2016 yılında meydana gelen 15 Temmuz askerî darbe girişimi sırasında, Kazan halkının darbecilere direnmesi ve 9 kişinin hayatını kaybetmesi nedeniyle, ilçenin ismi 25 Ekim 2016 tarihinde çıkarılan bir kanunla "Kahramankazan" olarak değiştirilmiştir.
Kahramankazan'ın Tarihi
Cumhuriyetin ilk yıllarında, Kahramankazan 8-9 haneli küçük bir yerleşim birimi olarak ortaya çıktı. Bitik Bucak Merkezi olarak adlandırılan bölge, 1 Eylül 1957'de Yenimahalle'nin ilçe olmasıyla Yenimahalle'ye bağlandı. 1958'de Kazan köyünde "Salı Pazarı"nın kurulması ticari hareketliliği artırdı ve 1961'de Bucak merkezi Kazan olarak belirlendi. Belediye Teşkilatı 6 Haziran 1971'de kuruldu.
Kazan, 4 Temmuz 1987'de 3302 sayılı Kanun ile ilçe statüsü kazandı. 23 Temmuz 2004'te 5216 sayılı yasa ile ilçe sınırları Büyükşehir belediye sınırları olarak ilan edildi. Bu durumu pekiştirmek adına 13 Ağustos 2004'te yapılan karar ile toplam 23 köy mahalleye dönüştürüldü. Çeşitli tarihlerde yapılan Resmi Gazete duyuruları ile Çalta, Aşağıkaraören, Ciğir ve Saraç köyleri ilçeye bağlandı.
Ayrıca, 27 Ağustos 2013'te Valilik makamının oluru ile "Akıncı Mahallesi" adında yeni bir mahalle kuruldu. 6 Aralık 2012'de yürürlüğe giren 6360 Sayılı Kanun ile ilçeye bağlı 16 köy mahalle oldu, böylece toplam mahalle sayısı 48'e ulaştı.
Ancak, 15 Temmuz 2016'daki hain darbe girişimine karşı gösterilen kahramanca mücadele sonucunda 9 vatandaş şehit oldu, 87 vatandaş gazi oldu. Bu olayın ardından, TBMM tarafından alınan bir kararla 29 Ekim 2016'da "Ankara İli Kazan İlçesinin Adının Kahramankazan olarak Değiştirilmesine ve Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile resmi olarak "Kahramankazan" olarak değiştirildi. Bu değişiklik, bölgenin milli iradeye olan sadakatinin ve kahramanlık ruhunun bir yansıması olarak tarih sahnesinde önemli bir anı oluşturdu.
Coğrafi Durumu ve İdari Yapısı
Kahramankazan, İç Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Sakarya Bölümü'nde konumlanmış olup, Türkiye'nin başkenti Ankara'ya sadece 45 kilometre uzaklıkta yer almaktadır. İlçe, 1988 yılında ilçe statüsüne kavuşmuştur. Doğusunda Keçiören ve Çubuk ilçeleri, batısında Ayaş ilçesi, güneyinde Sincan ve Yenimahalle ilçeleri, kuzeyinde ise Kızılcahamam ilçesi ile çevrelenmiştir. Toplamda 48 mahalleye sahip olan Kahramankazan'ın yüzölçümü 600 km²'dir.
Kahramankazan'ın arazi yapısı genellikle düz arazilere sahiptir. İlçe sınırları içerisinde bulunan Akıncı Ovası, Ankara ilinin en büyük ovalarından birini oluşturmaktadır. Ova çayı, ilçenin tek akarsu kaynağıdır ve ovadan geçmektedir. Ancak, çay üzerinde bulunan kum ocakları, akarsu yatağını toprak seviyesinin altına çekmiş ve sulama amaçlı kullanımını imkansız hale getirmiştir.
İklim Durumu
İlçe, iç Anadolu bölgesinde yer aldığından tipik bir iç Anadolu iklimine sahiptir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise soğuk geçer. Yağışlar genellikle kış ve bahar aylarında düşer. Havanın nispi nemi yaklaşık %60 civarındadır. Yıl içinde en yüksek ve en düşük sıcaklık arasındaki fark 44,1ºC'dir ve yıllık yağış miktarı 350-450 mm civarındadır.
Bitki Örtüsü ve Toprak Yapısı
Kahramankazan'ın tarım yapılan kesimlerinde toprak yapısı değişiklik göstermektedir. Ova çayının çevresinde genellikle kumlu tınlı ve hafif toprak yapısına sahip alanlar bulunmaktadır. Ancak, bazı bölgelerde killi-kumlu ağır topraklara rastlanmaktadır. İlçenin toprakları genel olarak organik madde bakımından fakirdir, özellikle N (azot) ve P (fosfor) eksikliği gözlemlenmektedir. K (potasyum) ise topraklarda yeterli miktarda bulunmaktadır. Yüksek kireç miktarı, Fe (Demir) eksikliği ile ilişkilidir. İlçenin denizden yüksekliği 890 metreye kadar çıkabilmekte olup, bazı yörelerde bu rakam 1.350 metreye kadar çıkmaktadır. Toprakların pH değeri 7 ve üzerindedir, bu da toprakların alkali karaktere sahip olduğunu göstermektedir.
Kahramankazan'ın Ekonomik Yapısı ve Geçim Kaynakları
Kahramankazan, geleneksel olarak tarım ve hayvancılığın ağırlıklı olduğu bir ekonomik yapının temsilcisidir. Buğday, arpa, nohut, şeker pancarı, kavun ve seracılık, ilçenin çiftçileri için önemli gelir kaynaklarıdır. Düz ve verimli topraklara sahip olan ilçe, Ankara'nın en büyük ovalarından biri olan Akıncı Ovası'na ev sahipliği yapmaktadır.
Buğdayın öncülüğünde, arpa ve yulaf gibi tahıllar da ekili alanların büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Ayrıca, endüstri bitkilerinden olan şeker pancarı da ilçenin tarımında önemli bir yer tutmaktadır.
Kahramankazan'da Sanayi ve Ticaret
1970'li yıllardan itibaren, Kahramankazan'da bir dizi sanayi tesisi kurulmaya başlanmıştır. Saray ve Fatih Mahallesi çevresinde yoğunlaşan bu tesisler, özellikle çelik konstrüksiyon, makina montaj ve imalatı, petrol ürünleri, zirai ilaç, gıda, inşaat, yem ürünleri, kimya, nakliyat ve savunma sanayi dallarında faaliyet göstermektedir. Saray Mahallesi, organize sanayi bölgesi olmamasına rağmen, Türkiye genelinde birçok organize sanayi bölgesinden daha büyük bir potansiyele sahiptir.
Bugün ilçede, iç ve dış piyasaya üretim yapan 4100 civarında fabrika ve işletme bulunmaktadır. Bu, ilçenin ekonomik çeşitlenmeye yönelik bir evrim geçirdiğini ve sanayi sektörünün önemli bir rol oynadığını göstermektedir.
Kahramankazan'ın Tarım Ürünleri
Ova Kavunu, ilçenin tarımında marka olmuş ve ünü ülke genelinde yayılmış bir üründür. Özellikle çevre iller ve İç Anadolu ile Batı Karadeniz Bölgesi'nde büyük bir talep görmektedir. Kahramankazan Belediyesi'nin öncülüğünde Ağustos ve Eylül aylarında kurulan kavun pazarıyla bu tarım ürünü daha da değerlenmiştir. Ayrıca, sulu tarımın getirdiği avantajlarla üretilen sebze ve meyveler, yerel ihtiyaçları karşılayacak niteliktedir. Son yıllarda ilçede uygulanan seracılık çalışmaları da artarak devam etmektedir.
Kahramankazan'da Hayvancılık
Çiftçilerin gelir kaynaklarından birisi de hayvancılıktır. Aile işletmeleri şeklinde süt inekçiliği, büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılmaktadır. Kahramankazan Belediyesi tarafından modern ve hijyenik şartlarda kurulan mezbahada, veteriner kontrolünde kesim yapılarak doğrudan tüketiciye sunulmaktadır. Süt inekciliği ve besi hayvancılığının yanı sıra çoğu köyde tavukçuluk ve arıcılık işletmelerinde üretim devam etmektedir.
Kahramankazan'ın yerel ekonomisinin, tarım ve hayvancılığa dayalı köklerinden sanayi ve ticaretteki büyük gelişmelere evrildiği gözlemlenmektedir. Ankara'ya yakın olması ve ulaşım kolaylığı, ilçenin çevre il ve ilçelerden göç almasına neden olmuş, bu da hızlı bir nüfus artışı ve konut yapılaşmasını beraberinde getirmiştir. Sonuç olarak, Kahramankazan, küçük bir Anadolu kasabasından modern ve çağdaş bir kente dönüşmüş ve ekonomik çeşitliliğini artırmıştır.
Kahramankazan’ın Yöresel Lezzetleri
Ankara'nın ve Anadolu mutfağının temsilcisi Kazan, zengin yemek kültürüyle öne çıkar. Kazan Kavurması, Kapama, Katma Aşı, Bandırma, Çorkalak ve Sızgıç gibi lezzetler yöreye özgüdür. Kazan'ın merkezindeki lokantalarda bu lezzetleri deneyimleyebilir, geleneksel Kazan mutfağının tadını çıkarabilirsiniz.
Kahramankazan’ın Turistik Yerleri
Kral mezarları dahil birçok tarihi eser ve yapının bulunduğu Kahramankazan'da gezilecek yerler arasında Satıkadın Müzesi, 15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Müzesi, Asarkaya Antik Kenti, Bitik Höyüğü, Saray Cami, Durhasan Şah Türbesi, Beşpınar Çeşmesi ve diğer tarihi çeşmeler bulunmaktadır.
Satı Kadın Müzesi: Satıkadın mevkiinde bulunan müze, ilçe merkezine 1 km uzaklıktadır. Cumhuriyetin ilk kadın vekillerinden Satı Kadın'ın yaşadığı ev olarak kullanılan müzede, Satı Kadın'ın kişisel eşyaları sergilenmektedir. Müze, Türk kadınının cesaretini gelecek nesillere aktarmayı amaçlamaktadır. Giriş ücretsizdir.
15 Temmuz Şehitleri ve Demokrasi Müzesi: Yıldırım Beyazıt Mahallesi'nde bulunan müze, ilçe merkezine 5 km uzaklıktadır. 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminde gösterilen direnişi ve mücadeleyi anlatan müze, fotoğraflar ve gazilerin röportajları gibi eserleri sergilemektedir. Müze, haftanın her günü ziyarete açıktır ve giriş ücretsizdir.
Asarkaya Antik Kenti: Karalar Köyü'nde bulunan antik kent, ilçe merkezine 9 km uzaklıktadır. Roma dönemine ait kalıntılarıyla dikkat çeken Asarkaya Antik Kenti, özellikle Roma tapınağı ile bilinir.
Bitik Höyüğü: Bitik Köyü'nde bulunan höyük, ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır. Bakır Çağı'na kadar uzanan yerleşim yeri, Hititler döneminde de önemli bir yerleşim alanıydı. Bitik Höyüğü'nde yapılan kazılarda ele geçen eserler Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir.
Saray Cami: Saray Mahallesi'nde bulunan cami, ilçe merkezine 20 km uzaklıktadır. 17. yüzyılda inşa edilen Osmanlı Camisi, mimari özellikleriyle dikkat çeker.
Durhasan Şah Türbesi: Tekke Köyü'nde bulunan türbe, ilçe merkezine 15 km uzaklıktadır. 13. yüzyılda yaşamış Türkmen beyi Duman Ağa'nın oğlu Durhasan Bey'e aittir. Türbe, renkli taş ve tuğlalar kullanılarak inşa edilmiştir.
Kazan Tarihi Çeşmeleri: İlçede bulunan tarihi çeşmeler arasında Beşpınar Çeşmesi, İbrahim Ethem Çeşmeleri, Sarılar Köyü Osmanlı Çeşmesi ve Fethiye Mahallesi'ndeki Roma ve Selçuklu dönemlerinden kalma çeşmeler görülmeye değerdir. Beşpınar Çeşmesi Roma Dönemi'nde inşa edilmiştir.
