Dolunay ve ayın evrelerinin insan fizyolojisi üzerindeki etkileri, yüzyıllardır merak edilen bir konu olmuştur. Ancak, bilimsel araştırmalar dolunayın insan üzerindeki etkilerine dair kesin ve tutarlı kanıtlar sunmamaktadır. Bununla birlikte, bu konuda yaygın inançlar ve mitler hala varlığını sürdürmektedir.
Yaygın İnançlar ve Mitler
Uyku Düzeni: Birçok kişi dolunayın uyku kalitesini etkilediğine inanıyor. Bazı araştırmalar, dolunay sırasında derin uyku süresinin azalabileceğini ve uykuya dalma süresinin uzayabileceğini öne sürse de, bu bulguların çoğu tekrarlanamamış ve istatistiksel olarak önemli bir etki bulamamıştır.
Ruh Hali ve Davranış: Dolunayın ruh hali üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği, artan saldırganlık veya kaygı gibi durumlara yol açabileceği yaygın bir inançtır. "Lunatic" terimi, Latince'de "ay" anlamına gelen "luna" kelimesinden türetilmiştir. Ancak, dolunay ile ruh hali değişiklikleri arasında önemli bir ilişki bulunamamıştır; algılanan etkiler genellikle kültürel inançlar ve önyargılarla bağlantılıdır.
Adet Döngüleri: Adet döngülerinin ay döngüleriyle senkronize olduğuna dair bir inanış mevcuttur. Her ikisi de yaklaşık 28 gün sürdüğü için, bu iki döngü arasında bir bağlantı olduğu düşünülmektedir. Ancak bilimsel çalışmalar, bu iki döngü arasında tutarlı bir ilişki bulamamıştır.
Bilimsel Kanıtlar
Uyku: Dolunay dönemlerinde uyku düzeninde bazı değişiklikler olabileceğine dair araştırmalar bulunsa da, bu etkilerin çoğu istatistiksel olarak anlamlı değildir. Uykusuzluk ve uyku bozukluklarıyla ay evreleri arasında güçlü bir bağlantı olmadığı ortaya konmuştur.
Ruh Hali ve Davranış: Dolunay ile suç oranları, psikiyatri yatışları ve ruh hali değişiklikleri gibi konularda birçok çalışma yapılmış, ancak çoğu bu durumlar arasında önemli bir ilişki bulamamıştır. Algılanan etkiler, daha çok kültürel ve psikolojik faktörlerden kaynaklanmaktadır.
Adet Döngüleri: Adet döngülerinin ay döngüsüyle ilişkili olduğu inancı anekdotlara dayanmaktadır. Ancak bu konuda yapılan bilimsel çalışmalar, iki döngü arasında önemli bir bağlantı bulamamıştır. Adet döngüleri bireyler arasında büyük farklılıklar gösterebilir ve bazıları ay döngüsüyle tesadüfen çakışabilir.