Tapetum lucidum olarak adlandırılan durum, bu ilginç özellikleriyle kedileri gece hayvanları arasında özel bir konuma getirirken, gözlerindeki parıltı da onları daha da gizemli kılmaktadır. Kedilere olan hayranlığımızı arttıran bu doğal fenomen, onları izlerken bize başka bir boyut sunar.
Karanlık bir köşeden dönüp size bakan parlayan gözlerle karşılaşmak, çoğu insan için hem şaşırtıcı hem de korkutucu bir deneyimdir. Özellikle kedilerin geceleri parlayan gözleri, merak uyandıran bir fenomendir. Eski Mısırlılar, kedilerin batan güneşin parıltısını gözlerinde sakladığını düşünürken, eski Yunanlılar ise gözlerindeki ışığın ateşe benzediğine inanıyorlardı. Ancak günümüzde bu parlamanın nedenini biliyoruz: Kedilerin gözleri, diğer birçok gece hayvanı gibi, ışığı yansıtarak parlıyor.
Tapetum Lucidum Nedir?
Kedilerin gözlerinde, tapetum lucidum adı verilen özel bir yansıtıcı yapı bulunur. Latincede "parlayan tabaka" anlamına gelen bu yapı, gece hayvanlarının gözbebeklerinin arkasında bulunan minik bir aynadır. Tapetum lucidum, kedilerin geceleri çok iyi görmelerine yardımcı olurken, aynı zamanda "göz parlaması" olarak bilinen bu ilginç fenomenin de kaynağıdır.
Işığın Yolculuğu
Bir kedinin gözüne giren ışık, birkaç farklı rota izleyebilir. Işığın bir kısmı doğrudan retinaya ulaşarak, burada ışığa duyarlı hücreleri uyarır ve sinir uyarılarını tetikler. Bu sinyaller optik sinir aracılığıyla beyne iletilir ve burada bir görsel görüntü oluşur.
Diğer bir kısım ışık ise retinanın içinden geçerek tapetum lucidum’a çarpar. Tapetum lucidum, bu ışığı geri yansıtarak fotoreseptörlere ulaşan ışığı artırır. Böylece kediler, karanlıkta insanlardan daha iyi görme yeteneğine sahip olurlar.
Son olarak, tapetum lucidum’dan yansıyan ışığın bir kısmı retinayı ıskalarak kedinin gözlerinden geri yansır. İşte bu yansıyan ışık, kedilerin gözlerinin parlıyormuş gibi görünmesine neden olan göz parıltısını oluşturur.
İnsanlarda Tapetum Lucidum Var mı?
Kedilerin gözleriyle birçok ortak özelliğe sahip olan insanlarda tapetum lucidum tabakası bulunmamaktadır. Bu nedenle gece karanlığında bir kişinin gözlerine el feneri tuttuğunuzda, herhangi bir yansıma göremezsiniz. Ancak bir kameradaki flaş, retinanın kendisinden yansıma oluşturacak kadar parlaktır ve bu da fotoğraflardaki meşhur "kırmızı göz" fenomenini ortaya çıkarır. Kırmızı ışık, gözü besleyen kan damarlarından kaynaklanan kırmızı renktir.
