Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ayçiçeğine yönelik desteklerin yükseltilmesini isteyerek, "Ayçiçeğine verilen prim, gübre ve mazot destekleri en az girdi enflasyonu oranında artırılmalıdır" dedi.
Ayçiçeği üreten şehirlerin başında Edirne, Adana, Tekirdağ, Kırklareli ve Konya geldiğini işaret eden Bayraktar, "Belirsizlik ve isteksizlikle başlayan ekimlerde, maliyetlerdeki artışlar çiftçilerimizi düşündürüyor. Son bir yılda mazotta yüzde 105'e, gübrede yüzde 36'ya varan artışlar yaşandı. Hasada kadar daha ne kadar artacağı da belli değil" ifadelerini kullandı.
Bayraktar, fiyat politikasının ayçiçeği ekim alanlarının artmasındaki en önemli etken olduğunu dile getirerek, "Çiftçilerimiz ekim zamanı elde edeceği ürünün fiyatını bilerek ekime karar verebilmelidir. Ayçiçeğine verilen prim, gübre ve mazot destekleri de en az girdi enflasyonu oranında artırılmalıdır. İç piyasada üretici fiyatlarını etkileyecek düşük gümrük vergi oranlarıyla yapılan ithalata izin verilmemelidir" tavsiyelerinde bulundu.
Geçen yıl ayçiçeği ekim alanlarında yaşanan azalışın üretime yansıdığını ve üretimin bir önceki yıla göre de yüzde 13,8 gerilediğini belirten Bayraktar, "Ürettiğimiz ayçiçeği ülkemiz ihtiyacını dahi karşılamadığı için ithalata olan bağımlılığımız devam ediyor. İhtiyacımız olan ayçiçeğinin yüzde 48,7'sini ithalatla karşılıyoruz. Ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi ithalatı için toplam ödediğimiz döviz 2023'te 2 milyar 345 milyon doları buldu. Son 5 yılda ayçiçeği tohumu, yağı ve küspesi ithalatı için ödediğimiz bedel yüzde 153,5 arttı" diyerek yaşanan duruma dikkat çekti.
Bayraktar, ayrıca ayçiçeği alım fiyatlarının üreticilerin yeterli gelir elde edeceği seviyede açıklanmadığına işaret ederek, "Geçtiğimiz iki yılda üretici fiyatları maliyet seviyesinde kaldı. Çiftçilerimiz yüksek girdi maliyetlerini karşılayarak üretimlerini devam ettirmekte zorlanıyor. Üretim artmalı ki tüketiciler uygun fiyatla yağ tüketmelidir. Son üç yılda ayçiçeğinde üretici fiyatı yüzde 116,9 arttı. Tüketici fiyatlarında ise çok daha fazla artış olduğunu görüyoruz. Ayçiçek yağı litre fiyatı son üç yılda yüzde 224,8, son beş yılda da yüzde 491,8 artarak bugünlerde 58 liraya yükseldi" bilgilerini verdi.
