SALİH DEMİRELLİ
Güneşli günlerin tadını çıkarmak harika bir şeydir, ancak unutulmaması gereken bir şey var: cildinizin sağlığını korumak. Deri kanseri, cildinizin güneşe maruz kalmasıyla birebir orantılıdır. Erken teşhisin önem olduğu deri kanseri için insanlar deri kanseri nedir ve tedavisi var mıdır gibi sorular sormaktadır. Gelin hep beraber bu soruları cevaplayalım.
Deri Kanseri Nedir?
Deri kanseri, cilt hücrelerindeki genetik hasar nedeniyle kontrolsüz büyüme ve çoğalma sonucu ortaya çıkan bir kanser türüdür. Cilt kanseri, vücudun en büyük organeli olan cildin çeşitli bölgelerinde gelişebilir. En yaygın iki türü şunlardır:
- Bazal Hücre Kanseri (Basal Cell Carcinoma - BCC): Bu tür cilt kanseri, cilt hücrelerinin en alt tabakasında (bazal hücreler) başlar. Genellikle yavaş büyüyen ve nadiren yayılan bir kanser türüdür. Baş, yüz, boyun ve kulak gibi güneşe maruz kalan bölgelerde sık görülür. Yaraları, kabarıklıkları veya benzeri lezyonları içerebilir.
- Skuamöz Hücre Kanseri (Squamous Cell Carcinoma - SCC): Skuamöz hücre kanseri, epidermis adı verilen cildin üst tabakasındaki skuamöz hücrelerden kaynaklanır. Bu kanser türü daha hızlı büyüyebilir ve bazal hücre kanserine göre daha ciddi bir kanserdir. Ayrıca, uzak bölgelere metastaz yapabilme potansiyeline sahiptir. Güneşe maruz kalan bölgelerde veya yara izleri üzerinde gelişebilir.
Deri kanseri, güneşe aşırı maruz kalma, UV radyasyona maruz kalma, aile geçmişi, açık ten rengi, zayıf bağışıklık sistemi ve özellikle yanık veya radyasyon maruziyeti gibi risk faktörleriyle ilişkilendirilmiştir. Erken teşhis önemlidir, çünkü erken evrede yakalandığında, tedavi başarılı olabilir. İlerlemiş durumlarda, deri kanseri daha agresif hale gelebilir ve vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Bu nedenle, cilt lezyonlarını izlemek ve şüpheli bulguların derhal bir doktora gösterilmesi önemlidir. Deri kanseri tedavisi cerrahi çıkarma, radyasyon tedavisi ve bazen kemoterapi veya hedefe yönelik ilaçları içerebilir.
Tedavisi Var Mıdır?
Evet, deri kanseri tedavisi bulunmaktadır. Tedavi seçenekleri, kanserin türü, evresi, konumu ve hastanın genel sağlık durumu gibi bir dizi faktöre bağlı olarak değişebilir. İşte deri kanseri tedavi yöntemlerinin bazıları:
- Cerrahi Çıkarma (Eksizyon): Deri kanserinin tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Cerrahi olarak kanserli bölge çıkarılır ve çıkartılan doku, mikroskopta incelenerek kanserin tamamen çıkarıldığından emin olunur. Küçük bazal hücre kanseri lezyonları basit bir cerrahi işlemle çıkarılabilirken, daha büyük lezyonlar veya skuamöz hücre kanseri gibi agresif türler daha geniş bir alanın çıkarılmasını gerektirebilir.
- Mohs Cerrahisi: Mohs cerrahisi, ince katmanlar halinde kanserli doku çıkarılır ve anında mikroskop altında incelenir. Bu yöntem, kanseri maksimum hassasiyetle çıkarmaya yardımcı olur ve sağlıklı doku kaybını minimize eder. Özellikle yüz ve diğer estetik olarak hassas bölgelerde kullanılır.
- Radyasyon Tedavisi: Radyasyon tedavisi, kanseri küçültmek veya kontrol altına almak için yüksek enerjili radyasyon kullanır. Genellikle cerrahi uygun olmayan durumlarda veya kanserli hücrelerin tamamen temizlenemediği durumlarda kullanılır.
- Kemoterapi: Kemoterapi, deri kanseri tedavisinde daha az yaygın olarak kullanılır, çünkü bazal hücre kanseri ve skuamöz hücre kanseri gibi birçok deri kanseri türü bu tedaviye dirençlidir. Ancak, bazı nadir durumlarda veya metastatik durumlarda kemoterapi kullanılabilir.
Hedefe Yönelik Tedaviler ve İlaçlar: Bazı durumlarda, özellikle ileri evre melanom tedavisinde hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapi ilaçları kullanılabilir. Bu tedaviler, bağışıklık sisteminin kanser hücrelerini hedef almasına yardımcı olur.
Tedavi seçimi hastanın özel durumuna ve kanserin özelliklerine göre yapılır. Erken teşhis ve tedavi, deri kanserinin başarıyla tedavi edilmesine yardımcı olabilir. Bu nedenle, ciltte anormal büyüme, yara veya lezyonları fark eden kişilerin derhal bir dermatolog veya uzmana danışmaları önemlidir.
