Türkiye, Kolombiya'nın ev sahipliğinde düzenlenen Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Konferansı (COP16) kapsamında biyolojik çeşitliliğin korunması konusunda dünya gündemine yön veren müzakerelerde aktif rol aldı. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdür Yardımcısı Ergül Terzioğlu başkanlığındaki Türk heyeti, Kolombiya'nın Cali kentinde 21 Ekim-1 Kasım tarihleri arasında gerçekleştirilen zirveye katıldı. Terzioğlu, Türkiye'nin biyolojik çeşitlilik açısından zengin bir ülke olduğuna dikkat çekerek, bu zenginliği korumak ve sürdürülebilir şekilde kullanmak için Birleşmiş Milletler Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’ne taraf olduklarını ifade etti.
Terzioğlu, Türkiye'nin biyolojik çeşitlilik konusunda alınan kararlarda söz sahibi olmasının önemine değinerek, "COP16'da alınan kararlar, dünya genelindeki biyolojik çeşitlilik ajandasını belirliyor. Bu kararlara Türkiye'nin katkısının olması, biyolojik çeşitliliğin korunması çabalarımız açısından büyük önem taşıyor" dedi.
Türkiye'nin Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Strateji ve Eylem Planı Yenileniyor
COP16 süresince Türk heyetinin aktif olarak takip ettiği konulardan biri de Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Strateji ve Eylem Planı’nın güncellenmesiydi. 2022'de kabul edilen Kunming Montreal Küresel Biyolojik Çeşitlilik Çerçevesi kapsamında, Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği koruma yönündeki ilerlemesini raporlayıp izlediğini belirten Terzioğlu, “Bu alanda küresel uyum sağlayan ilk ülkelerden biriyiz. Aynı zamanda deniz, kıyı ve ada ekosistemlerimizin korunması, biyolojik çeşitlilik için finansman ve kapasite geliştirme gibi öncelikli konular da gündemimizde yer alıyor” dedi.
Yeni Tartışma Konuları: Dijital Dizi Bilgisi ve Sentetik Biyoloji
Zirvede öne çıkan konulardan biri olan "Dijital Dizi Bilgisi" (DDB-DSI) ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Terzioğlu, genetik kaynaklardan doğan dijital dizi bilgisinin kullanımından elde edilen faydaların paylaşımı konusunda çok taraflı bir mekanizmanın ele alındığını söyledi. Ayrıca, "sentetik biyoloji" konusuna da değinen Terzioğlu, “Sentetik biyoloji ile yeni organizmaların oluşturulması veya mevcut organizmaların genetik yapısının değiştirilmesinin çevreye etkileri tartışılıyor” ifadelerini kullandı.
Cartagena ve Nagoya Protokolleri Üzerinde Çalışmalar Sürüyor
Türk heyeti, COP16 Zirvesi'nde iki alt protokolü de yakından izledi. Terzioğlu, Türkiye’nin taraf olduğu Cartagena Protokolü kapsamında biyogüvenlik ve genetiği değiştirilmiş organizmaların biyolojik çeşitlilik üzerindeki etkileri üzerine yoğunlaştıklarını belirtti. Türkiye'nin taraf olmadığı ancak gözlemci olarak takip ettiği Nagoya Protokolü'nde ise genetik kaynaklara erişim ve bu kaynakların faydalarının paylaşımı konuları tartışıldı.
COP16'ya katılan Türk heyeti, biyolojik çeşitlilik konusunda ülkenin çıkarlarını korumak amacıyla müzakerelere etkin bir şekilde katkı sağladı. Terzioğlu, "Ülkemiz açısından önem arz eden konularda, ikili görüşmeler, çalışma grupları ve genel oturumlarda müzakereleri yürütüyoruz" dedi.
