Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) açıkladığı son verilere göre, küresel gıda fiyatları eylül ayında son 18 ayın en hızlı artışını kaydetti.
FAO’nun Küresel Gıda Fiyat Endeksi, eylülde aylık bazda yüzde 3 ve yıllık bazda yüzde 2,1 oranında yükselerek ortalama 124,4 puana çıktı. Bu artış ile birlikte şeker başta olmak üzere tüm emtia gruplarında fiyatlar yükseldi.
Şeker Fiyatlarındaki Hızlı Yükseliş
Eylül ayında FAO Şeker Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 10,4 oranında yükselerek en dikkat çekici artışı kaydetti. Bu yükselişin ardındaki başlıca sebepler arasında Brezilya'da şeker kamışı üretimine dair zayıflayan hasat beklentileri ve Hindistan’ın şeker kamışını etanol üretiminde kullanıma yönelik kısıtlamaları kaldırma kararı yer aldı. Hindistan’ın bu adımı, küresel piyasalarda şeker ihracatının azalabileceği yönünde endişelere yol açarak fiyatları artırdı.
Tahıl ve Bitkisel Yağ Fiyatlarında Artış
FAO'nun açıkladığı verilere göre, tahıl fiyatlarında da belirgin bir yükseliş yaşandı. Tahıl Fiyat Endeksi, eylülde aylık bazda yüzde 3 artış gösterdi. Bu artış, özellikle buğday ve mısır ihracat fiyatlarındaki yükselişten kaynaklandı. Küresel tahıl üretimi tahminleri ise yukarı yönlü revize edildi. FAO, 2024 yılı için küresel tahıl üretiminin 2,853 milyon ton seviyesinde olacağını öngörürken, buğday üretiminde geçen yıla göre yüzde 0,5'lik bir artış bekleniyor.
Bitkisel yağlar da eylül ayında yükseliş trendine girdi. Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, aylık bazda yüzde 4,6 oranında artış gösterdi. Palm yağı başta olmak üzere, soya, ayçiçeği ve kanola yağı fiyatlarındaki yükseliş, özellikle Güneydoğu Asya’daki başlıca üretici ülkelerde beklenenden düşük gerçekleşen üretimle ilişkilendirildi.
Süt ve Et Fiyatlarındaki Durum
Süt ürünleri fiyatları da eylülde aylık bazda yüzde 3,8 artarak küresel gıda piyasasında yukarı yönlü hareketi destekledi. Özellikle tereyağı ve peynir gibi süt ürünlerinin fiyatlarında artış kaydedildi.
Et fiyatları ise eylülde daha sınırlı bir yükseliş gösterdi ve yüzde 0,4 artışla kaydedildi. Tavuk eti fiyatlarındaki yükselişin, özellikle Brezilya ürünlerine yönelik güçlü talep ve küresel arzın sınırlı olması gibi faktörlerden kaynaklandığı belirtildi.