Glüten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir proteindir. Bu protein, bazı kişilerin vücutları tarafından sindirilemez, bu da sağlık sorunlarına yol açabilir. Glüten diyeti, glüten içeren tüm yiyeceklerin hayatımızdan çıkarılmasını gerektiren bir beslenme modelidir. Çölyak hastaları, glüten proteini sindiremedikleri için ciddi sağlık sorunları yaşar; buna karın ağrısı, ishal, kusma gibi belirtiler dahildir. Bu nedenle çölyak hastalarında glüten diyeti uygulamak zorunludur.

Ancak çölyak hastalığı olmayan, ama glütene karşı duyarlılığı bulunan kişiler de bu diyeti uygulayabilir. Glüten, bazı kişilerin kas ve eklem ağrıları, yorgunluk, bağırsak problemleri gibi semptomlarına yol açabilir. Bu gibi belirtileri olan kişiler, glüten diyetiyle rahatlama sağlayabilir.

Glüten Diyetinde Hangi Besinler Yasaktır?

Glüten diyeti uygulayan bireyler, buğday, arpa ve çavdar içeren besinlerden tamamen kaçınmalıdır. Bu tahıllarla yapılan ekmek, kek, poğaça, makarna ve tatlılar gibi yiyecekler de diyetten çıkarılmalıdır. Yulaf, doğal olarak glüten içermese de, işlenme sırasında glüten ile temas edebileceği için dikkatli tüketilmelidir. Glüten diyeti uygulayan bir kişi, paketli gıda alırken "glütensiz" etiketi olan ürünleri tercih etmelidir.

Glüten İçeren ve İçermeyen Besinler

Glüten içeren başlıca besinler şunlardır:

Toprak Güveç Kaplarının Doğru Kullanımı Nasıl Olmalıdır? Toprak Güveç Kaplarının Doğru Kullanımı Nasıl Olmalıdır?

  • Buğday, arpa, çavdar ve bu tahıllarla yapılan ekmek, kek, poğaça, makarna

  • Malt ürünleri, bazı hazır çorbalar, cips, bisküvi gibi paketli gıdalar

Glüten içermeyen besinler ise:

  • Sebze ve meyveler

  • Pirinç, kinoa, karabuğday, chia tohumu, keten tohumu

  • Kurubaklagiller: nohut, mercimek, kuru fasulye

  • Et, tavuk, balık, yumurta

  • Süt, yoğurt, peynir gibi süt ürünleri

  • Katı ve sıvı yağlar

Glüten Diyeti Nasıl Yapılır?

Glüten diyeti uygularken, günlük beslenme planınızı glütensiz besinlerle dengelemek önemlidir. İşte örnek bir glüten diyeti listesi:

Kahvaltı: 1 haşlanmış yumurta, 1 dilim peynir, 5 adet zeytin, domates ve salatalık, 2 dilim glütensiz ekmek

Ara Öğün: 1 porsiyon meyve, 2 adet ceviz

Öğle: 6-8 yemek kaşığı kurubaklagil yemeği, 4-6 yemek kaşığı pirinç pilavı, yoğurt, salata

Ara Öğün: 1 porsiyon meyve, 10 adet çiğ badem

Akşam: 90 gr et/tavuk/balık, 1 porsiyon zeytinyağlı sebze yemeği, salata, 2 dilim glütensiz ekmek, ayran

Evde Glüten Testi Nasıl Yapılır?

Glüten duyarlılığı şüpheleri olanlar, evde glüten testi uygulayabilir. Bu testler için piyasada glüten test kitleri bulunmaktadır. Test, parmak kanı örneği alarak yaklaşık 10 dakika içinde pozitif ya da negatif sonuç verir. Test sonucu pozitif çıkarsa, bir uzmana danışmak gerekir.

Ayrıca, glüten duyarlılığı diyet yöntemiyle de test edilebilir. Diyetisyen, glütensiz bir diyet uygulandığında semptomlardaki iyileşmeyi gözlemleyebilir ve buna göre glüten duyarlılığını değerlendirebilir.

Muhabir: Sibel Bay