Uzmanlar, cilt kanseri vakalarının Türkiye’de son 10 yılda belirgin şekilde arttığına dikkat çekiyor. İhmal edilen güneş koruyucu önlemler, yaşlanan nüfus ve solaryum alışkanlığı bu artışın başlıca nedenleri arasında gösteriliyor.
Cilt Kanseri Farkındalık Ayı kapsamında açıklamalarda bulunan Dermatoloji Uzmanı Dr. Kadir Kaya, toplumda artan cilt kanseri vakalarına karşı önemli uyarılarda bulundu. Dr. Kaya, "Türkiye'de cilt kanseri görülme sıklığı 2023 yılı verilerine göre 100 bin kişide yaklaşık 20-30 arasında değişmektedir ve bu oran giderek artış göstermektedir" diyerek ciddi tabloya dikkat çekti.
Melanom En Tehlikelisi
Dr. Kaya, ciltteki hücrelerin anormal ve kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan cilt kanserinin en yaygın türlerinin bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom ve malign melanom olduğunu belirtti. “Melanom dışındaki türler genellikle daha yavaş seyrederken, melanom daha hızlı ilerleyip erken teşhis edilmediğinde ciddi hayati risklere yol açabilir” açıklamasını yaptı.
Güneş Yanığı Geçirdiyseniz Dikkat!
Güneşin zararlı etkilerinin özellikle çocuklukta yaşanan yoğun maruziyetle daha tehlikeli hale geldiğini vurgulayan Dr. Kaya, “Çocuklukta geçirilen şiddetli güneş yanıkları, cilt kanseri açısından önemli bir risk faktörüdür” dedi.
UV ışınlarına uzun süreli maruz kalmanın, açık tenli kişilerde ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde riski artırdığına işaret etti.
Cilt Kanserinin Türkiye'deki Payı Yüzde 10-15
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre Türkiye’de cilt kanserleri tüm kanser vakalarının yaklaşık yüzde 10-15’ini oluşturuyor. “Ülkemizde en sık melanom dışı deri kanserlerine rastlanmakta, melanom ise daha nadir görülmektedir (yaklaşık 100.000'de 1 oranında)” diyen Dr. Kaya, toplumda cilt kontrollerinin yaygınlaşmasıyla erken teşhis oranlarının da arttığını dile getirdi.
Belirtiler Görmezden Gelinmemeli
Cilt kanserinin bazı erken belirtilerle kendini gösterebileceğini hatırlatan Dr. Kaya, bu sinyallerin dikkate alınmasının hayati önem taşıdığını vurguladı:
- Benlerde şekil, renk veya büyüklük değişimi
- Kanayan, kabuklanan ya da iyileşmeyen yaralar
- Düzensiz kenarlı, çok renkli lekeler
Melanom Her Yaşa Görülebilir
Genellikle ileri yaşlarda görülen cilt kanserinin, özellikle melanom tipiyle gençlerde de ortaya çıkabileceğini söyleyen Dr. Kaya, “Bu hastalık her yaşta ciddiye alınmalıdır” dedi. Düzenli dermatolojik muayenelerin ve ben takibinin önemine dikkat çekti.
Korunmak için Basit Ama Etkili Önlemler
Cilt kanserinin büyük oranda önlenebilir bir hastalık olduğunu belirten Dr. Kaya, şu önerileri sıraladı:
- 10.00-16.00 saatleri arasında güneşten kaçının
- Gölge alanlarda vakit geçirmeye özen gösterin
- SPF 30 ve üzeri güneş koruyucu ürünleri düzenli kullanın
- Koruyucu giysiler, şapkalar ve şemsiye kullanın
- Solaryumdan uzak durun
- Ben ve lekeleri düzenli gözlemleyin ve yılda bir kez dermatoloji kontrolüne gidin
Tedavide Erken Müdahale Hayat Kurtarabilir
Cilt kanserinde tedavi yönteminin, tümörün tipi, yeri ve hastanın sağlık durumu gibi etkenlere göre belirlendiğini ifade eden Dr. Kaya, “Cerrahi eksizyon en sık başvurulan yöntemdir. Gerekli durumlarda kriyoterapi, fotodinamik tedavi, immünoterapi gibi seçenekler de değerlendirilir” dedi. Özellikle melanomda erken tanının yaşamsal önem taşıdığına dikkat çekti.
Dr. Kaya son olarak, “Cilt kanseri alınacak bazı önlemlerle büyük ölçüde önlenebilir. Ancak farkındalık ve bilinçli davranış şart. Mayıs ayı, toplumda güneşten korunma bilincini artırmak için önemli bir dönemdir” diyerek herkesin cilt sağlığına dikkat etmesi gerektiğini vurguladı.
