Poligraf testleri, genellikle polis soruşturmalarında ya da hassas iş başvurularında doğruyu söyleyip söylemediğinizi belirlemek için kullanılır. Örneğin, FBI ya da CIA gibi devlet kurumları, bazı pozisyonlar için poligraf testi yapılmasını şart koşmaktadır. Yalan makinesinin amacı, belirli sorulara verilen yanıtların doğruluğunu ölçmek ve kişinin dürüst olup olmadığını belirlemektir.
Poligraf Testi Nasıl Uygulanır?
Poligraf testine girecek bir kişiye genellikle dört ila altı sensör bağlanır. Bu sensörler, kişinin vücudundaki çeşitli fizyolojik tepkileri ölçer ve sonuçlar tek bir grafik üzerinde kaydedilir. Sensörlerin izlediği başlıca tepkiler şunlardır:
Solunum hızı
Nabız
Kan basıncı
Terleme
Bazen, poligraf cihazı kişinin kol ve bacak hareketlerini de kaydedebilir. Test esnasında, sorgulayıcı ilk olarak kişinin normal tepkilerini belirlemek için birkaç basit soru sorar. Ardından, testin asıl soruları yöneltilir ve kişinin vücut tepkileri sürekli olarak grafiğe kaydedilir.
Test Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Poligraf uzmanı, test sırasında ya da sonrasında kişinin tepkilerini inceleyerek bir soruya verdiği yanıtın dürüst olup olmadığını anlamaya çalışır. Eğer belirli bir soruda kalp atış hızı hızlanır, kan basıncı yükselir ya da terleme artarsa, bu genellikle yalan söylediğinin bir işareti olarak kabul edilir. Ancak bu değerlendirme tamamen uzman yorumu olduğundan, testin kesin sonuçlar vermediği bilinmektedir.
Poligraf Testleri Güvenilir midir?
Poligraf testleri her ne kadar yüksek doğruluk oranına sahip olsa da, kesin sonuçlar vermeyebilir. Tahmin edilen doğruluk oranı yaklaşık yüzde 87'dir. Ancak, testin öznel olması, farklı insanların farklı tepkiler vermesi ve gerginlik gibi dış etkenlerin sonuçları etkilemesi nedeniyle masum bir kişi bile testte başarısız olabilir. Bu nedenle, mahkemelerde poligraf sonuçları genellikle delil olarak kabul edilmez.
