Birçok medeniyete ev sahipliği yapan İzmir'in Ödemiş ilçesindeki tarihi Birgi köyü, sürdürülebilir yeşil turizmi teşvik etmek ve yerel ekonomik kalkınmayı desteklemek amacıyla hayata geçirilen SENTRUM Projesi'nin ikinci durağı oldu. İlk destinasyon seçilen Ayvalık Küçükköy'deki çalışmalar 550 bin dolarlık yatırımla 18 ayda tamamlanmıştı. Birgi'ye bunun en az iki katı yatırım yapılacağı öğrenildi. Proje kapsamında köydeki kültürel ve doğal değerler korunacak.
Enerji verimliliği için yenilenebilir enerji uygulamaları yapılacak. Turizm dört mevsime yayılarak akıllı rotalarla ziyaretçiler için sürdürülebilir yeşil destinasyonlar olacak.
Enerjisa Enerji, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Sabancı Üniversitesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın (TGA) iş birliğiyle hayata geçen Sürdürülebilir Enerji Temelli Turizm Uygulama Merkezi (SENTRUM) Projesi'nin ikinci durağı UNESCO’nun en iyi köyleri listesinde bulunan İzmir'in Ödemiş ilçesindeki Birgi oldu. Sabancı Vakfı ve HiltonSA Otelleri’nin destekçi, Ödemiş Belediyesi ve Ödemiş Kaymakamlığı’nın ise yerel ortaklar arasında yer aldığı projenin hedefleri ve bu kapsamda yapılacak çalışmalar, Ödemiş Kaymakamı Fatih Aksoy, Enerjisa Enerji CEO'su Murat Pınar, UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı Genel Müdür Yardımcısı Dr. Elif Balcı Fisunoğlu'nun katımıyla Birgi köyünde gerçekleştirilen toplantıda açıklandı. Toplantıda ayrıca “Sürdürülebilir Turizm ve Dönüşüm” başlıklı panel de gerçekleşti.
Birgi'de Proje Kapsamında Yapılacaklar
Bölgenin sürdürülebilir turizm destinasyonu haline getirilmesini hedefleyen projenin ilki, küçük kasaba yapısı, enerji etkin geleneksel taş mimarisi, güneşlenme, bakı ve rüzgâr alma kapasitesi gibi avantajlarıyla; Balıkesir'in Ayvalık ilçesindeki Küçükköy'de 18 ayda tamamlanmıştı.
Yerel kalkınmanın destekleneceği Birgi köyünde kültürel ve doğal değerler korunacak. Enerji verimliliği için yenilenebilir enerji uygulamaları yapılacak. Köyde turizm dört mevsime yayılarak akıllı rotalarla ziyaretçilerin seyahat deneyimlerini kişiselleştireceği sürdürülebilir yeşil destinasyonlar olacak.
Projenin başlıca hedefleri arasında Birgi'de Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) kriterleri ile uyumlu bir destinasyon dönüşümüne öncülük etmek. İklim değerlendirmesi yapılarak gelecekte turizm destinasyonunu etkileyecek riskleri ve uyum tedbirlerini belirlemek. Köyün sosyal, çevresel, kültürel mirası üzerinde baskı yaratmayacak şekilde ziyaretçi planlaması yapmak. Markalaşma ve pazarlama stratejisi oluşturmak gösterildi.
Köyde, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve gençlerin istihdam edilebilirliği, turizm meslek lisesi ve üniversite öğrencilerine yönelik staj imkanlarının belirlenmesi gibi konularda mevcut durum analizlerinin yapılacak. Eylem planları hazırlanarak kapasite geliştirme çalışmaları yürütülecek.
Yürüyüş ve bisiklet rotaları oluşturulmasının yanı sıra çevre dostu ulaşımın teşvik edilmesi, konaklama tesisleri ve kamu binalarında enerji etütleri yapılması planlanıyor. Geçim kaynaklarına yönelik fırsatlar artırılırken Birgi'nin kültürel ve doğal mirasının da tanıtımına odaklanılacak.
Toplam 1 Milyon Dolar Yatırım Yapılacak
Projenin ikinci destinasyonu olan Birgi'de düzenlenen toplantıda konuşan Enerjisa Enerji CEO'su Murat Pınar, Küçükköy'deki çalışmalarının aynısını burada da yapacaklarını ifade etti. Kendilerine projeyi bitirmek için 18 ay hedefi koyduklarını belirten Pınar, "Ayvalık Küçükköy'deki çalışmalar 550 bin dolarlık yatırımla 18 ayda tamamlanmıştık. Birgi'ye Küçükköy'dekinin en az iki katı yatırım yapmayı planlıyoruz. Kamu, akademi ve iş dünyasının olmadığı hiçbir projenin başarıya ulaşma şansı yok" diye konuştu.
“Bir Rol Model ve Pilot Proje”
Projenin ana kriterleri arasında tarihi miras vurgusu yapan Pınar, "Köyün geçmişten taşıdığı değer, yenilebilir enerji kullanım olanakları, oradaki yaşam, insanların o fikre katkısının değerlendirildiği bir ölçekteydi. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın dahil olmasıyla uluslararası standartlarda 20'den fazla kriter üzerinden değerlendirme yapıldı. Diğer taraftan Birgi, UNESCO listesinde en önemli 32 köyden biri seçildi. Bunların hepsini birleştirdiğimizde tüm paydaşlarla değerlendirip Birgi'yi seçtik. Sürdürülebilirlik dediğimiz şey daha iyi bir gelecek kapsamında Türkiye'nin toplam ekonomik verimliliğini ortaya koymak. Bu da o alanlardan bir tanesi. Bu tek başına yeterli değil ama çok güzel bir başlangıç. Bir rol model ve pilot proje. O yüzden de Türkiye'nin hem enerjisi hem turizmi iki önemli sac ayağı içinde toplam verimlilikte çok büyük katkısı olacağını düşündüğümüz için burası dedik" ifadelerini kullandı.
