2020 yılında dünya çapında etkili olan koronavirüs, çalışma düzenlerini de derinden etkiledi. Bu süreçte birçok şirket, uzaktan veya rotasyonlu çalışma gibi çeşitli yeni uygulamalara yönelmek zorunda kaldı. Ancak bu değişiklikler, işverenler ve çalışanlar arasında bazı sorunları da beraberinde getirdi. Pandemi öncesi dönemde, maaş genellikle çalışanların iş tercihlerinde en önemli faktör olarak öne çıkıyordu. Yüksek maaşın, çalışanın verimliliğini artıracağı düşünülüyordu.
Ancak iş düzenlerindeki değişimlerle birlikte çalışanların iş yerlerinden beklentileri de evrim geçirmeye başladı. Maaş hala en önemli motivasyon kaynağı olmakla birlikte, artık tek başına yeterli görülmüyor. Çalışanların çoğu evlerini bir ofise dönüştürdükleri için, yan haklar ve esnek çalışma imkanları gibi kavramlar önem kazanmaya başladı. Çalışanların maaşın yanı sıra belirli haklara da sahip olmaları, hem verimliliklerini hem de motivasyonlarını artırabiliyor. Motivasyon arttığında ise iş verimliliği artış gösterebiliyor ve bu durum işverenler için bir kazanç olarak geri dönüyor.
Peki, bu esnek yan haklar nelerdir?
Yan Haklar Ve Esnek Yan Haklar Arasındaki Fark Nedir?
Yan haklar, işverenin çalışana belirli bir hizmet karşılığında maaş dışında sunduğu ek faydalardır. Bazı yan haklar, sağlık sigortası ve sosyal güvenlik gibi yasal olarak zorunlu tutulmuştur. Diğer yan haklar ise işverenin takdirine bırakılmıştır. Bu kapsamda, ücretsiz kahvaltı ve öğle yemeği, yol yardımı, özel sağlık sigortası, çocuk bakımı, spor salonu üyeliği, eğitim ve giyim yardımı gibi örnekler verilebilir.
Bugünün işverenleri, çalışan memnuniyetinin kritik önemini biliyorlar. Bu sebeple, şirketler çalışanların bağlılığını artırmak ve kurum kültürünü güçlendirmek için geniş destek sistemleri oluşturuyorlar. Bu destek sistemleri, maaşların ötesinde çalışanların yaşamlarını kolaylaştıracak çeşitli haklar sunmaktadır. Bu bağlamda, esnek yan haklar kavramı da öne çıkmaktadır.
Esnek yan haklar kavramı, çalışanların kendi ihtiyaçlarına göre seçebildiği bir yan haklar sistemi olarak tanımlanabilir. Bu sistem, Avrupa ve Kuzey Amerika'da uzun bir süredir uygulanmakta olup, her çalışanın farklı ihtiyaçları olduğunu dikkate alır. Bireysel ihtiyaçlara özel olarak sunulan yan haklar, çalışanların iş verimliliğini artırırken aynı zamanda kuruma olan bağlılıklarını da güçlendirir. Bu yaklaşım aynı zamanda şirketin iş arayanlar tarafından tercih edilme oranını da artırabilir.
Esnek Yan Haklar Nasıl Seçilir?
Örneğin iş veren çalışanlarına şu yan hakları sunuyor:
Yemek kartı
Konser, tiyatro ve sinema bileti
Ek tatil hakkı
Bireysel emeklilik
Özel sağlık sigortası
Netflix, Spotify ya da YouTube üyeliği
Kreş desteği
Ev interneti ücreti
Spor salonu üyeliği
Evcil hayvan sağlığı sigortası
Giyim yardımı
Öğrenci kredisi borcu olan çalışanlara destek ödemesi
Fazladan ücretli doğum izni
Yakıt kartı
Yemek, yakıt ve özel sağlık sigortası gibi yan haklar artık birçok şirket tarafından standart olarak sunulmaktadır. Bunların yanı sıra, çalışanlar kendileri için özel bir paket oluşturma imkanına da sahiptir. Bu, esnek yan haklar kapsamında değerlendirilir. Örneğin, öğrenci kredisi borcu olan bir çalışan, şirketin sunduğu bu avantajı seçebilir. Ayrıca, yakın bir zamanda doğum yapacak bir başka çalışan ise ek ücretli doğum izni gibi seçenekleri yan haklar paketine dahil edebilir.
Esnek Yan Haklar Şirketlere Ne Gibi Faydalar Sağlıyor?
Esnek yan haklar, şirketlere sağladığı en önemli fayda olarak çalışanların iş verimliliğinde gözlemlenen artışı vurguluyor. Bu sistem aynı zamanda şirketlerin prestijini yükselterek çalışanlar arasında bir farkındalık oluşturuyor. Esnek yan haklar, çalışanların kendilerini daha değerli hissetmelerine katkı sağlar. Bu durum, yetenekleri şirket bünyesinde tutarak şirket kültürüne değer katar. Ayrıca, şirketler bu sayede iş arayan yetenekler için cazip hale gelir ve tercih edilme oranlarını artırır.
