Akaryakıtta usulsüz faturayı bitirecek sistem 2025'te zorunlu olacak.
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) gelecek yıldan itibaren vergi mükellefi kişi ve kuruluşlar için zorunlu hale gelerek, akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan yıllık yaklaşık 15 milyar liralık vergi kaybının da önüne geçecek.
Derlenen bilgilere göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının önüne geçmek ve vergi kaybını engellemek amacıyla yerli ve milli bir sistem olan UTTS'yi geliştirdi ve bu sistemin tüm altyapı çalışmaları tamamlandı.
UTTS, akaryakıt alan vergi mükellefi araçları otomatik olarak tanıyacak ve fiş ile faturalarda bu bilgilerin yer almasını sağlayacak. Böylece araç plakalarının manuel olarak sisteme girilmesi nedeniyle ortaya çıkan usulsüz fatura uygulamaları sona erecek.
Gelir İdaresi Başkanlığı, UTTS sayesinde akaryakıt sektöründe her yıl 15 milyar lirayı bulan usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan vergi kaybını önlemeyi hedefliyor. UTTS, devletin vergi güvenliğini sağlarken, aynı zamanda akaryakıt sektöründe rekabet ortamı da oluşturacak.
Sadece Vergi Mükellefleri İçin Zorunlu
UTTS, sadece vergi mükellefi olan kişi ve kuruluşlar için zorunlu olacak.
Bu kişi ve kuruluşların, iş yerlerine ait veya kiralama yoluyla edindikleri taşıtlara taşıt tanıma birimini 31 Aralık 2024'e kadar taktırmaları gerekecek.
UTTS kapsamında yükümlü kılınmamış bireysel taşıt sahipleri ise sistemden isteğe bağlı şekilde faydalanabilecek.
Sistem kapsamında vergi mükellefleri, akaryakıt harcamalarını gider gösterebilmek için söz konusu alışverişleri sırasında, UTTS kapsamında düzenlendiğini gösteren ödeme kaydedici cihaz fişi almakla yükümlü kılındı.
31 Aralık 2024'ten sonra UTTS'den düzenlenmeyen belgeler, vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacak ve vergi indirimine konu edilemeyecek.
Plaka Bilgisi Otomatik Girilecek
Türkiye'de trafiğe kayıtlı 29 milyon taşıtın 8 milyona yakını akaryakıt harcamalarını gider göstererek vergi indirimi elde eden vergi mükelleflerine hizmet veren araçlardan oluşuyor. Bunların da 3 milyona yakını ticari Taşıt Tanıma Sistemi bulunan araçları kapsıyor.
Yakıt harcamalarını giderleştirmek için araçların kiralama yoluyla edinilmesi veya işletmeye dahil olması ve işte kullanılması gerekiyor. Mevcut sistemde akaryakıt dolumu yapılan aracın plaka bilgisini istasyon görevlisi elle giriyor. İşlem sırasında taşıta ait olmayan bir plakanın bilgisi girilerek usulsüz fatura oluşturulabiliyor.
Uygulamadaki bu boşluğu kullanan bazı mükellefler, kullanmadıkları ya da kullandıklarından fazla akaryakıt harcamasını faturalandırıyor. Bu fatura gider olarak gösterildiğinde vergiden düşülüyor. UTTS ile 2025 başından itibaren bu tür uygulamaların son bulması bekleniyor.
Sistemin İşleyişi
Sistem kapsamında yükümlü kılınan taşıtların yakıt depo girişlerine, taşıt tanıma birimi takılacak, bu sayede taşıtın sahiplik ve plaka bilgisi kayıt altına alınacak.
Akaryakıt istasyonlarında pompa tabancasına takılan taşıt tanıma okuyucu cihaz, şifre çözümleme işlemlerini, iletişim modülündeki güvenlikli haberleşme anahtarı ile yapacak. Böylece UTTS yükümlüsü taşıtların yakıt dolum işleminde plaka bilgisi otomatik olarak YN Pompa ÖKC'ye aktarılacak, fatura ve satışa ilişkin veriler de UTTS'ye işlenecek. Bu taşıtlar için artık plaka bilgisinin sisteme elle girilmesi mümkün olmayacak.
UTTS'nin "www.utts.gov.tr" adresli portalı martta paydaşların kullanımına açıldı. Sistemde, ağustosa kadar akaryakıt istasyonlarına ilişkin kurulumlar için teknik hazırlık çalışmalarının tamamlanması planlanıyor.
