Ekonomik büyüme, belirli bir dönemde ekonomik mal ve hizmet üretiminin, bir önceki döneme kıyasla artmasıdır. Bu artış nominal veya enflasyona göre düzeltilmiş (reel) değerlerle ölçülebilir. Genellikle, ekonomik büyüme gayri safi milli hasıla (GSMH) veya gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ile değerlendirilir, ancak bazen alternatif göstergeler de kullanılabilir.
Ekonomik Büyüme Nedir?
Ekonomik büyüme, bir ülkenin ekonomisinin ve genel olarak ulusun, belirli bir süre içinde ürettiği mal ve hizmet miktarındaki artışa işaret eder. Ekonomik büyümeyi göstermek için kullanılan kavramlardan biri olan gayri safi milli hasıla (GSMH), bir ülkede belirli bir dönemde vatandaşlar tarafından üretilen mal ve hizmetlerin toplam parasal değeridir. Gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ise, bir ülke sınırları içinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin piyasa değeridir ve genellikle bir ülkenin refah düzeyini ölçmek için kullanılır.
Ekonomi tarihçileri, ekonomik gelişim süreçlerini açıklamak için çeşitli teoriler geliştirmişlerdir. Bu teorilerde en çok vurgulanan iki unsur girişimcilik ve yatırımdır. Ekonomik büyümenin tanımı basit olmasına rağmen, ölçülmesi oldukça zordur. Gelir ölçümleri, farklı ülke ekonomilerinin gelişim ve refah düzeylerini zaman içinde karşılaştırmanın bir yoludur. Ekonomik refah ve uzun vadeli ekonomik büyüme, tarihsel olarak insanlık için nispeten yeni kavramlardır.
Ekonomik Büyüme Nasıl Hesaplanır?
Ekonomistler, bir ekonominin büyüme hızını belirlemek için çeşitli yöntemler kullanırlar. En yaygın yöntemlerden biri reel gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) ölçümüdür. GSYİH, bir ekonomide üretilen tüm mal ve hizmetlerin toplam değerini ifade eder. “Reel” ifadesi, bu toplamın enflasyon etkilerini hesaba katacak şekilde düzeltilmiş olduğunu belirtir.
Reel GSYİH, sadece piyasa içinde gerçekleşen ekonomik faaliyetleri ölçer. Kayıt dışı, yasa dışı veya piyasa dışı ekonomik aktiviteler, çevreye verilen zararlar ve mal ve hizmetlerin kalitesindeki farklılıklar bu hesaba dahil edilmez.
