Dünya ekonomisi, küresel ticaret savaşlarının etkisiyle dalgalı bir seyir izlerken, ABD'nin uyguladığı gümrük tarifelerine karşı Meksika ve Kanada'nın misillemeleri piyasalarda belirsizlik yaratıyor. Çin yönetiminin "küresel ticaret sistemini koruma" mesajı ise yatırımcıların endişelerini bir nebze olsun azaltıyor.
Küresel çapta enflasyonla mücadele sürerken, ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergilerini artırarak ticaret savaşlarını kızıştırması piyasalardaki risk algısını güçlendiriyor. Özellikle ABD’nin Kanada ve Meksika gibi önemli ticaret ortaklarına yönelik ek vergiler getirmesi ve Çin’e uyguladığı tarifeleri yükseltmesi, küresel ticaretin sekteye uğrayabileceği endişesini artırıyor.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun, ABD’nin yeni tarifelerine misilleme yapacaklarını açıklamasına Trump’tan sert bir yanıt geldi: "ABD’ye karşı herhangi bir misilleme yapılırsa, biz de aynı şekilde karşılık veririz" dedi.
Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum ise ABD’nin kararlarını "tek taraflı, agresif ve dayanaksız" olarak nitelendirdi. Meksika'nın da gerekli önlemleri alacağını vurgulayan Sheinbaum, "Ekonomimiz güçlü, halkımızın desteğiyle tüm zorlukların üstesinden geleceğiz" ifadelerini kullandı.
Ticaret Savaşlarına Jeopolitik Riskler Eklendi
Rusya-Ukrayna Savaşı’nda barış umudu sürerken, net bir sonuca ulaşılamaması, ticaret savaşlarının yarattığı belirsizliğe ek olarak jeopolitik riskleri de artırıyor. Trump, Ukrayna lideri Zelenskiy’den bir mektup aldığını belirterek, "Ukrayna, kalıcı barış görüşmeleri ve nadir toprak mineralleri anlaşmasını imzalamaya hazır" dedi.
Piyasalar, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikalarını yakından takip ederken, Fed’in yıl içinde iki faiz indirimi yapacağı beklentisi fiyatlamalara yansıyor. New York Fed Başkanı John Williams, tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin belirsiz olduğunu, ancak ekonomik dengeleri değiştirebileceğini ifade etti.
Trump’tan İddialı Açıklamalar: "Amerika Geri Döndü"
ABD Başkanı Donald Trump, Kongre’de yaptığı konuşmada, ikinci başkanlık döneminde ülkeyi yeniden güçlendirdiğini savundu. Konuşması, Cumhuriyetçiler tarafından ayakta alkışlanırken, Demokratlar sessiz kalarak tepki gösterdi. Trump, "Amerikan rüyası durdurulamaz. 43 günde, geçmiş birçok yönetimin yıllarca başaramadığını yaptık" diyerek ekonomik başarılarını öne çıkardı.
Trump, Amerikalıların büyük çoğunluğunun ülkenin doğru yönde ilerlediğine inandığını belirtti ve sınır güvenliği, ekonomik reformlar gibi konularda attığı adımları vurguladı.
Şirket Hisselerinde Dalgalanma
Ticaret savaşlarının etkisiyle ABD'li otomotiv devleri General Motors ve Ford'un hisselerinde sırasıyla yüzde 4,5 ve yüzde 2,9 değer kaybı yaşandı. Tesla’nın Çin’deki satışlarının şubat ayında yüzde 50 düşmesi, şirket hisselerinin yüzde 4,4 oranında gerilemesine neden oldu.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,26 seviyesinde seyrederken, dolar endeksi üst üste üçüncü işlem gününde gerileyerek 105,6 seviyesine indi. Küresel risk iştahının artmasıyla altının ons fiyatı yüzde 0,9 yükselişle 2.918 dolardan kapanırken, gün içinde yüzde 0,2 düşüşle 2.911 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı ise güne yüzde 0,5 düşüşle 70,6 dolardan başladı.
Borsalar ve Küresel Piyasalar
New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi yüzde 1,22, Nasdaq yüzde 0,35 ve Dow Jones yüzde 1,55 düşüş kaydetti. ABD endeks vadeli kontratları ise güne pozitif başladı.
Avrupa piyasalarında Trump’ın AB’ye yönelik ek tarifelerinin etkisi hissedilirken, Rusya-Ukrayna savaşına dair gelişmeler de yakından izleniyor. AB Komisyonu Sözcüsü Olof Gill, "ABD'yi ticaret yaklaşımını gözden geçirmeye ve kurallara dayalı bir çözüme yönelmeye davet ediyoruz" açıklamasını yaptı.
Almanya’da, Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti (SPD), savunma harcamalarını artırmak ve altyapı projelerini desteklemek amacıyla 500 milyar avroluk bir fon kurulması konusunda uzlaştı.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 1,27, Almanya’da DAX 40 yüzde 3,54, Fransa’da CAC 40 yüzde 1,85 ve İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 3,41 değer kaybetti. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.
Asya Piyasalarında Çin Etkisi
ABD'nin Çin’e yönelik tarifeleri artırması sonrası Pekin yönetimi, çok taraflı ticaret sistemine vurgu yaparak korumacılık politikalarına karşı çıkacağını duyurdu. Çin Ulusal Halk Kongresi Sözcüsü Lou Çincien, "Dünya ile iş birliği yapmaya ve ekonomik küreselleşmeyi desteklemeye hazırız" dedi.
Çin’in, ABD’nin tarifeler konusundaki tutumunu gözden geçirmesini umduğunu belirten Lou, ülkesinin diyalog ve müzakerelere açık olduğunu ancak baskıya boyun eğmeyeceğini vurguladı.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkan Yardımcısı Shinichi Uchida ise faiz artırımlarına ilişkin açıklamalar yaparak, borçlanma maliyetlerinde artış olasılığının canlı tutulduğunu belirtti.
Asya’da açıklanan verilere göre, Japonya’nın şubat ayı hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 53,7, Çin’in Caixin hizmet sektörü PMI’si ise 51,4 olarak gerçekleşti.
Bu gelişmeler ışığında Japonya'da Nikkei 225 yüzde 0,4, Çin’de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 0,3, Hong Kong’da Hang Seng yüzde 1,5 ve Güney Kore’de Kospi yüzde 1,1 değer kazandı.
Yurt İçi Piyasalar ve Borsa İstanbul
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, dün satış ağırlıklı bir seyir izleyerek günü yüzde 0,13 düşüşle 9.898,01 puandan tamamladı.
Dolar/TL kuru, dünkü yatay seyrini 36,4380 seviyesinde tamamlarken, bugün piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 36,4640 seviyesinde işlem görüyor.
Analistler, bugün yurtiçinde önemli bir veri akışının olmadığını belirtirken, yurtdışında Euro Bölgesi ÜFE, hizmet sektörü PMI, ABD’de Fed’in Bej Kitap Raporu, ADP istihdam raporu, fabrika siparişleri ve dayanıklı mal siparişleri gibi verilerin takip edileceğini kaydetti.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.800 ve 9.700 puan seviyeleri destek, 10.000 ve 10.100 seviyeleri ise direnç olarak öne çıkıyor.
