HAK-İŞ (HAK İşçi Sendikaları) Konfederasyonu Genel Başkanı Mahmut Arslan, Türkiye'nin emeklilikle ilgili en temel sorununun kayıt dışı istihdam olduğuna dikkat çekerek, kayıt dışı istihdamın ortadan kaldırılması halinde SGK'nın kamuoyundaki “batmıştır” algısının değişeceğini söyledi.
HAK-İŞ Konfederasyonu Genel Merkezi'nde 'Emeklilik Sisteminin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri Raporu'nu açıklayan Mahmut Arslan, sosyal güvenlik sisteminin dengesini, EYT (emeklilikte yaşa takılanlar) ve emekli maaşlarının bozduğu yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirterek, dengeyi kayıt dışı istihdamın bozduğunu açıkladı.
‘Kayıt Dışı İstihdam, Vergi Alamamak Demektir’
Arslan, Türkiye’nin yüzde 30 kayıt dışı istihdam sorunuyla karşı karşıya olduğunu kaydederek, “Kayıt dışı istihdam demek, prim, vergi almamak demektir. Dolayısıyla Türkiye'nin emeklilikle ilgili en temel sorunu emekli maaşları değil, en temel sorunu kayıt dışı istihdamdır. Elimizde 2023 yılı verileri var. Toplam baktığınız zaman SGK prim alacaklarının rakamı 600 milyarı buluyor. 600 milyarlık bir priminiz olsa, bugünkü emekli maaşlarını yüzde 50 artırma şansınız var” değerlendirmelerini yaptı.
Sosyal güvenlik sisteminde kayıt dışı istihdamın ortadan kaldırılması ya da asgariye indirilmesi halinde prim alacaklarının tahsil edileceğini ifade eden Arslan, böylece SGK'nın kamuoyunda, 'Kötüdür, batmıştır, yok olmuştur' gibi algılarının da değişmiş olacağını belirtti.
Emeklilikte Aktif Pasif Dengesinde Çanlar Çalıyor
Arslan ayrıca emeklilik sistemindeki aktif pasif dengesine de dikkat çekerek, "4 tane çalışanın 1 emekliyi finanse ettiği sistem, en ideal sistem. Fakat biz, bunu hiçbir zaman yakalayamadık. EYT uygulaması yapılmadan önce 2020 yılında aktif pasif dengemiz 2,37'ydi. Yani 2,37 çalışan bir emekliyi finanse ediyordu. 2023 yılında bu 1,82'ye düştü. Dolayısıyla bizim 1,82 çalışanımız 1 emekliyi finanse etmek zorunda. Bu da aslında işte çanların çaldığı ciddi bir sıkıntıyı işaret ediyor" diye konuştu.
