Ebru sanatı, su üzerine yapılan desenlerin kâğıda aktarılmasıyla oluşan bir sanattır. ‘Kâğıt süsleme sanatı’ olarak da bilinen ebru sanatının diğer isimleri Mermer kâğıdı ve Abri sanatıdır. Kökeni Orta Asya, İran ve Osmanlı coğrafyasına dayanan ebru sanatı, 15. yüzyılda Osmanlı’ya ulaşmış ve özellikle İstanbul’da gelişerek sanat haline gelmiştir. Osmanlı döneminde kitap süsleme, hat, tezhip ve fermanlarda arka plan olarak kullanılmıştır.
Renklerin su üzerindeki dansını yansıtan bu sanat, hem görsel açıdan büyüleyicidir hem de tarihî ve kültürel açıdan derin bir anlam taşır. Kendine has malzemeleri, teknikleri ve tarihî derinliği ile Türk kültürünün önemli bir parçasıdır. Ebru sanatı görsel olarak etkileyici olmasının yanı sıra ruhu dinlendiren ve kişisel yaratıcılığı besleyen yönleriyle de eşsizdir.
Ebru Sanatında Kullanılan Malzemeler Nelerdir?
Tekne: Boyaların suya damlatıldığı ve desenlerin oluşturulduğu sığ kaba verilen addır.
Su: Ebru sanatı için kullanılan su, yoğun kıvamlıdır. Kitre (doğal yapışkan) veya deniz kadayıfı ile kıvam verilir.
Boyalar: Doğal toprak boyalar kullanılır. Suya batmaması için öküz safranı (öd) ile karıştırılır.
Fırça: At kılı ve gül dalından yapılmış özel fırçalar kullanılır.
Biz (iğne/çubuk): Desen yapmak için kullanılır. Dairesel ya da çizgisel desenler bu çubuklarla şekillendirilir.
Kâğıt: Desen su üzerinde oluşturulduktan sonra, kâğıt suya yatırılarak desen üzerine alınır.
Günümüzde Ebru Sanatı
· Ebru sanatı, UNESCO tarafından 2014 yılında İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası listesine alınmıştır.
· Modern ebru sanatçıları geleneksel tekniklerin yanında yeni yaklaşımlar da denemektedir (örneğin: dijital ebru, akrilik ebru).
· Hem Türkiye'de hem de dünyada çeşitli kurslar, atölyeler ve sergilerle öğretilmekte ve tanıtılmaktadır.
