok sayıda yol arkadaşı ile birlikte Cumhuriyet Halk Partisi’ne (CHP) katılmış ve partinin merkez idaresinde mühim görevler üstlenmiştir.
Güneş, 27 Mayıs darbesinden sonra Kurucu Meclis Cumhuriyet Halk Partisi Temsilcisi (6 Ocak 1961-25 Ekim 1961) olarak seçilmiştir. 1961 seçimlerinden sonra ise Türkiye Büyük Millet Meclisine (TBMM) giremeyince öğretim üyeliğine geri dönmüş ve 1965'te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde idare hukuku profesörü olarak öğrencilerini yetiştirmiştir.
1965'ten sonra CHP'nin içinde gelişen ortanın solu hareketinin önderleri içinde dikkat çeken Güneş, 1973 seçimlerinde Kocaeli milletvekili olarak tekrar TBMM'ye girmiştir. 1974 yılında Bülent Ecevit başkanlığında kurulan 37. Türkiye Hükûmeti veya I. Ecevit Hükûmeti olarak da isimlendirilen Cumhuriyet Halk Partisi – Millî Selamet Partisi koalisyonunda Dışişleri Bakanlığı yapmıştır.
“Ayşe Tatile Çıksın”
Siyasi kariyeri boyunca her zaman için etkili bir isim olan Turan Güneş’in yakın Türkiye tarihine damgasını vuran dönemi ise 20 Temmuz 1974'teki Kıbrıs Barış Harekâtı dönemidir. Bu hususta Cenevre’de yürütülen görüşmelerde Türkiye'yi Güneş, temsil etmiştir.
Cenevre'de sürdürülen görüşmeler esnasında anlaşmaya varılmasının mümkün olmadığı kanaati kesinleşince Güneş, harekâtın tekrar başlamasını ifade eden parola olan "Ayşe tatile çıksın” sözünü dönemin Başbakanı Bülent Ecevit'e bildirmiştir. Ayşe, Güneş'in kızı Ayşe Güneş Ayata'nın ismidir. Bu parola ile başlayan harekât Kıbrıs’ın tarihini değiştirmiştir.
Kendine özgü tarzı ve renkli kişiliği ile de hafızalarda yer etmeyi başaran Güneş’in adı başkent Ankara'da Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Ankara yönetim binasının bulunduğu bir bulvara verilmiştir.
