Piyasaların arz-talep dengesine göre belirlenen dalgalı kur rejimi, merkez bankasının müdahalesi olmadan döviz kurlarının serbestçe değişmesine olanak tanır. Bu rejimde döviz kuru, sabit kur sisteminin aksine sürekli olarak arz ve talep dinamiklerine göre dalgalanır.
Dalgalı Kur Rejimi Nedir?
Dalgalı kur rejimi, sabit kur sisteminin zıttı olarak kabul edilen ve döviz kurlarının piyasadaki arz ve talep doğrultusunda serbestçe belirlendiği bir sistemdir. Bu sistemde döviz kuru, belirli bir referansa dayanmaksızın piyasa koşullarıyla şekillenir. Merkez bankalarının müdahalesi nadiren görülür ve genellikle piyasanın doğal işleyişine bırakılır. Bu nedenle, yerli para biriminin yabancı paralar karşısındaki değeri sürekli olarak değişir.
Avantajları
1. Gerçek Değer Yansıması: Ulusal paranın piyasa koşullarına göre gerçek değerini yansıtması sağlanır.
2. Otomatik Denge: Döviz kurlarındaki dalgalanmalar ödemeler dengesinin otomatik olarak sağlanmasına yardımcı olur.
3. Ekonomik Denge: Merkez bankasının iç ekonomik dengeye odaklanabilmesi mümkündür.
4. Dış Şoklardan Korunma: Ekonomiyi dış şoklardan koruyarak döviz rezervi ihtiyacını azaltır.
5. Rekabet Avantajı: Ülkenin karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu ürünlerde avantaj sağlar.
Dezavantajları
1. Belirsizlik: Kur dalgalanmaları, geleceğe dair belirsizlikler yaratarak yatırım ve ticaret üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.
2. Marshall-Lerner Koşulu: İhraç ve ithal mallardaki talep esnekliklerinin düşük olması durumunda bu koşul işlemeyebilir.
3. Enflasyon Riski: Değişken kur sistemi maliyet enflasyonuna yol açabilir.
4. Spekülasyon: Kur dalgalanmaları, istikrar bozucu spekülasyonlara neden olabilir.
Dalgalı kur rejimi, esneklik ve piyasa gerçeklerine dayalı bir sistem sunarken, belirsizlik ve spekülasyon gibi riskler de taşır. Her iki yönüyle de dikkate alınması gereken bir kur sistemi olarak öne çıkar.
