Uluslararası piyasalarda kakao fiyatları, 2024 yılı sonunda gösterdiği rekor artışın ardından 2025’te önemli bir düşüş yaşadı. 2024'teki yüksek fiyatlar, küresel arz sıkıntıları ve olumsuz hava koşullarıyla tetiklenirken, bu yıl fiyatlar yüzde 30'un üzerinde bir gerileme gösterdi.
2024 Yılında Rekor Yükseliş, 2025’te Sert Düşüş
2024 yılına kadar kakaonun ton başına fiyatı 12.931 dolar ile tarihi bir zirveye ulaşmıştı. Ancak bu yıl, fiyatlar hızlı bir düşüş trendine girerek 8.000 doların altına indi. Geçen yıl, Batı Afrika’daki kötü hava koşulları ve üretim sorunları nedeniyle fiyatlarda büyük bir artış yaşanmıştı. Ancak 2025 yılı itibarıyla arzda yaşanan iyileşmeler ve talep düşüşleri fiyatların düşmesine neden oldu.
Fiyat Artışını Tetikleyen Faktörler
2024’te kakao fiyatlarının rekor seviyelere çıkmasının başlıca nedenlerinden biri Batı Afrika’daki arz sıkıntılarıydı. Fildişi Sahili ve Gana’daki üretim azalmış, bu da küresel çapta arz sorunlarına yol açmıştı. Uzun süreli kuraklık, şiddetli yağmurlar, bitki hastalıkları ve üreticilerin kakao yerine daha yüksek kar getiren alternatif sektörlere yönelmesi fiyatları yükselten etkenler arasında yer aldı. Ayrıca, Fildişi Sahili'nde kakao çekirdeklerinin kötü kalite nedeniyle reddedilmesi, küresel arzı olumsuz etkileyerek fiyatları artırmıştı.
Talep ve Üretimdeki Değişim Fiyatları Etkiliyor
Fiyatlardaki aşırı artış, özellikle çikolata üreticileri üzerinde olumsuz etkiler yarattı. Hershey ve Mondelez gibi büyük çikolata üreticileri, yüksek fiyatların talebi zayıflattığını belirtti. Bu durum, tüketicilerin kakao içeren ürünlere olan talebini azalttı ve bu da fiyatların düşmesine yol açtı. Uzmanlar, fiyatların rekor seviyelere ulaşmasının kısa vadeli olduğunu ve üretim artışlarının fiyatların yeniden düşmesine neden olacağına işaret etti.
İyileşen Arz Durumu Fiyatları Düşürüyor
Fiyatlardaki düşüşün başlıca nedeni, Batı Afrika’daki hava koşullarının iyileşmesi ve üretimin artması olarak gösteriliyor. 2025 yılı itibarıyla, özellikle Fildişi Sahili ve Gana’daki üretimin daha iyi olacağı tahmin ediliyor. Bu iyileşen koşullar, arzın yeniden toparlanmasına ve fiyatların düşmesine yol açtı.
Küresel Talep Azalıyor, Kakao Fiyatları Düşüşte
Fiyatlardaki sert düşüş, yalnızca arzla ilgili iyileşmelerle değil, aynı zamanda küresel talep endişeleriyle de bağlantılı. Çikolata üreticileri, yüksek fiyatlar nedeniyle kakao kullanımlarını sınırlamaya başladı. Uluslararası Kakao Organizasyonu ise, 2024/2025 sezonunda 142 bin metrik ton fazla üretim beklediğini açıkladı. Bu durum, piyasadaki arz açığı endişelerinin geride kaldığını gösteriyor.
Gelecek Dönemde Fiyatların İstikrar Kazanması Bekleniyor
Kakao fiyatlarının yükselmesinin ardında yatan kısa vadeli arz endişeleri, yerini üretim artışına bırakmış görünüyor. Uzmanlar, üretimdeki artışın uzun vadede fiyatların daha stabil hale gelmesini sağlayacağını belirtiyor. Özellikle Batı Afrika’daki üretim kapasitesinin artması ve hava koşullarının düzelmesi, kakaonun fiyatlarını düşürmeye devam edebilir.
2024 yılındaki rekor seviyelerin ardından, 2025’te yaşanan düşüş kakao piyasasında fiyatların daha dengeli bir hale gelmesini sağladı.