Küresel piyasalarda, ABD’nin uyguladığı ticaret tarifeleri ve buna bağlı olarak yaşanan ticaret savaşları, ekonomik belirsizlikleri derinleştiriyor. Bunun yanında, ABD ekonomisinden gelen son veriler, resesyon olasılığını güçlendiren sinyaller veriyor. Bu bağlamda, finansal piyasalarda önemli satış baskıları yaşanıyor. Ticaret savaşlarının yarattığı belirsizliklerin etkisiyle yatırımcılar, gelecekteki ekonomik büyüme hakkında endişelenmeye devam ediyor.
ABD'nin Tarife Politikası ve Başkan Trump’ın Açıklamaları
ABD Başkanı Donald Trump, ticaret savaşlarının gidişatını değerlendirirken, tarifeler üzerinden uyguladığı politikaların Amerikan ekonomisi üzerindeki etkileri konusunda bir dizi açıklama yaptı. Trump, geçtiğimiz pazar günü verdiği bir röportajda, bu yıl için resesyon beklenip beklenmediği sorusuna ise doğrudan bir yanıt vermekten kaçındı. Trump, bu konuda tahminde bulunmaktan "nefret ettiğini" ifade ederek, ticaret politikalarının büyük bir değişim sürecine işaret ettiğini belirtti. "Amerika'ya zenginliği geri getiriyoruz. Bu çok önemli bir şey ve bazen büyük değişimler zaman alabilir" diyen Trump, ABD’nin içinde bulunduğu geçiş döneminin etkilerinin uzun vadede görüleceğine vurgu yaptı.
İstihdam Verileri ve Resesyon Endişeleri
Analistler, ABD ekonomisinde artan işten çıkarmaların ve özel sektördeki daralmaların, ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği konusunda uyarıyor. Geçtiğimiz hafta açıklanan istihdam verilerinin beklentilerin altında kalması, resesyon endişelerini yeniden gündeme getirdi. Yatırımcılar, ABD'deki işsizlik oranlarının artışıyla birlikte ekonomik duraklamanın daha da derinleşebileceği yönünde kaygılarını artırıyor. Ayrıca, analistler, düşük enflasyon ve faiz oranlarının büyüme üzerinde olumlu etki yapacağına dair beklentilerin de zayıfladığını belirtiyor.
Trump'ın tarifelerinin, ABD'deki enflasyon üzerinde önemli bir etkisi olup olmayacağı konusunda ise belirsizlikler devam ediyor. Başkan, tarifelerin enflasyonu körükleyebileceğini kabul etse de faiz oranlarının da düştüğüne dikkat çekti. Bu da piyasalarda enflasyonla mücadele noktasında bir denge arayışının devam ettiğini gösteriyor.
Çelik ve Alüminyum İthalatına Yüzde 25 Gümrük Vergisi
Trump’ın ticaret politikaları çerçevesinde, çelik ve alüminyum ithalatına getirilen yüzde 25’lik gümrük vergisi, küresel ticaretin dinamiklerini yeniden şekillendiriyor. Bu verginin, ılımlı bir ekonomik büyüme sağlayan sektörlerde bile zorluklara yol açabileceği öngörülüyor. Yarın yürürlüğe girmesi beklenen bu tarife, özellikle sanayi ve üretim sektörlerinde zorlukların artmasına yol açacak gibi görünüyor.
Kanada'nın Tepkisi: Elektrik Ücretlerinde Artış
Ticaret savaşlarının etkileri sadece ABD içinde kalmıyor; Kanada da Washington yönetiminin tarifelerine karşılık olarak bir dizi karşı önlem almaya başladı. Kanada’nın en kalabalık eyaleti Ontario’nun Başbakanı Doug Ford, ABD’ye yönelik yeni gümrük vergilerine karşılık olarak, ABD eyaletlerine sağlanan elektriğe yüzde 25’lik bir ek ücret uygulayacaklarını duyurdu. Bu önlem, hem ticaret savaşlarının bölgesel etkilerini hem de küresel enerji piyasalarındaki dalgalanmaları etkileyebilecek nitelikte.
Tüketici Enflasyon Beklentileri Yükseldi
Dün açıklanan verilere göre, ABD'de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, geçen ay 0,1 puan artarak yüzde 3,1’e yükseldi. Bu artış, dört ayın ardından kısa vadeli enflasyon beklentilerinde görülen ilk yükseliş olarak kaydedildi. Gelecek 3 ve 5 yıl için medyan enflasyon beklentileri ise sabit kaldı ve yüzde 3 seviyesinde seyretti. Ancak bu durum, ekonomistler tarafından dikkatle izleniyor çünkü kısa vadeli enflasyon beklentilerindeki artış, ekonomik istikrarın bozulmasına neden olabilecek bir sinyal olarak değerlendiriliyor.
New York Fed Verileri: Hanehalkı Endişeli
New York Fed'in verilerine göre, ABD'de hane halkı, şubat ayında gelecek yıl için mali durumlarına dair daha kötümser bir bakış açısı sergiledi. İşsizlik oranlarının artacağı, temerrüt risklerinin yükseleceği ve krediye erişim koşullarının daha da zorlaşacağı beklentileri, hane halkı için daha zorlu bir ekonomik ortamın habercisi. Bu durum, özellikle düşük gelirli aileler için büyük bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor.
İşgücü Piyasası ve JOLTS Verileri
Bugün açıklanacak olan JOLTS (Job Openings and Labor Turnover Survey) açık iş sayısı verisinin, ABD'deki işgücü piyasasına ilişkin daha fazla bilgi sunması bekleniyor. Analistler, söz konusu verilerin, piyasaların yönü üzerinde belirleyici olabileceğini ve istihdam piyasasında yaşanacak olası bir daralmanın, genel ekonomi üzerindeki etkilerinin daha net ortaya çıkacağını düşünüyor.
Korku Endeksi: Piyasalarda Artan Belirsizlik
Küresel belirsizliklerin, piyasalarda artan satış baskısı yaratması ve ticaret savaşlarının derinleşmesiyle birlikte, "korku endeksi" olarak da bilinen VIX Endeksi dün yüzde 19’un üzerinde artarak 27,8’e yükseldi. Bu artış, yatırımcıların piyasadaki riskleri daha dikkatle izlediklerini ve güvenli liman olarak kabul edilen varlıklara yöneldiklerini gösteriyor. Para piyasalarında, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) yılın ilk faiz indirimini gerçekleştireceği beklentisi de güç kazanmış durumda. Bankanın mayıs ayında faiz indirimine gitme ihtimali, yüzde 56 olarak tahmin ediliyor.
Altın, Dolar ve Petrol Piyasalarında Gelişmeler
Küresel piyasalarda, riskten kaçış eğilimleriyle birlikte, yatırımcıların güvenli liman varlıklarına talebi artarken, ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,18 seviyesine geriledi. Bu durum, doların değer kaybetmesine neden olurken, dolar endeksi 103,8 seviyesinde bulunuyor. Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,7 düşüşle 2.889 dolardan kapanırken, şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 2.897 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise 69 dolardan işlem görmeye devam ediyor.
Borsa İstanbul ve Küresel Borsa Endekslerinde Düşüşler
Borsa İstanbul’da dün satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, BIST 100 endeksi yüzde 0,81 değer kaybederek 10.422,24 puandan kapandı. Dolar/TL kuru, yüzde 0,2 artışla 36,5486’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 36,5750 seviyesinden işlem görüyor. Küresel piyasalarda da ABD ekonomisinin büyüme riskleri ve ticaret savaşlarının etkisiyle borsalarda büyük düşüşler yaşandı. New York Borsası'nda S&P 500 endeksi yüzde 2,7, Nasdaq yüzde 4 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,08 düştü. Avrupa borsalarında da benzer bir seyir izlendi, Almanya’daki DAX 40 endeksi yüzde 1,69, Fransa’daki CAC 40 endeksi yüzde 0,90, İtalya’daki FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,95 ve İngiltere’deki FTSE 100 endeksi yüzde 0,92 geriledi.
Asya Borsalarında Satış Baskısı
Asya borsalarında da satıcılı bir seyir izleniyor. ABD endekslerinde görülen satış baskısının, Asya piyasalarına da sıçradığı gözlemleniyor. Japonya’da Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH), 2024'ün 4. çeyreğinde yıllık yüzde 2,9 artışla beklentileri aşarken, çeyreklik bazda yüzde 0,6 artış kaydetti. Ancak, Japonya’daki hane halkı harcamaları ocak ayında yıllık yüzde 0,8 artarak beklentilerin altında kaldı.
Bugün Asya'daki borsalarda Japonya'nın Nikkei 225 endeksi yüzde 0,5 ve Güney Kore'nin Kospi endeksi yüzde 0,6 artarken, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,2 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,6 düştü.
Türkiye'deki Piyasa Gelişmeleri ve İzlenecek Veriler
Yurt içinde Borsa İstanbul, dün satış ağırlıklı bir seyir izledi ve BIST 100 endeksi günü yüzde 0,81 değer kaybederek 10.422,24 puandan kapattı. Bugün ise yurt içinde perakende satışlar verisi açıklanacak, yurt dışında ise ABD’de JOLTS açık iş sayısı takip edilecek. Analistler, BIST 100 endeksinde teknik açıdan 10.400 ve 10.300 seviyelerinin destek, 10.600 ve 10.700 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu belirtiyor.
